Tarayıcının ölümü

Microsoft geçtiğimiz gün Edge tarayıcısını sıfırdan yeniden inşa edip tarayıcıyı Google’ın Chromium motoru üzerine oturtacağını açıkladı[0]. Bu motor değişikliğinin yanı sıra Edge’in Windows 7 ve 8 ile MacOS için de yayınlanacağı duyuruldu. Değişiklik hayata geçtiğinde Edge tümüyle ortadan kalkmayacak sadece yerini Edge kaportası altında çalışan Chromium motoruna bırakacak. Microsoft’un tarayıcı pazarındaki payı Internet Explorer’ın anlı şanlı yüzde 80’lik kullanım oranlarından yüzde 7’lere kadar düşmüştü[1] [2].

Microsoft, 2001 yılında Windows XP’nin hemen ardından yayınladığı Internet Explorer 6 ile tarayıcı pazarının büyük kısmını ele geçirmişti. Pazar payının büyüklüğünün verdiği güvenle Explorer web standartlarını ve yazılımsal açıklarını umursamıyor, çoğu şeyi kafasına göre hallediyordu. 2004’te Mozilla Firefox sekmeli gezinti açılır pencere engelleme özellikleri ile sahneye çıkana kadar ciddi bir rakiple karşılaşmamıştı. Böyle bir ortamda Firefox büyüyüp hızla gelişti. 2008’de Google’da Chrome ile tarayıcı pazarına giriş yaptı. Hem Firefox hem de Chrome web standartları konusunda Explorer’a kıyasla çok daha titizdi. “Sitemiz en düzgün şekilde Internet Explorer’da görüntülenir” ibareleri zaman içinde sitelerden kayboldu. Microsoft sonrasında Edge ile epeyce yol alsa da Firefox ve Chrome’a kaybettiği kullanıcıları bir daha geri alamadı.

Microsoft bu yeni hamlesi ile bir yandan açık kaynaklı olarak geliştirilen Chromium’un kodlarına katkıda bulunacak bir yandan da eskisinden daha iyi bir tarayıcıya sahip olacak. Ancak kullanıcıların bir şeyin “aslı” dururken “taklidine” yönelmeleri “taklit” ciddi avantajlarla gelmediği sürece pek kolay değil. Chromium tabanlı Yandex tarayıcının yüzde 0,3-0,4’lük pazar payı bunu kanıtlar nitelikte.

Bu hamle ile pazar payı yüzde 70’leri bulacak olan Google ve Microsoft destekli Chromium motorunun tekel konumu bir başka kaygıyı akla getiriyor: Firefox’un ilk zamanlarındaki gibi sitelerin diğer tarayıcıları umursamadan hazırlanarak “sitemiz en iyi Google Chrome’da görüntülenir” etiketleri ile donatılması.  Google ve Microsoft’un Chromium üzerinden birlikteliği ve bu birlikteliğin web standartlarını belirlemedeki etkisi web için yıkıcı olabilir.

[0] https://goo.gl/ZBd4is

[1] https://goo.gl/UDZvyS

[2] https://goo.gl/zdcBfx