Nankör sömürge

Kaşif olduğu iddia edilen Kristof Kolomb, ikinci dünya gezisinde Batı Hindistan sandığı bölgede İspanyol fatihler tarafından Porto Riko/ Zengin Liman adı verilen bir adayla karşılaştı. Oranın yerli halkı Arawaklardan Tainoları, cesur adamların ülkesi anlamına gelen “Borikenler” olarak tanımladı. Bu tanımlamadan daha ileride İspanyolca Boriquen kavramı doğdu. 

Kolomb, 1493 Kasım ayında adanın sahiline erişti. Ve onunla birlikte İspanyol İmparatorluğunun iktidar ve aç gözlülüğü de adaya girdi. Dört yüz yıl boyunca İspanyollar halkı sömürdü, köleleştirdi, baskı ve ölüm getirdi. Yerli halk tamamen yok edildikten sonra ölümden kurtulan çok az Taino, sömürgeci İspanyollar ve İspanyolların Afrika ve Karayipler’den sürüklediği kölelerin karışımından oluşan yeni bir halk ortaya çıktı. 

1898’de İspanya-Amerika savaşında ABD, zayıflamış olan İspanyol sömürgecileri yendi ve Filipinler, Guam, Küba, Porto Riko yanında Vieques ve Culebra gibi küçük adaları da işgal etti. Amerikalılar, Porto Riko’yu ele geçirdikten sonra halkı ABD vatandaşı yaptılar. Aradan geçen zamana rağmen Porto Riko halkı hala seçme ve seçilme hakkından mahrum durumda.  Kimin ABD başkanı olacağı konusunda oy kullanma hakkına sahip değiller. Hakları yok ama Birinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ABD ordusunun askerleri olarak dünyanın her yanında sürdürülen savaşlara katılmak zorundalar. 

Porto Riko’ya taşınmış olan ABD firmaları, ülkenin çok kötü durumdaki eğitim ve sağlık alanının iyileştirilebilmesi için paraya ihtiyacı olmasına rağmen vergiden muaflar. Ada halkının temsilcileri, Maria Kasırgası sonrası ABD’nin zorla, çok geç ve çok az yardım göndermesi üzerine hoşnutszluklarını dile getirdiklerinde, ABD Başkanı Trump tarafından nankörlükle suçlandılar. 

Kasırganın üzerinden haftalar geçmesine rağmen halk, doğal afetin dramatik sonuçları nedeniyle yokluk çekiyor. Çoğunluk hala içme suyu, yiyecek ve elektrikten yoksun. Ada halkı kağıt üzerinde ABD vatandaşı ama gerçekte ABD emperyalizminin sömürge politikasının objelerinden başka bir şey değil. ABD’nin çıkarları için suistimal ediliyorlar ve kullanıldıktan sonra bir kenara atılıyorlar.