İhbar süresi verilmemişse dava açabilirsiniz

SORU: İyi günler. Ben bir işyerinde çalışırken işten çıkarıldım. İşten çıkarıldıktan sonra işveren sadece kıdem tazminatımı ödedi. İhbat tazminatını ödemedi. Bu durumda ihbar tazminatımı alabilmek için ne yapmam gerekiyor? 

CEVAP: Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için İş Kanununda farklı düzenlemeler vardır. İşçi açısından iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiği durumları düzenleyen İş Kanununun 24. Maddesindeki düzenleme ve işveren açısından iş sözleşmesini haklı nedenle feshine ilişkin hükümleri düzenleyen İş Kanununun 25. Maddesinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller başlıklı ikinci fıkrası. Ve işveren tarafından iş sözleşmesinin geçerli nedenli fesihlerinde de işçi kıdem tazminatını almaya hak kazanacaktır. Ancak, ihbar tazminatına hak kazanabilme açısından önemli olan noktalardan biri de iş sözleşmesini fesheden tarafın kim olduğudur. 
İş sözleşmelerinin feshinden önce bildirim sürelerine bağlı kalınarak diğer tarafa sözleşmeyi sona erdirmek istendiğinin yazılı şekilde bildirimi kanun tarafından esas kabul edilmektedir.

Haklı nedenli bildirimli fesihler ise derhal yürürlüğe konulabilir ve İş Kanunu’nun 26. Maddesinde belirtildiği üzere 6 iş günü içinde de bu hak kullanılmalıdır. Bu konuda işçi veya işveren ayrımı bulunmamaktadır.

İşten ayrılmanız durumunda, sağlık nedenleri, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık veya işin durması benzeri nedenler dışındaki, yani yukarıda belirttiğim İş Kanunu’nun 24. maddesinde yazılı haklı sebepler dışındaki durumlarda, siz de işverene o işyerinde çalıştığınız süreye göre uygun olan bildirim süresine uygun bir zaman dilimi içinde iş sözleşmenizi sonlandırmak isterseniz, bildirimde bulunmalısınız.

İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda, ayrılmanın nedeni önem taşımaksızın herhangi bir ihbar tazminatı hakkı doğmamaktadır. Ancak, asıl önemli ve dikkat etmeniz gereken eğer bildirim süresine uymaksızın işi bırakırsanız, işverenin de sizden ihbar tazminatını talep edebilme hakkının olmasıdır. İhbar süreleri İş Kanunu’nun 17. maddesinde düzenlenmiştir ve 

- İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta, 
- İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için dört hafta, 
- İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için altı hafta, 
- İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için ise sekiz hafta sonra iş sözleşmesi feshedilmiş sayılmaktadır.

Dolayısıyla, kıdem tazminatını almanıza rağmen, ihbar tazminatınız tarafınıza ödenmemiş ise bu durumda eğer iş sözleşmenizi haklı nedenle siz sonlandırmış iseniz, ihbar tazminatı hakkınız bulunmamaktadır. Eğer iş sözleşmenizi işveren feshetmiş ise ve işveren size ihbar süresi de vermişse, bu durumda da ihbar tazminatı alabilmeniz söz konusu değildir.

Sonuç olarak ihbar tazminatına hak kazanabilmek açısından iş sözleşmenizi haklı nedenle işçinin feshedip etmemesi, işverenin feshetmesi durumunda da işçiye ihbar süresi verip vermemesi önem kazanmaktadır. Eğer, işveren size ihbar süresi vermemiş ise bu durumda iş mahkemesinde açacağınız bir dava ile çalışma sürenize göre belirlenen ihbar tazminatınızı talep edebilirsiniz.