İşverenin kötü niyetini ispat etmelisiniz

SORU: Merhaba, nasılsınız? Hayırlı sabahlar, bir sorum var yardımcı olmanızı isterim. Ben 6 buçuk aylık özel güvenlik görevlisiyim. Çalıştığım deponun kapanacağı söyleniyor. Benim bu durumda, bulunduğum yerden  ve ikametimden de uzağa gönderilmem söz konusu. Bana sözlü olarak söylendi ve ben buna razı değilim. Nasıl bir yol izleyebilirim acaba? Teşekkürler, iyi günler. 

CEVAP: İş Kanunu’nun 22. maddesi, çalışma koşullarında esaslı değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi başlığı altında çalışma koşullarında esaslı bir değişikliğin işçinin onayı olmadan yapılamayacağını düzenlemektedir. Sizin işyerinizde yaptığınız işin tanımında yapılacak bir değişiklik sizin onayınıza bağlıdır. 

Çalışma koşullarında esaslı değişiklik, ise çalışma şartlarında işçinin aleyhine olan değişiklikler olarak Yargıtay tarafından ve doktrin tarafından tanımlanmaktadır. Yani çalışma koşullarında yapılan değişiklik işçi için çalışmanın ağırlaştırılması anlamına geliyorsa, bu esaslı bir değişikliktir. 

Yargıtayın uygulamada kullandığı kriter, “İşçinin durumunun ağırlaştırılmasıdır.” İşçinin çalışma süresi, konumu, ücreti gibi alanlarda işçinin aleyhine bir durum var ise, bu işçi açısından esaslı bir değişiklik olarak kabul edilmektedir. Örneğin işçinin ücretinde bir indirim yapılacaksa bu 22. madde kapsamında çalışma koşullarında esaslı değişikliktir ve işçinin yazılı onayı olmadan böyle bir değişiklik yapılması işçiyi bağlamamaktadır.

İşçinin işini ifa ettiği yerde yapılan değişiklikler de bu kapsamda değerlendirilir. Bu gibi konularda yapılacak ve işçinin durumunu ağırlaştırmayacak esaslı değişiklikler ise işverenin yönetim hakkı kapsamında yapacağı değişiklikler olarak kabul edilmektedir. İşverenin yönetim hakkı ise eğer kötü niyetli bir tutum olarak değerlendirilmemiş ise, Yargıtay işverenin bu yönetim hakkı kapsamına müdahale etme hakkına sahip olmadığı yönünde kararlar vermiştir.

Ayrıca, iş sözleşmesinde, iş açısından işverenin göstereceği yerlerde çalışılacağını veya 

“... ilinin her bölgesinde çalışılacağına” ait düzenlemeler bulunması durumunda, işçinin rızasının baştan var olduğu kabul edilmektedir.  

Dolayısıyla, iş sözleşmenizde böyle bir düzenlemenin bulunması durumunda, işverenin kötü niyetli olarak bu değişikliği yaptığını ispat etmelisiniz.