Bekleyiş, talepleriniz açısından aleyhinize bir durum yaratmaz

SORU: Merhaba, yazılarınızı okudum ve benim de kafama takılan sorulara cevap verirseniz çok memnun olacağım. Eşim 2016 yılında asgari ücrete zam yapılması ile birlikte, maaşı düşürülüp hakları elinden alınarak kendisine baskı yapılmıştır. Eşim işinden çıktıktan sonra mahkeme açtı ve işe iade davası açtı, eski şartlarıyla işe alınması için. Buraya kadar her şey normal geldi ama 15 Temmuz’dan sonra mahkeme hakimi görevden alındı. Başka hakim bekledik gelen hakim ise gelmesiyle birlikte doğum iznine ayrıldı ve kaç mahkemedir erteleniyor dava. Maalesef bir buçuk yıldır bekliyoruz. Bu süreç uzadıkça bizim umutlar da bitti. Sizce temyize gidilir mi? Bu kadar uzun zamandan sonra ve bu uzun bekleyiş bize yarar mı zarar mı verir? Çok teşekkürler, kolay gelsin. 

CEVAP: 
Öncelikle ilginiz için teşekkür ederim. İş Kanunu’nun 20. maddesinde işe iade davalarının yargılaması ile ilgili düzenleme de yer almaktadır. Bu maddenin son fıkrasına göre, “…Dava seri muhakeme usulüne göre iki ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi halinde, Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir.” Ancak, bu düzenleme şu an kağıt üzerinde kalmış bir metin olarak duruyor maalesef. Mahkemelerin ağır iş yükleri altında bu kadar kısa sürede davanın bitirilmesi mümkün olmamaktadır. Çoğu mahkeme, yeni açılan bir davada iki ay sonraya duruşma günü veremez hale gelmiştir. Bu durum da elbette en çok hakkını alabilmek için mahkemeye başvuran işçi açısından olumsuz olmaktadır. Zira, işe iade davasında nihai kararı beklerken, işe geri dönmek veya dönmemek arasında maalesef düzenli çalışamamakta ve iki arada kalmaktadır. Yargıtay süreci ise, daha da uzun olmaktadır. 

Tüm bu olumsuzlukların üzerine eklenen yargıda hakim ve savcıların görevden alınmaları, yerlerine yargılama açısından uzun bir süre hakim atanmamış olması, ayrıca bir gecikme  yaratmıştır. Uzun bir dönem duruşmaların yapılamaması, yeni gelen hakimlerin dosyalara tam anlamı ile hakim olamaması, elbette hak arayan açısından olumsuz niteliktedir.

İlk derece mahkemesinde, dava aleyhine sonuçlanan taraf temyiz hakkına sahiptir. Ancak, yargılama hukukunda yapılan değişiklikle, istinaf yolu getirilmiştir. İş yargılamasında da kararın tefhiminden itibaren sekiz gün içinde istinaf yolu her taraf açısından açıktır. Ancak, işe iade davasında da, istinafta dosyayı inceleyen bölge adliye mahkemelerinin, para ile değerlendirilemeyen dava ve işler hakkındaki kararları ile miktar veya değeri beş bin lirayı geçen davalar hakkındaki nihai kararlara karşı tebliğ tarihinden başlayarak sekiz gün içinde temyiz yoluna başvurulabilecektir. Kanun yoluna başvurulan kararlar, bölge adliye mahkemesi ve Yargıtayca iki ay içinde karara bağlanır.” Hükmü İş Mahkemeleri Kanunu’nun 8. maddesinde düzenlenmiştir. Ancak, işe iade davalarının niteliği gereği hızlı yapılması gereken yargılamanın istinaftan sonra ayrıca dava değeri beş bin TL’den yüksek olanlar açısından temyiz yoluna da başvurulması, işe iade davalarında getirilmek istenen yargılama ile çelişmektedir. Bu bekleyiş, sizin talepleriniz açısından aleyhinize bir durum yaratmaz ancak geç gelen adaletin ne kadar tecelli edeceği tartışılmalıdır.