Ritchie'yi yeniden öldürdüler

Geçtiğimiz gün Dennis Ritchie’nin öldüğüne dair bir haber internette hızla yayıldı. Haberi Tweeter’da paylaşanlar arasında Google CEO’su Sundar Pichai, Wikimedia Vakfı Yöneticisi Katherine Maher ve GigaOm’un kurucusu Om Malik gibi teknoloji dünyasının önemli isimleri de vardı. Evet C programlama dili ve UNIX işletim sisteminin yaratıcısı Dennis Ritchie’nin ölümü teknoloji dünyası açısından oldukça önemli bir olaydı. Ancak Ritchie 5 yıl önce ölmüştü. Ritchie’nin yeniden ölüm haberi muhtemelen de söz konusu kişilerin paylaşımları nedeni ile Wired ve New York Times’ın 5 yıl önceki Ritchie makaleleri ile birlikte hızla yayılarak Twitter’ın resmi “Top News” başlığında kendine yer bulmayı başardı. 
Böyle bir sahte ölüm haberinin yayılma hızı ve şekli incelemeye değer ancak öncesinde tartışılması gereken çok daha ciddi bir sorun var: Günümüz teknoloji dünyasında önemli yerlere sahip bir kitlenin omuzlarına basarak ileriyi görebildiği[0] Dennis Ritchie’nin 5 yıl önce hayatını kaybettiğini bilmemeleri.
Modern bilgisayar tarihi ile biraz aşina olanlar açısından oldukça iyi bilinen bir isim olmakla birlikte bu köşenin okurlarının kayda değer bir kısmının Ritchie’nin adını duymamış olması anormal bir durum değil. Bu nedenle Ritchie’nin günümüz teknolojisi açısından önemini anlamak için eserlerine kısaca bir göz atalım.
UNIX işletim sistemi, 1969’da Bell labaratuvarlarında Ritchie’yi de içeren bir ekip tarafından Assembler’da geliştirildi. Ritchie, UNIX ile birlikte kullanmak üzere C adlı bir programlama dili de geliştirmişti. 4 yıl sonra C oldukça güçlü bir programlama dili haline gelmişti ve UNIX çekirdeğini C’de yazmak artık mümkündü. C’de yazılan bu yeni UNIX çekirdeği assembler dışında bir dilde yazılan ilk işletim sistemi çekirdeklerinden biriydi. Günümüzün aksine 70’lerde yaygın kullanılan işlemci mimarisi çeşidi oldukça fazlaydı ve yazılımlar işlemci mimarisine bağımlı bir şekilde geliştirilmek zorundaydı. C ile yazılan UNIX çekirdeği işlemci mimarisine bağımlılığı büyük ölçüde azaltmayı başararak UNIX’in pek çok işlemci mimarisine kolayca taşınmasını sağladı. 70’ler ve 80’lerde yükselen UNIX dalgası daha sonrasında UNIX benzeri olarak anılacak Linux, Mac OS ve BSD gibi türevlerinin çıkmasına yol açacaktı. Bu türevlerden Linux daha sonrasında Android’i doğuracaktı. 
44 yıl önce doğan C programlama dili gücü ve esnekliği sayesinde hâlâ yaygın kullanılan dillerden biri olarak kalmayı başarıyor. Programlama dillerinin kayda değer bir kısmının derleyicileri (belirli bir dilin kurallarında yazılan kodu makine koduna çeviren yazılım) kendi dillerindense hâlâ C’de yazılıyor. 
Ritchie hayatını kaybettiğinde kendinden birkaç gün önce ölen Steve Jobs gibi hayatı bir bireysel kurtuluş hikayesi olmadığından Ritchie’nin ölümünün Jobs’ın onda biri kadar bile haber olamadığını yazmıştım. Yanılmışım. Teknoloji dünyasının en tepelerinde bile böyle bir cehalet kol gezerken Ritchie’nin - tarihte değil (oradaki yerini alalı çok oluyor) ama insanların gözünde - hak ettiği yeri alması için daha çok zaman geçmesi gerek.
[0] “Eğer diğer insanlardan ileriyi görebiliyorsam bu devlerin omuzlarında olduğum içindir” Isaac Newton