03 Ekim 2016 00:50

Tasarlamak/ kimin için -3-

Tasarlamak/ kimin için  -3-

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Foça’ daydım… 
Bence Foça en güzel yerleşmelerimizden biri…
Neden mi?
Çünkü oturanlarına elden geldiğince eş haklar tanımış.

Foça’ nın bir “Küçük Deniz”i vardır. Bir de “Büyük Deniz”i…
Evler kıyıya sıralanmışlardır. 

 Bu kıyı sırası yer yer sokaklarla içerilere açılır.
Kıyıda neredeyse herkesin eş pay aldığı kumsal, belli aralıklarla ahşap güverteler… 
Bütün Foçalılar ayrım gözetmeksizin denizden yararlanırlar. 

Bu güvertelere ya da iskelelere kayık bağlanmaz. Küçük Denize motorlarını susturmadan giremezler.

Kumsaldan sonra yaya kaldırımı gelir. Sonra da tek yönlü taşıt yolu… Yolun öteki yanı da kaldırımdır.
Sonra da elbette evler… 
Demek istediğim kıyı, herkes için eş kullanımdadır. Neredeyse “demokratik” diyeceğim.
Buna karşın bir karşı örnek olarak, örneğin Ayvalık’ da, büyük zeytinyağı üretim yerleri yerleşimin denizle arasına yapılmışlardır. Bir duvar gibidirler, İçerilerdeki evler kıyıdan yararlanamazlar. Herkes, Ayvalık denince karma karışık bir ulaşım yolunu düşünür bu gün.

Bu iki tür düzenlemenin kimin için yapılığını düşünürsünüz? 
Birincisi elden geldiğince Foça’ lılar içindir. İkincisi ise varlıklı Ayvalık’ lılar için değil mi? 
 

Şimdi bütün kıyı kentlerimize bir de bu gözle bakınız.

Kara kentlerimizde bile varoşlar, böyle bir ayrımın sonucu değil midirler?
Bu 21.yy da bile böyleyse, daha ne denli uzağız eş paylaşımdan değil mi?
Bütün bir ülkenin tasarlamasına da birde bu gözle bakınız.

Mimarlık, kent tasarımı eğitimimize baktığınızda da bunu tüm açıklığıyla görürsünüz. Örneğin şu son yılların ders izlencelerine bakın,”sosyal konutu” konu edinen var mı?
Dev büyüklüğündeki kütlelerin bir avuç suyun çevresine sıralanması neyi gösteriyor? Bu gökdelenlerin hemen hepsi satış için yapılmış konutlardan oluşmuyor mu?

Neden?

Çünkü tek amaç, hızlı satılıp üstencilerin kolay para kazanmaları için değil mi?
Bir ülke böyle davrananların eline kalırsa nereye varılır?
Bu gidişe bir dur demek gerekmiyor mu?

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa