21 Mart ve Hz. Ali

Baştan şunu söyleyeyim... 

1- 21 Mart Hz. Ali’nin doğduğu gün değildir, 2- Alevilerde Hz. Ali’nin doğum gününü kutlama geleneği yoktur. 

Hz. Ali’nin doğum günü için kesin olmamakla birlikte kimi kaynaklar farklı farklı tarihler vermektedir. Ancak bu kaynaklardan hiç birisinde Hz. Ali’nin doğum gününün 21 Mart olduğu yazmamaktadır.

Fakat bazı günlerin inançsal anlamı vardır. Bazı kişiler, bazı günler sembolik anlamlar taşır. Bazen kişileri kutsamak için onları bazı olaylarla ve günlerle özdeşleştiririz, bazen de bazı günleri kutsamak için bazı kişilerle özdeşleştiririz.

21 Mart böyle bir gündür. Balkanlardan Anadolu’ya, Mezopotamya’dan Asya’ya kadar birçok coğrafyada kutsanan bir gündür. Kürtler haricindeki diğer tüm topluluklarda 21 Mart yeni yılın başlangıcı, doğanın yeniden doğumu olarak kutsanmaktadır. Kürtlerde ise hem yeni yıl hem de Demirci Kawa önderliğinde Dehak zulmüne isyan ateşini tutuşturduğu ve zaferle taçlandırdığı gün olarak kutsanmakta ve de coşkuyla kutlanmaktadır. 

Alevilerde Newroz kutlamaları bölgelere göre değişmektedir. Birçok bölgede yeni yıl ve doğanın doğumu olarak çeşitli kutlamalar yapılmaktadır. Bazı bölgelerde ise doğrudan “Nevruz cem ibadeti” yapılmakta, yeni yılın gelişi dualarla karşılanmaktadır. 

Son yıllarda Alevilikteki taklitçilik her alanda kendisini gösterdiği gibi Hz. Ali’nin doğum günü kutlamasında da “Kutlu doğum haftası”na benzer taklitçilik yapılmaya başlandı. 

Aleviler Hz. Ali’nin doğum gününü bilmez, kutlamazlar. Zaten “daha kandilde nur iken var olan Ali’nin ne zaman doğup ne zaman doğmadığını Agâhu’nun şu nefesinden anlayabiliriz.

“Ki yer gök su iken Cebrail’e rehber Ali oldur 

Cihan halk olmadan evvel bu mülkün temeli oldur 

Musa ile Tur dağında bin bir kelam hatmedendir

Dile Tur-i Sina’dan sor dilersen Lenteran’dan sor”

Alevilerin Şahı Merdan Ali’si daha yer gök su iken vardır. Dolayısıyla onun doğumunu bir güne sığdırmak mümkün değildir. 

Ancak 21 Mart yani Newroz-Nevruz kutlu günü ile Hz. Ali’yi buluşturmak adına böyle bir sembolik doğum günü atfedilebilir. Bunu o kutsal anlamından çıkartıp fiziki bir doğuma bağlamak hem Aleviliğin Şahı Merdan’ına saygısızlık olur hem de yeni bir taklitçilik alanı doğurur. 

Alevilikte Hz. Ali’ye yüklenen anlamı bir köşe yazısıyla anlatmak zordur. Zaten bu tür konuları tasavvuf ehli insanlarla konuşmayıp öyle ulu orta yazıp konuştuğumuzda da ne kendimizi anlatabiliyoruz ne de kimse maksadımızı anlayabiliyor. 

Neyse konumuza gelirsek; 21 Mart Newroz- Nevruz bayramıdır. Alevilerin Hz. Ali’nin doğum gününü bu bayramla birleştirmesi yani iki kutsalın birleştirilmesi gayet normaldir.

Ancak bunu yaparken Nevruz’un anlamını hiçleştirmek ve bu günü Nevruz’a alternatif bir kutlama haline dönüştürüp sadece Hz. Ali’nin doğum gününe indirmek eksik olacaktır, hatalı olacaktır. 

Diğer bir hata da bu günü Devlet erkânı ile hele de referandum öncesinde seyirlik bir Cem’le yapmak hiçbir şekilde kabul edilemez.

Alevilerin onca sorunları dururken ve hatta sorunlar artarak devam ederken hiç bir şey olmamış gibi davranmak doğru değildir.

Alevilerin ibadeti seyirlik değildir.

Devlet erkânına tiyatro izletir gibi bir ibadet izletmek o inancın mensuplarına hakarettir. Nevruz – Newroz bayramımız Cümle canlara kutlu ve mutlu olsun. Yeni yıl tüm dünyaya barış, huzur ve mutluluk getirsin. 

Aşk ile...