İşçinin onayı olmadan kıdem tazminatı taksitle ödenemez

SORU: Merhaba, Ben 10 sene bir işyerinde çalıştım. İşyerime 2016 Nisan ayında kayyım atandı ve 2017 Mart ayında da çalıştığım şubesi kapandı. Tazminatımın 8 ay taksitle ödenmesi için protokol imzalandı. İmzalar atıldı. İlk 2 taksit ödendi ama şu an 3. taksit ödenmedi. Nasıl bir yol izlemem gerekir. Noterden ihtar çekmem mi gerek yoksa dava açmalı mıyım? Dava açarsam uzun sürebilir diye tedirginim.

CEVAP:  İyi günler. Kıdem tazminatı ile ilgili düzenleme 4857 sayılı kanunun 120. maddesinde yer alan düzenleme gereği, yürürlükten kaldırılan 1475 sayılı İş Kanunu’nun halen yürürlükteki tek maddesi olan 14. maddeye göre uygulanmaktadır. Bu maddenin 11. fıkrası hükmüne göre, kıdem tazminatının gününde ödenmemesi durumunda mevduata uygulanacak en yüksek faize karar verilmelidir. Mevduata uygulanacak en yüksek faizin başlangıcı ise, iş sözleşmesinin fesih tarihidir. 

Kural kıdem tazminatının hak kazanıldığı anda ve peşin olarak ödenmesi gerekir. Kıdem tazminatının taksitler halinde ödenmesi ancak işçinin onayı ile olanaklıdır. Kıdem tazminatının taksitler halinde ödenmesini kabul eden işçi, bu konuda iradesinin fesada uğratıldığını (Hataya düşürüldüğünü, hile ile kandırıldığını veya tehdit edildiğini) ileri sürüp kanıtlamadığı sürece faiz hakkından vazgeçmiş sayılmaktadır (Yargıtay 9. HD, 10.12.2012 Tarih, 2010/ 29003 E, 2012/ 41844 K). Taksitlerin zamanında ödenmesi durumunda ayrıca faize hak kazanılamaz. Ancak, taksitler gününde ödenmez ise, bu durumda işçinin taksitle ödeme anlaşmasıyla bağlı kabul edilmemektedir. İşçi yararına yorum ilkesi gereği, işçi işverenle anlaşmaya varıldığı varsayımı ile taksitle ödemeyi kabul ettiği varsayılır. Bu durumda işçi, kıdem tazminatının tamamı için fesih tarihinden itibaren faize hak kazanacaktır.

İşçinin, taksitler halinde ödenen kıdem tazminatı için geçmiş günler faizi isteyebilmesi, ancak ödemelerin çekince kaydı konularak alınmış olması durumunda geçerlidir. Yargıtay bir kararında (Yargıtay 9. H.D. E.1988/552,K. 1988/2731,T.8.3.1988), kıdem tazminatının taksitle ödenmesi halinde çekince kaydıyla alınan kısımlar için iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren faiz istenebileceğini hükme bağlamıştır. 

İşçi, zamanında ödenmeyen kıdem tazminatını sonraki bir tarihte bir defada veya çeşitli taksitlerle işverenden alır ve ödeme bitiminden önce de faiz hakkını saklı tuttuğunu belirtir bir irade ortaya koymaz ise faiz talebinde bulunamaz. Bu kıdem tazminatının taksitle ödenmesini kabul eden işçi için faiz talebinden vazgeçilmemesi için önemli bir husustur. 

Taksit süresinde ödenmediği için ve bu taksitlerin hangi tarihlerde nasıl ödeneceği konusunda aranızda imzalanan bir protokol bulunması sebebi ile ayrıca noterlik tarafından bir ihtarname çekmenizin size çok bir getirisi bulunmayacaktır. Dolayısıyla kalan kısım için ve taksitlerin ödenmemesi durumunda da faiz talepli iş mahkemesinde bir alacak davası açabilirsiniz. Ancak, mahkemelerin yargılamalarının uzun sürmesi ise, maalesef tüm yargı sisteminin bir sorunudur. Bu tür bir alacak davası yaklaşık bir - bir buçuk yıl devam edebilmektedir.