Sessizlik değil, bilim

Bilim Yürüyüşü, Dünya Günü olan 22 Nisan’da gerçekleştirildi. Amerika Birleşik Devletleri’nde yeni yönetimin iktidara gelişiyle birlikte bilim ve araştırma bütçelerinde yaşanan daralmalar, devlete bağlı araştırma kurumlarında çalışan bilim insanlarının araştırma sonuçlarını kamu ile paylaşmasına getirilen kısıtlamalar, bilimsel ve akademik özgürlüklerin daha da kısıtlanabileceğine dair endişeler bilim insanlarını bir araya getirerek ABD çıkışlı bir hareket olan March for Science’ın (Bilim Yürüyüşü) ortaya çıkışına zemin oluşturmuştu. 

Amerika’dan Avrupa’ya, Asya’ya, Afrika’ya, Avustralya’ya ve hatta Kuzey Kutbu’na kadar dünyanın dört bir tarafında, 610 farklı yerde gerçekleştirilen irili ufaklı gösteri ve yürüyüşlere on binlerce bilim insanı katıldı. ABD dışındaki ülkelerde gerçekleştirilen gösteri ve yürüyüşler başlangıçta bilim insanlarının ABD’deki bilim insanları ile dayanışmak üzere düzenledikleri etkinlikler olarak ortaya çıkmıştı. Londra’daki yürüyüşe on iki bin civarında katılımın olduğu söyleniyor. İngiltere’de bilime ayrılan bütçenin düşüklüğü, Brexit sonrasında araştırmacıların İngiltere’de çalışmalarına izin verilip verilmeyeceği konusundaki belirsizlikler, hem ABD’de hem de Birleşik Krallık’ta bilime ve kanıta dayalı dünya görüşünün değersizleştirilmesi gibi durumlar Londra yürüyüşünün ana çıkışını oluşturmuş görünüyor. Nature dergisinin yürüyüşte görüş aldığı Matthias Pfeifer, Londra’daki Imperial College’da çalışan bir moleküler biyolog. Pfeifer, dergiye verdiği demeçte şöyle diyor: “Politik durum kanıta, olguya, denetime ve gerçeğe karşı. Eğer burası doğru olanı söyleyemeyeceğimiz bir dünya haline gelirse, bizim için zor olur.“ Paris’teki yürüyüşe ise katılım beş bin civarında olmuş. Avustralya genelindeki yürüyüşlere on bin civarında katılım olduğu düşünülüyor. Yürüyüşlerin ortak temalarından bir diğeri de iklimsel değişimdi.

ABD’nin Boston şehrindeki üniversite ve enstitülerin (Harvard Üniversitesi, Massachusettes Institute of Technology vb.) kampüslerinde sabah saatlerinde yüzlerce kişi toplanmış ve ana yürüyüşe birlikte katılmış. Harvard Tıp Fakültesinden yürüyüşe katılan Biyokimyacı, Tıp Doktoru Thomas Michel, ’70’li yıllardaki gençliğinden bu yana politik olarak aktif olmadığını, bunun pek çok bilim insanı için de geçerli olduğunu söylüyor. “Tutkum bilim ve tıp için olsa da, bu ülkenin bir vatandaşı olarak bir adaletsizlik gördüğümde söylemek ve bilimin önemini yaymaya yardımcı olmak sorumluluğum var” diyen Michel, kendi laboratuvarında çalışmak üzere anlaştığı İranlı bir doktora sonrası araştırmacının ABD’ye uçuşuna birkaç hafta kala vizesinin iptal edilmesi üzerine bir şeyler yapmak istemiş. 

Dünya genelinde yükselmekte olan bilim karşıtı politikalara bilim insanlarının söylecek sözleri birikmiş ki onlarca yıllık suskunluktan sonra ilk defa kendi talepleri, dövizleri ile, bilimi savunmak için kitlesel olarak meydanlara çıktılar. Onun için sloganları da “Sessizlik değil, Bilim!”