Dünyanın bütün kalemleri birleşin!

Güneşten korurken kendini
gölgeye çarpılma.
Ağaç büyür büyür büyür
tohum olur.
Sevgi büyür büyür büyür
gülümser.
Egemen Berköz

2014 yılının 21 Mart Dünya Şiir Günü sabahı, gün ağarmadan neredeyse, Kabataş iskelesinde buluşup Bursa’ya doğru feribotla yola çıktığımızda kalabalık ve heyecanlıydık.

Kıbrıs’tan Neşe Yaşın, Jenan Selçuk, Tamer Öncül, Lily Michalides ve Maria Shakalli gelmişti. O yılın Dünya Şiir Günü’nü Bursa’da kutlayacak, sokaklarda şiir okuyacak, Bursa sakinlerine şiir kitapları ve dergileri dağıtacaktık. 

Bursa Kitap Fuarı’nda TÜYAP ve Türkiye Yazarlar Sendikası’nın konuğu olarak “Barış” temalı bir panel gerçekleştirecek, panelin sonunda çeşitli dillerden barış şiirleri okuyacaktık. Oturuma Arife Kalender ve Sezai Sarıoğlu da katılacaktı.

Yakın zamanda hayata veda etmişti Fikret Demirağ. Aramızda olmamasının kederi de asılıydı boynumuza ama sevgili eşi Emine Demirağ sevecenliği ve sükunetiyle aramızdaydı. Rum PEN’ini temsilen Lily aramızdaydı. Hristos Hadjipapas eşinin ani rahatsızlığı nedeniyle son anda gelememiş, yerine refakat etmesi için Maria gelmişti. Daha önce Türkiye’de bir üniversitede okuyan Maria hem Türkçe, hem de Rumca ve İngilizce bildiği için çeviri sorunumuz da kalmadı.

Güneşli bir günün sakinliğinde Bursa sokaklarında dolaştık. Dostlarımıza, arkadaşlarımıza, tanıdıklarımıza rastlayıp sohbet ettik ayak üstü.

Sokaklarda Rumca, İngilizce ve Türkçe şiirler okuduk. Gelene, geçene daha önce yüzlerce sayfa fotokopisini çektirdiğimiz şiirler dağıttık; Nâzım’dan, Melih Cevdet’ten, Adonis’ten, Kemal Özer’den, Kavafis’ten, Fikret Demirağ’dan, Kemal Özer’den, Sennur Sezer’den. Şiir kitapları ve dergiler armağan ettik insanlara.

2013 yılında Eray Canberk yazmıştı bildiriyi ve Kadıköy Postanesi önünde bir araya geldiğimizde Eray Abinin sesinden dinlemiştik şiirin uzlaşmazlığını. 2014 yılının 21 Mart Dünya Şiir Günü bildirisini Refik Durbaş yazmıştı ve tam olarak şöyle diyordu: 

“Kendisine de karşıdır, itirazına da… // Savaşa karşı, ama kavganın yanında. / Barışa, özgürlüğe, vicdana taraftır. // Yolsuzluk, rüşvet yoktur defterinde. / Var oluşu baş eğmeyi reddinde. / Montaj, dublaj, kumpas bilmez. / Yazıldığı gibi yaşar anadilinde. // Edebiyatın isyankâr edepsizi, / Dünya halklarının ortak sesidir. / Düş ve gerçek, aşk ve karasevda / Bir de kendisi dışında her şeydir. / Şiir, şiirden başka bir şey değildir.”

Kıbrıs Türk Sanatçı ve Yazarlar Birliği’nin her yıl onlarca şairi bir araya gelerek oluşturduğu Dünya Şiir Günü bildirisini Maria Shakalli Rumca, Neşe Yaşın da Türkçe okuyacaktı. Ben de Türkiye Yazarlar Sendikası adına Refik Durbaş’ın bildirisini okuyacaktım.

Şairler sokağa çıkar da  sokakta çoğalmaz mı, elbet çoğalır. 

Şiir okumaları sırasında Egemen Berköz, Âba Müslim Çelik, Sezai Sarıoğlu, Ertan Mısırlı, Hüseyin Alemdar da katıldı aramıza. Hep birlikte nice şiirler okuduk sokakta, insanların gözlerindeki cıvıltıyı paylaştık, barış ve demokrasi umudumuzu yeşertmeye çalıştık el ele.

Kalabalık şairlerle sınırlı kalmadı elbette. Yoldan geçenler ortak oldu sesimize. Dersaneden çıkan öğrenciler sardı bir ara etrafımızı; onlar da çantalarından çıkardıkları kitaplardan şiir okuyunca herkesin coşkusu arttı. Can Yücel’den, Nâzım’dan, Gülten Akın’dan şiir okudu öğrenciler, bizimle birlikte şiir dağıttılar Bursa sokaklarında.

Programın devamı gereği Dünya Şiir Günü bildirisini okumaya gelmişti sıra. Ben usulca Egemen Berköz’e doğru sokuldum. Türkiye Yazarlar Sendikası adına bildiriyi okumasını teklif ettim. Yaş olarak hepimizden büyüktü, elbette şair kimliği ve vakur duruşuyla bunu hakediyordu.

Şöyle çevresine bakınıp kısacık bir cümle kurdu Egemen abi. “ Olmaz,” dedi. “İçimizdeki en genç şair sensin, bildiriyi senin okuman daha uygun olur.”

O gün Rumca, Türkçe, İngilizce Dünya Şiir Günü’nü ve Newroz’unu kutladık insanların. Baharın uyanışını karşıladık. Pankartımızda “Dünyanın Bütün Kalemleri Birleşin!” yazıyordu.

.  .  .

2015 yılının Dünya Şiir Günü bildirisini Avşar Timuçin, 2016 yılınınkini ise Güven Turan yazdı. Aynı zamanda Türkiye PEN’in Şiir Ödülü bildiriyi yazan şairlere verildi.

2017 Dünya Şiir Günü bildirisini ise Egemen Berköz yazdı ve ödüle layık görüldü. Birçok yerde okunacak bildiride bakın neler yazmış Egemen abi:

“Günümüzde insanlık sömürgeci kapitalizmin elinde usunu yitirmiş görünüyor. 
Alevler arasında kalmış bir akrep gibi kendini sokup öldürmek üzere. 
Üstünde yaşadığımız gezegenin tüm varlıkları, varsıllıkları yağmalanıyor.
(…)
Bir bilicidir şiir.
İnsanlara gerçeği gösterir. 
Şiir doğruyu söyler.
Yalan bulutları arasından bir ışık parlıyorsa,
Bilinsin ki o şiirdir.”