Komisyon aldatmacası

685 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulacak olan Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu bir aldatmacadan ibaret. Bu komisyonun kuruluşunun amacı Türkiye aleyhine AİHM’de açılacak davaları geciktirmek ve önlemek.

Benzer bir kurnazlığı geçmişteki hükümetler de yapmıştı. Doksanlı yıllarda köy yakmalar sonucunda AİHM’ye on binlerce başvuru yapılmıştı. Bu başvuruların ilk yapılanlarında AİHM, Türkiye aleyhine yüksek tazminat kararları vermeye başladı. Bu aşamada AİHM ile Türkiye Hükümeti anlaştılar ve bir komisyon kuruldu. Böylece AİHM, on binlerce dosya hakkında karar vermekten, ciddi bir iş yükünden kurtuldu. Köy boşaltmalar ve yakmalar nedeniyle yapılan başvuruların hepsini komisyona gönderdi. Türkiye Hükümeti ise bu şekilde  komisyona gelen dosyaları zamana yayarak AİHM kararları nedeniyle ödemek zorunda kalacağı yüksek tazminatlardan kurtuldu, ödemek zorunda kaldığı tazminatların miktarlarını düşürdü. Çünkü, komisyona gelen dosyalar yoğunluk nedeniyle aylar, seneler sonra karara bağlanıyor ve AİHM 50 bin avro tazminata hükmediyorsa, komisyon 30-40 bin lira tazminata karar veriyordu. Komisyon kararına itiraz edenlerin davası idare mahkemelerinde en az bir sene sürünüyor, idare mahkemesinin talebi reddetmesi üzerine Danıştaya giden dosya, en az iki sene de orada sürünüyordu. Bütün bu süreci atlatanlar komisyonun verdiği tazminatla yetinmek zorunda kalıyor, yeniden AİHM’ye giden dosyalar ise maddi ve manevi tatmin sağlandığı gerekçesi ile reddediliyordu.

Şimdi aynı süreç OHAL mağdurlarınca da yaşanacak. Gözaltına alınanlar, tutuklananlar, açığa alınanlar, ihraç edilenler, kapatılan TV, gazete, dernek, vakıf ve şirketler düşünüldüğünde 200 bine yakın başvuru olabilir komisyona ve komisyon 7 üyeden oluşuyor. Yukarıda sözünü ettiğim komisyon hiç olmazsa her il valiliği bünyesinde kurulmuştu. Bu 7 kişi, 200 bin dosyayı tek tek inceleyip karar verecek. Yani yapılan başvurulara (İlk başvurular hariç) seneler sonra sıra gelecek. Komisyon başvurunuza olumsuz cevap verdiğinde bu kez idare mahkemelerine başvuracaksınız. O durumda, zaten elinde çok fazla dosya bulunan idare mahkemelerine en az 100 dava daha eklenecek ve kararlar iki seneden önce çıkmayacak. Orada talebiniz reddedilirse Danıştaya başvuracaksınız. İki seneden önce karar çıkmayan Danıştayda kararlar dört senede çıkmaya başlayacak. Bütün bu süreci aşmaya ömrünüz ve sabrınız yeterse talebiniz karşılanmadığı için AİHM’ye başvurabileceksiniz. O, beş, altı sene içinde işten atıldıysanız, işsiz sürünmeye devam edeceksiniz. Şirket iseniz kayyımların elinde şirketiniz iflas ettirilecek. AİHM de yüz bin civarında başvurunun birden mahkemeye yüklenmesi önlendiği için bu Komisyon işinden hoşnut olacak. Bütün bu engelleri aşıp AİHM’ye gelebilen davaları 3-5 senede karara bağlayacak. Ömrünüz yeterse on sene sonra AİHM’den tazminat kararı alacaksınız ve AİHM kararının iç hukukta uygulanması talebinde bulunacaksınız.

Mahkeme bu talebinizi reddetmezse 12 yıl sonra memuriyete dönmenize karar verilecek. Batan şirketleriniz için üç-beş kuruş tazminat verilecek vs. İşte, 685 sayılı KHK ile kurulacak olan Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu bunun için kurulmuştur.