Şampiyonu belirleyen Galatasaray-Beşiktaş derbileri

Metin Oktay’ın şampiyonluğu getiren penaltısından meşhur ’85-86 sezonunda Ziya Doğan’ın kafa golüne; Halilagic’in geri pasına Fevzi Tuncay’ın dramatik ıskasından “Sergen attı şampiyonluk geldi”ye Galatasaray-Beşiktaş derbileri Süper Lig tarihi boyunca çok sayıda “Şampiyonluk belirleyen an”a ev sahipliği yaptı. Bunda iki İstanbul kulübünün buluşmasına fikstürde sıklıkla son haftalarda yer verilmesinin payı büyük.

Süper Lig’e evrilen profesyonel ulusal ligin kurulduğu 1959’dan bu yana Galatasaray 20, Beşiktaş 13 şampiyonluk yaşadı. Bu süreçte iki takım 11 kez ilk ikide yer alarak şampiyonluk yarışı verdi ve 7 kez Galatasaray, 4 kez Beşiktaş gülen taraf oldu.

Futbolumuzun bir kez daha saha dışı çirkinliklerle gündeme geldiği bu dönemde futbol tarihimizi arşınlayalım ve -tıpkı bugünkü derbi gibi- şampiyonlukta kritik rol oynayan Galatasaray-Beşiktaş maçlarını hatırlayalım.

26 HAZİRAN 1963

Beşiktaş-Galatasaray 0-1
Gündüz Kılıç’ın çalıştırdığı Galatasaray ile Ljubisa Spajic’in çalıştırdığı Beşiktaş, 42 hafta süren uzun maratonun son haftasında şampiyonluk için çekişiyordu. Kırmızı gruptan lider olarak gelen Galatasaray ile beyaz grubun lideri Beşiktaş, 12 takımdan oluşan final grubunda son haftaya kafa kafaya girdi. Beşiktaş 34 puanla lider, Galatasaray ise 33 puanla ikinci sıradaydı. O dönemki adıyla Mithatpaşa Stadı’nda oynanan maçta sonucu 50. dakikada Metin Oktay’ın penaltıdan kaydettiği gol belirledi. Oktay, böylece o sezonki 38. golüne imza atarken sarı kırmızılıları ikinci şampiyonluğuna taşıdı.

4 MAYIS 1986

Galatasaray-Beşiktaş 1-1
Son 18 yılda 1 şampiyonluk yaşayan Beşiktaş’la, 13 yıldır mutlu sona ulaşamayan Galatasaray, 1985/86 sezonunda kıyasıya bir yarışa giriştiler. Bitime 5 hafta kala İnönü Stadyumunda kozlarını paylaşan takımlar için bu maç final niteliğindeydi. Beşiktaş maçına üst üste 2 beraberlikle, avantajını yitirerek çıkan Jupp Derwall’in Galatasaray’ı 33. dakikada ‘Rambo’ lakaplı Yusuf Altıntaş’ın müthiş golüyle 1-0 öne geçti. Ancak Beşiktaş bu gole 74’te Ziya Doğan’ın kafasıyla yanıt verdi. İki takım da kalan 3 maçını kazandı. Galatasaray, sezonu namağlup tamamlamasına rağmen şampiyonluğu averajla Beşiktaş’a kaptırdı ve hasret 14 yıla çıktı.

3 MAYIS 1987

Beşiktaş-Galatasaray 0-2
Sarı kırmızılı tribünler, “14 senelik bu çile, bitsin artık bu sene” tezahüratlarıyla inlerken bitime 6 hafta kala Beşiktaş 2 puanlık avantaja sahipti. 31. haftadaki derbi, Kadıköy Fenerbahçe Stadında oynandı. Galatasaray, 24. dakikada Cevad Prekazi, 86. dakikada Savaş Koç’un golleriyle sahadan 2-0 galip ayrıldı. Puanlar eşitlendikten sonra kalan haftalarda Galatasaray, Rize’ye, Beşiktaş, Malatya’ya kaybetti. Siyah beyazlıların şampiyonluğu bıraktığı asıl maç ise 35. haftadaki Denizlispor mücadelesiydi. 85. dakikada Erol Toga’nın eşitliği getiren golü Cimbom’un derbide aldığı galibiyetin önemini ortaya çıkardı. Galatasaray, 1 puan farkla şampiyon oldu ve 14 yıllık hasreti dindirdi.

