Üç aylık ücretiniz tutarında tazminat da talep edebilirsiniz

SORU: İyi günler. Ben, kamuya bağlı çalışan özel bir şirkette 2.5 yıl görev yaptım. Daha sonra askerlik nedeni ile işten ayrıldım. Fakat tazminat alamadım. Askerden geleli 1.5 yıl oldu ama hala tazminatımı alamadım. 1 yıl da askerlik yaptım. Yani 2.5 yıl çalıştım, 2.5 yıl da tazminatım gecikti. Şirket tazminatı Bakanlığın yaptıracağını söylüyor bakanlık da bir açıklama yapmıyor. Tazminatımı ne şekilde, gecikme faiziyle birlikte ne kadar alırım?

CEVAP: 1475 sayılı eski İş Kanununun kıdem tazminatı ile ilgili yürürlükte olan tek maddesi 14. Madde gereğince, kıdem tazminatı almaya hak kazananlar açısından 3. Fıkrasında “Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla” diyerek bu gerekçe ile işten ayrılan işçilere de kıdem tazminatı ödenmesi gerektiğini hüküm altına almıştır. İşçi askerlik hizmetini yerine getirmek üzere işten ayrılacağını, askerlik sevk belgesi ile ispatlayarak iş sözleşmesini bu gerekçe ile feshedebilir. 1475 sayılı İş kanununun 14. Maddesi gereği işçiye askerlik hizmeti nedeni ile iş sözleşmesini feshetmesi halinde kıdem tazminatı ödenmekte iken, işçi iş sözleşmesini kendisi feshettiği için ihbar tazminatına hak kazanamaz. 

4857 sayılı İş Kanununun 31. Maddesinin son fıkrasında yer alan yasal düzenlemeye göre, “Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorundadır. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat öder. Dolayısıyla eğer askerlik hizmetinin sona ermesinden sonra iki ay içinde eğer işverene yeniden işe girmek istediğinizi bildirmiş ve işveren yukarıdaki yer alan şartların varlığının bulunması durumunda sizi eğer işe almamış ise bu durumda, işverene karşı üç aylık ücretiniz tutarında tazminat talep edebilirsiniz.    

1475 sayılı İş Kanununun 14. Maddesinin açık yasal düzenlemesine rağmen, kıdem tazminatınızı ödemeyen işverene, son brüt ücretiniz üzerinden hesaplanacak ve varsa yemek, servis ücretlerinin ve düzenli yapılan prim ödemelerini de içeren 2,5 yıllık kıdem tazminatı alacağınız için icra müdürlüğünden ilamsız bir icra takibi yapabileceğiniz gibi iş mahkemesinde bir alacak davası açmanız da mümkündür. Ancak, açacağınız davayı, eğer 1 Ocak 2018 tarihinden sonra açarsanız, bu durumda önce yasal zorunluluk gereği arabulucuya başvurmanız gerekecektir.