Dünya Gençler Satranç Şampiyonası

Kocaeli’nin Gebze ilçesinde 5 Eylülde Ramada Otel’de başlayan Dünya Gençler Satranç Şampiyonasına Türkiye'den 58 sporcu katıldı. Turnuvanın yapılacağı 5 yıldızlı Ramada Otel’de kalacağını sanarak kayıt yaptıran Türkiyeli sporcuların, son anda araçla 20 dk uzaktaki D-100 otoyolu üstündeki 4 yıldızlı bir otelde kalacaklarını öğrenmeleri tek başına bir fiyasko. Federasyonun bu önemli yarışmada hangi antrenörleri görevlendirdiğini bilen de yok, çünkü federasyon gelecek tepkiler nedeniyle açıklayamıyor. Ev sahipliğini yaptığımız Dünya Gençler Satranç Şampiyonası gibi bir organizasyonda, pırıl pırıl gençlerimize kendi ülkelerinde ikinci sınıf insan muamelesi yapanların başarı beklediği bir komedi sahnesinin içindeyiz adeta.

Yabancı sporcuların ödüllerini aldığı, kendi sporcularımızın ise ödüllerinin verilmediği Troya Satranç Turnuvasından sonra geçen hafta yapılan Başkent Üniversitesi Uluslararası Açık Satranç Turnuvasını Büyük Usta Kıvanç Haznedaroğlu çok iyi bir performansla kazanmasına rağmen ödül töreninde ödülünü alamadı.  Diğer taraftan geçtiğimiz hafta federasyon çatısı altında 8 ay önce yardımcı antrenörlük kursu veren bir antrenör arkadaşımızın hâlâ ücretini alamadığını öğrendim. Türkiye İş Bankası gibi güçlü bir sponsora sahip olan Türkiye Satranç Federasyonu, yaptığı turnuvalarda otelleri kapatıp sporculara oda pazarlıyor, her sporcu, hakem ve antrenörden yıllık vize ücreti alıyor. Her yıl yüzlerce antrenörlük kursu açıyor,  katılımcılardan parasını peşin alıyor ama kursu veren antrenörlere paralarını aylarca ödemiyor.  Gemi batıyor, Titanik Orkestrası çalmaya devam ediyor.

TAKTİK HAMLELER - HAREKETİ KISITLANMIŞ TAŞ

Bugün “Tehlike Göstergeleri”nin 3. maddesini irdeliyoruz (1- Kritik Nokta 2- Kritik Yapı 3- Hareketi kısıtlanmış taş 4- İstila 5- Piyon Teması)

Çok az hareket edebilen ya da hiç hareket edemeyen taşlar, tehdit edildiklerinde kaçacak yerleri olmadığından çoğu zaman kaybedilirler ve oyundaki güç dengelerini bozarak oyunun da kaybedilmesine neden olurlar. Hareketi kısıtlanmış taş ile ilgili olarak bilmeniz gereken en önemli şey, eğer bu kendi taşımız ise “Tehlike Göstergeleri”nin diğer maddelerini çok ciddi bir durum yok ise bir kenara koyarak taşımızı hayata döndürmemiz gerektiğidir. Eğer rakibin taşı ise ona saldırmanın  yollarını aramalıyız. Hareket yeteneği olmayan bir birlikle savaş kazanılmaz, aynı zamanda bu birlik geride de bırakılamaz. İlk diyagramda siyahın her iki kalesinin ve vezirinin hareket yeteneklerinin sınırlı olduğuna dikkat etmelisiniz. Hamle sırası kendisinde olan siyah, taşlarının hareket yeteneğini görmezden gelebilir mi?

Siyahlar bu konumda 1...bxa6 ?? oynadıktan sonra kaybetmiştir. 2. Fa5 Vd7 (Ve8 de durumu değiştirmiyor) 3. Ac7 ve siyah a8’deki kaleyi kaybeder. Beyaz önce hareketi kısıtlanmış rakip vezire saldırarak daha sonra yine hareketi kısıtlanmış olan rakip kaleyi kazanıyor.

Aşağıdaki diyagramda ise siyah vezir hareketi kısıtlanmış taş olabilir mi? Daha neler dediğinizi duyar gibiyim. İlk bakışta tuhaf gelse de bu doğru bir tanımlama olacaktır. Burada daha önce değindiğimiz, “Kritik Nokta” ve “Kritik Yapı” konularının da işlendiğini göreceğiz.

Vg8 ve a4 piyonu kritik noktalardır. Ve şimdi görüleceği üzere çok fazla kritik yapı mevcuttur.

1.Ka8! Va2 (1...Vxa8 2.Ff3+ Çaprazda kritik yapı nedeniyle vezir düşer) (1...Ve6 2.Ka6+ Yatayda kritik yapı, vezir düşer) (1...Vd5 2.Ff3 Vezir açmazda kalır- Kritik yapı) (1...Vc4 2.Kc8+ Dikeyde kritik yapı, vezir düşer) 2.Kxa4! Vg8 (2...Vxa4 3.Fe8+) 3.Ka8! Vh7 4.Fg6! Vxg6 5.Ka6+ ve beyaz kazanır.

2 SATRANÇ KİTABI

Haftanın oyunu yerine,  sizlere yakın zamanda çıkan iki değerli satranç kitabını tanıştırmak istiyorum.  GM Kıvanç Haznedaroğlu'nun Satranç Sanatı- Mucize Hamleler ve  FM Selim Çıtak’ın ilk dünya şampiyonunu anlatan Wilhelm Steinitz adlı eserlerini her satranç severin mutlaka okuması gerektiğini düşünüyorum.