20 NİSAN 1991

Galatasaray-Beşiktaş 2-3
Bitime 4 hafta kala Beşiktaş 59 puanla lider, Galatasaray ise 58 puanla ikinci sıradaydı. Galatasaray umutluydu çünkü hem Beşiktaş’ı Ali Sami Yen Stadı’nda ağırlayacaktı hem de Beşiktaş’ın kalan maçları birbirinden zordu. Gordon Milne’in öğrencilerini, Cimbom’dan sonra Fenerbahçe, Sarıyer (o dönem fırtına gibi esiyordu) ve Trabzonspor sınavları bekliyordu. Bu şartlarda 5. dakikada Tanju Çolak, 18. dakikada Ulvi Güveneroğlu’nun kendi kalesine attığı goller tabloyu siyah beyazlılar için iyice kararttı. Ancak 33 ve 43’te Ali Gültiken sahneye çıktı ve skoru eşitledi. 73. dakikada ise Feyyaz Uçar geri dönüşü tamamladı ve Beşiktaş’a sıralamada 4 puanlık avantajı getirdi. Beşiktaş, Sarıyer ve Fenerbahçe’yi de yenince son maçlar öncesi üst üste ikinci şampiyonluğun turunu attı.

9 MAYIS 1992

Beşiktaş-Galatasaray 4-3
Bolu’dan beraberlikle dönerek mutlu sonun ilanını geciktiren Beşiktaş, Galatasaray derbisine üst üste üçüncü şampiyonluk için çıktı. İkinci yarıda art arda aldığı yenilgilerle şampiyonluk yarışından kopan Cimbom, 25’te Yusuf Altıntaş’ın penaltısıyla 1-0 öne geçse de yanıt gecikmedi. 28. dakikada Mehmet Özdilek kendisine ‘Scifo’ unvanını kazandıran ince bileklerini konuşturdu ve harika bir vuruşla eşitliği sağladı. Cimbom, ikinci yarıya İsmail Demiriz’in sert şutuyla gelen golle başladı. 52’de ‘Çaylak’ Sergen Yalçın sahneye çıktı: 2-2. Sarı kırmızılılar inadını sürdürüyordu. 55’te Hamza Hamzaoğlu, kornerden gelen topu sol ayağıyla kaleye gönderdi ve üstünlüğü yeniden Galatasaray’a geçirdi. 58’de bu kez Erhan Önal’ın hatasında Ali Gültiken sahneye çıktı. 65’te Tugay Kerimoğlu, kırmızı kart gördüğünde deplasman ekibinin takatı da bitmek üzereydi. Sonucu belirleyen 82’de Mehmet Özdilek oldu. Maçın bitimiyle İnönü’de şampiyonluk coşkusu vardı.

22 MAYIS 1993

Galatasaray-Beşiktaş 1-1
Bitime iki hafta kala kritik derbi bu kez Ali Sami Yen Stadı’ndaydı. Galatasaray da Beşiktaş da nefeslerin tutulduğu maça 62’şer puanla çıkıyordu. Rakibine karşı 2 averajlık üstünlüğe sahip olan sarı kırmızılılar liderdi ve mücadeleye hızlı başlayan onlar taraf oldu. Feldkamp’ın öğrencileri Gütschow’un soldan ortasına Hakan Şükür’ün dokunuşuyla öne geçtiğinde dakikalar henüz 5’ti. 18. dakikada Hayrettin Demirbaş’ın büyük hatası penaltıya sebebiyet veriyor, Feyyaz Uçar maça eşitlik getiriyordu. Karşılaşmanın 63. dakikasında sağ kanattan ceza alanına çalımlarla giren Arif Erdem’in yerde kalmasıyla Ahmet Çakar penaltı noktasını gösterdi. Ancak Falko Götz, penaltıyı Kaleci Bako’ya nişanlayınca müsabaka eşitlikle sona erdi. Ligin son haftasında Ankaragücü’nü halen tartışılmaya devam eden bir maçla 8-0 yenen Galatasaray averaj üstünlüğünü 2’den 8’e çıkardı ve şampiyonluk kupasını kaldırdı.

14 NİSAN 2000

Beşiktaş-Galatasaray 1-1
Galatasaray, 1996-2000 arasındaki 4 yıllık şampiyonluk dönemi sürecinde 3 kez zirve için Beşiktaş’la çekişti. Bu sezonların hepsinde, Beşiktaş maçları mevsim sonundaydı ve tümünden avantajlı çıkan sarı kırmızılılar oldu. Bu sürecin en dramatik maçı 2000 yılındakiydi. 29. haftaya Galatasaray 70, Beşiktaş 64 puanla girdi. Sarı kırmızılıların belirgin bir avantajı olsa da Fatih Terim’in öğrencileri artık fazlasıyla UEFA Kupası’na odaklanmıştı. Beşiktaş ise İnönü’deki mücadeleye 12 maçlık bir galibiyet serisiyle deyim yerindeyse gümbür gümbür geliyordu. Siyah beyazlılar, 30. dakikada Mehmet Özdilek’in akıl dolu kafa golüyle öne geçti. Her şey Beşiktaş’ın istediği gibi giderken 80. dakikada Sead Halilagic’in geri pasında Fevzi Tuncay, zeminin azizliğine uğradı ve o sezonun belki de en formda kalecisi, ayaklarının arasından kayıp ağlarla buluşan topla trajik bir dönüm noktası yaşadı. Fevzi’nin kariyeri bir daha hiç eskisi gibi olmadı.

