'Çakır'a bak, Terim'i gör

Spor tarihinin en köklü organizasyonlarından biri olan İşitme Engelliler Olimpiyatları’nın 23.’sü bugün Türkiye’de başlıyor. İlk modern Yaz Olimpiyatları’nın 1896’da düzenlendiğini, engelli sporunun ise genel anlamıyla 2. Dünya Savaşı’ndan sonra yaygınlaştığını hatırlarsak, 1924’te Paris’te Uluslararası Sessiz Oyunları ismiyle başlayan organizasyonun farklı bir öneme sahip olduğunu anlayabiliriz. 

2001’den beri ‘Deaflympics’ adıyla gerçekleştirilen oyunlar, spor tarihinde yaz olimpiyatlarından sonra en uzun geçmişe sahip çoklu spor organizasyonu. Peki, böylesi bir organizasyona ev sahipliği yapan Türkiye’nin spor gündeminde neler var?

Arda Turan’ın şiddet şovunu henüz geride bırakmıştık ki şimdi de onun kavgalı olduğu hocası Fatih Terim’in ‘adamlık’ rezaletine tutulduk.

Türkiye Futbol Direktörü, yani Türkiye’nin en popüler spor uğraşının bir numaralı sorumlusu, yanında damatlarıyla, korumalarıyla kebapçı basıyor ve olayın ardından günler geçmesine rağmen ne ondan ne de Türkiye Futbol Federasyonundan tek bir söz duyabiliyoruz.

Bu yazı yazıldığı ana kadar ne bir basın açıklaması, ne bir özür, ne bir istifa var. Ha istifa gelse de Terim’in 2 hafta içerisinde, koltuğu sallantıda olan Igor Tudor yerine Galatasaray’ın başına geçmeyeceğini kimse iddia edemez. 

Futbolculuk günlerinden beri karışmadığı şiddet hadisesi kalmayan; külhanbeyi özentisi tavırlarıyla, Mehmet Ağar gibi karanlık figürlerle olan ilişkileriyle tanınan Terim, Türkiye kamuoyunun kendisini son şiddet performansı sebebiyle cezalandırmayacağından emindir. Hatta şu an tek dert ettiği şeyin kavgaya tutuştuğu şahsın “Terim’in façasını nasıl bozduğuna” dair açıklamaları olduğuna eminiz.  Nitekim olayın ardından kamuoyunun karşısına çıkamayan Terim, hasmı Selahattin Aydoğdu hakkında ‘basın yoluyla hakaret’ suçlamasıyla şikayetçi oldu bile.

“Öleceksek madam gibi değil adam gibi ölelim” diyen bir Cumhurbaşkanının ülkesinde şiddetsever, maço, erkek egemen kültürün mucidi ne Erdoğan, ne Arda Turan ne de Fatih Terim. Ancak toplumun karşısına “öncü” olarak sunulan bu gibi isimler, söylemleriyle, uygulamalarıyla bu kültürün hakimiyetini ve toplum üzerindeki etkisini güçlendirmesinin baş sorumluları. 

Dönelim Samsun’a. Bugüne kadar Evrensel dışında dile getiren olmadı. Ancak İşitme Engelliler Olimpiyatları için uygun görülen maskota ve ona atfedilen özelliklere bir bakalım ve sonra siyaset, spor ve erkek egemen kültür ilişkisini yeniden düşünelim.

Maskotun adı ‘Çakır’. 8 köşeli kasketi, yumurta topuklu endamıyla yöreyi (bakın yöre erkeklerini de değil) bu arkadaşın temsil ettiği iddia ediliyor. Çakır’ın kasketindeki köşelerin Samsun halkının “vatanseverliğini, yiğitliğini, mertliğini, delikanlılığını vs.” yansıttığı belirtiliyor('Adam gibi adam' anlayacağınız).  Pardon ama bu kadınların ve erkeklerin yarıştığı, kadınların ve erkeklerin takip ettiği bir spor organizasyonu mu, erkeklere özel Dünya Külhanbeyi Oyunları mı?

Benzeri tüm spor etkinliklerinde böylesi tartışmaları aşmak için yöreyi yansıtan hayvanlar ya da erkek-kadın figürleri birlikte kullanılır. Elbette bu, bizim umurumuzda olmamış. Yetkililere sorsak “Halk oyuyla belirlendi” deyip işin içerisinden çıkacaklar. Ancak tarihin en köklü spor organizasyonlarından birine bu maskotu uygun görmemizle, ülke sporunu Fatih Terim gibi figürlerin yönetmesi arasında görmezden gelinemeyecek bir bağ var.