Sefalet endeksinde zirveye

Bloomberg tarafından son birkaç yıldır açıklanmaya başlayan sefalet endeksinde (Bloomberg’s Misery Index) Türkiye ekonomisi kendisine en üst sıralarda yer buluyor. Endeksin hesaplanmasında bir ülkede yaşayan yurttaşların ekonomik duruma ilişkin mutluluk/mutsuzluk seviyeleri esas alınıyor. İki değişkenin toplamıyla hesaplanan basit bir endeks sefalet endeksi: Enflasyon oranı ve işsizlik oranı. Bu iki oranın toplamına göre oluşturulan ülke sıralamasına Türkiye 2015 yılında 9. sıradan girerken, 2016 yılında 8. ve 2017 yılında da 7. sıraya kadar yükseldi. 2018 sonu itibarıyla beklenti 5.’lik!

***

Sefalet endeksinde dünyanın 7. kötü durumdaki ülkesi olmanın getirdiği şey artık intiharların, tek kişilik kendini yakma eylemlerinin, ‘gündelik’ birer olaya dönüşmesi oluyor. Sefalet ve mutsuzluk değişmez kader gibi düşünülünce de karamsarlık baskın gelebiliyor.

***

Sefalet endeksinin temelini oluşturan iki ekonomik değişken (işsizlik ve enflasyon) artık birer ‘makro veri’ olmaktan çıkarak, yaşam biçim ve koşullarının temel belirleyicisi olmuştur. Öyle ya, bir tarafta işsizlik artarken kişisel gelirler azalıyorsa ve diğer tarafta da hayat gün geçtikçe pahalanıyorsa ortaya ne çıkar? Sefalet çıkar! Hatta sefalet liginde derece çıkar...

*** 

Ekonomik durgunluk ve belirsizlik ortamı özellikle son yıllarda hem işsizlik oranını -istihdam seferberliğine rağmen!- artırmış hem de fiyatlar genel düzeyini sürekli olarak yukarıya itmiştir.

Sefaletin azalması için daha fazla, güvenceli ve onurlu biçimde yaşayacak ücret ve sosyal haklara sahip istihdamda yatıyor. İstihdam bu yönüyle artmadıkça sefalette liderliğe yükselmek kaçınılmaz.