Mahkeme yoluyla alacağınızı talep edebilirsiniz

SORU: Fazla çalışma yaptığımız halde ücretlerini alamıyoruz. Fazla mesai ücretlerini alabilmemiz için neler yapmamız gerekmektedir?

CEVAP: İş Kanunu’nun 41. maddesinde fazla çalışma, kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık 45 saati aşan çalışmalar olarak genel nitelikte tarif edilmiştir. Fazla çalışma ücreti de her bir saat fazla çalışma için normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde 50 yükseltilmesi suretiyle ödeneceği ifade edilmiştir.
Fazla çalışma ücretlerinizin eksik ödenmesi veya hiç ödenmemesi durumunda mahkeme kanalı ile alacağınızı talep edebilme hakkınız bulunmaktadır. Ancak, Yargıtay, fazla çalışma ücretini geniş anlamda ücret olarak ele aldığı için, zaman aşımı olarak 5 yıllık süreyi kabul etmektedir. Fazla çalışma ücreti, fazla çalışmanın yapıldığı andaki ücret üzerinden hesaplanacaktır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi, genel kural olarak bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar, geçerli sayılır ve bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği kabul edilmektedir. Eğer, bordroda fazla çalışma bölümü boş ise veya bordroda imza bulunmaması halinde işçi, fazla çalışma yaptığını her türlü delil ile ispatlayabilecektir.   
İşçinin fazla çalışma ücretini talep ettiği dönem içinde, izin alma, rapor kullanma gibi nedenlerle çalışamadığı günler dikkate alınarak fazla çalışma süresinden veya hesaplanan fazla çalışma ücretinden somut olayın özelliğine göre hakkaniyet indirimi adı altında bir indirim yapılmaktadır. Fazla çalışmaların uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtay, uygun bir indirim yapılması gerektiğini karar altına almaktadır  Yargıtay bir kararında, fazla çalışmanın tanık anlatımları yerine, yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması halinde böyle bir indirime gidilmemesi gerektiğini, hesaplamanın tamamen tanık anlatımlarına dayanması durumunda hesaplanan fazla çalışma ücretlerinden indirime gidilmesi gerektiğine karar vermiştir.
Fazla çalışma ücreti genel anlamda ücret olarak değerlendirilmesi sonucunda işverenin fazla çalışma ücretini ödememesi işçi açısından haklı nedenle fesih olarak kabul edilmektedir ve bu gerekçe ile iş sözleşmesini fesheden işçi açısından kıdem tazminatı hakkı doğmaktadır.