25 MAYIS 2003

Beşiktaş-Galatasaray 1-0
Beşiktaş 100. yılında şampiyonluğa doğru koşarken 33. haftada en yakın takipçisi Galatasaray’ın karşısına 5 puan farkla önde çıktı. İnönü’deki maç tam bir şampiyonluk atmosferinde oynandı ve son dakikada Sergen Yalçın’ın golü milyonların hafızasına Ercan Taner’in sesiyle kazındı: “Sergen attı, şampiyonluk geldi”

7 MAYIS 2006

Beşiktaş-Galatasaray 1-2
Galatasaray, 33. haftadaki Beşiktaş maçına en yakın takipçisi Fenerbahçe’yle aynı puanda girdi. Bir başka deyişle İnönü deplasmanında Cimbom’a mutlak galibiyet gerekiyordu. Maçın ilk yarısında Necati Ateş’in penaltısı direğe takıldı. 52’de Tümer Metin, sol ayağının üstüyle nefis bir gol kaydetti. Galatasaray’ın şampiyonluk umutları gittikçe azalırken 61’de günün şanssız ismi Necati Ateş’in yerine Hasan Kabze girdi. Kabze önce 64. dakikada ceza sahası dışından sert bir vuruşla topu ağlara gönderdi ve maçın havasını değiştirdi. Ligin kaderini değiştirmekse 90. dakikaya kaldı. İlk golle hemen hemen aynı mesafeden nefis bir şut daha çıkardı ve Galatasaray’ın son hafta öncesi umutlarını korumasını sağladı. Fenerbahçe 34. haftaya averajla önde girse de Denizli’deki unutulmaz maçın 1-1 berabere bitmesiyle şampiyonluk, evinde Kayserispor’u 3 golle geçen Cimbom’un oldu.

24 MAYIS 2009

Beşiktaş-Galatasaray 2-1
2008/09 sezonunda son 2 haftaya Beşiktaş 65, Sivasspor 63, Trabzonspor 62 puanla girdi. Sivas ve Trabzon’un gözü, bir kez daha 33. haftaya denk gelen Beşiktaş-Galatasaray derbisindeydi. İnönü’de Beşiktaş 40. dakikada Mehmet Topal’ın kendi kalesine attığı golle öne geçti. Harry Kewell 49’da eşitliği sağladı. Sonucu belirlemek ise 58. dakikada sezonun yıldızlarından Yusuf Şimşek’e kaldı. Beşiktaş bu galibiyetle son haftaya “Şampi” olarak girdi.

24 MAYIS 2015

Galatasaray-Beşiktaş 2-0
2014/15 sezonunda Galatasaray zirve için Fenerbahçe’yle çekişirken şampiyonu belirleyecek maç bir kez daha 33. haftaya denk gelen Beşiktaş mücadelesiydi. Türk Telekom Arena’daki maçta o sezon ikinci yarıda kaydettiği gollerle şampiyonlukta önemli rol oynayan Yasin Öztekin, 11.dakikadaki fırsatçılığıyla takımını öne geçirdi. Galibiyeti mühürleyen gol 80’de Wesley Sneijder’in müthiş şutuyla geldi. Bir gün sonra Başakşehir’in karşısına Cimbom’un 4 puan gerisinde giren Fenerbahçe’ye mutlak galibiyet gerekiyordu. Ancak Fenerbahçe, son 6 dakikasında 4 kırmızı kart gördüğü maçtan beraberlikle ayrıldı.

8 MAYIS 2016

Galatasaray-Beşiktaş 0-1
Beşiktaş, 32. haftaya Fenerbahçe’nin 3 puan önünde girdi. Türk Telekom Arena’da rakibi o sezonun silik ekibi Galatasaray’dı. Her şeye rağmen bir derbiydi ancak Beşiktaş, 76’da Mario Gomez’in harika bir hücum organizasyonunu sonlandıran golüyle -Beşiktaş hücumu için sezon özeti de denebilir- Fenerbahçe’yle puan farkını 6’ya çıkardı. Fenerbahçe, bir gün sonra Başakşehir’e kaybetti ve siyah beyazlılar 33. haftadaki Osmanlıspor maçına şampiyonluk şarkılarıyla çıktı.