Fiili bir çalışma olmadığı için karar yasaldır

SORU: Devrim Hanım merhabalar. Ben, 3 Mayıs 2011 tarihinde özel bir firmada çalışmaya başladım ve 3 Mayıs 2018’de bu firmadan çıkartıldım. Bütün haklarımı kazandığım söylendi sadece yıllık izin ücretinin yatırılmayacağı söylendi. 2017 döneminden kalan 10 günlük izin hakkımı alabileceğim ama 2018 dönemine ait izin ücretini alamayacağım söylendi. Sebep ise 2 Mayıs’ta yıl tamamlanması sebebiyle 20 günlük hak kazanmış olmama rağmen 3 Mayıs’ta çıkartılmam sebebi ile 1 günlük hizmet dönemi ile sadece 1 günlük izin ücreti yatırılacağı geri kalan 19 günün ise hizmet süresinin sonlandığı ve çalışmayan birine izin veremem gerekçesi ile yapılamayacağı bildirildi. Bu yasal bir durum mu? Bu konuda bilgilendirirseniz çok sevinirim. Teşekkürler.

CEVAP: Yıllık ücretli izin hakkı, işçinin dinlenme hakkı olarak anayasal bir hak olarak düzenlenmiş olup vazgeçilemeyecek olan bir düzenlemedir. Anayasanın 50. maddesinde  ”Dinlenmek çalışanların hakkıdır” ve İş Kanunu’nun 53. maddesinin 2. fıkrasında, “Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez” denilerek bu hakkın kullandırılması için ilgili yasal düzenlemeler yapılmıştır. Yıllık ücretli iznin kullandırıldığını işveren ispatlamakla yükümlüdür. İş Kanunu’nun 53. maddesine göre, yıllık ücretli izin hakkını kullanabilmesi için işçinin o işyerinde, işe başladığı tarihten itibaren deneme süresi de dahil olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olması gerekmektedir. İş sözleşmesi devam ettiği müddetçe işçinin yıllık ücretli iznini kullanma hakkı, işverenin de işçinin hak kazandığı bu izinleri kullandırma yükümlülüğü devam etmektedir.

Yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

a)  Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara on dört günden,

b)  Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara yirmi günden,

c)  On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmi altı günden, az olamayacaktır. Ancak on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.

Burada dikkat edilecek husus, yıllık ücretli izne hak kazanabilmek için, bir yıllık çalışmanın tamamlanmış olmasıdır. Dolayısıyla, sizin iş sözleşmenizin başlangıç ve sona eriş tarihleri de dikkate alındığında, 2 Mayıs tarihinden itibaren fiili bir çalışma olmadığı için, söz konusu karar yasaldır.