LGS: Eğitimde en başarısız il Şırnak, en dengesiz il Mersin

LGS sınavları yapıldı ve sonuçlar da geçen hafta açıklandı. Sonuçlarla birlikte çok ayrıntıya girmeden bir rapor da açıklandı. Geçen yıl ve bu yıl rapor düzenlenmesi çok yerinde olup illerle göre başarı dağılımları bile bazı tespit ve öngörüler için anlamlı bulunuyor.

Bugünkü yazımda LGS sonuçları ve raporu üzerinden çok fazla yoruma girmeden çok önemli bazı noktaların altını çizmeye çalışacağım.

1- LGS’DE SOSYAL BİLGİLER NEDEN YOK?

LGS sınavı 20 Türkçe, 20 matematik, 20 fen bilgisi, 10 Atatürk ilkeleri, 10 din, 10 yabancı dil sorusundan oluşuyor.

Yani sınavda sosyal bilgiler yok.

Hayat, tabiat, dil (yazı ve sayı) bilgileri ilkokulların; gramer, aritmetik, sosyal ve tabiat bilgileri de ortaokulların en önemli kazanımları arasında sayılmaktadır ki, öyle de olmalıdır. Beden, sanat, moral gelişimleri de önemli olup sosyal bilgiler bunlarla da yakından ilgilidir.

Ama ne yazık ki, kaç yıldır LGS sınavlarında sosyal bilgiler (tarih, coğrafya, yurttaşlık-hukuk bilgileri, medeni bilgiler, insani ve toplumsal bilgiler) yer almamaktadır.

2- SINAVIN ORTAYA ÇIKARDIĞI BAŞARISIZLIK

90 sorudan 45.17 soru yani tam yarısı doğru yanıtlanabilmiştir.

Sonuçlara ve rapora göre doğru cevap sayısı ortalaması; soru sayısı 20 olan alt testler arasında Türkçe alt testinde (11.75), matematik alt testinde (5.09), fen bilimleri alt testinde de 9.97’dir.  Soru sayısı 10 olan T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük alt testinde doğru cevap sayısı ortalaması 6.88, din kültürü ve ahlak bilgisi alt testinde 6.83 ve yabancı dil alt testinde ise 4.65’tir.

Matematik ve yabancı dilde ¼’lik bir başarı gösterilebilmektedir. Ortaöğretime (YKS’de) bunlara fen dersleri de eklenmektedir.

3- BAŞARISIZLIKTAN ÖTE DENGESİZLİKLER

Sınav başarısı kadar, belki ondan daha önemli sosyal dengesizlikler yansımaktadır.

a-Ebeveyn (anne ve baba) eğitim düzeyi belirleyici

Ailelerin sosyoekonomik ve kültürel düzeyleri çok belirleyici bulunmaktadır.

Gerek anne gerek baba eğitim düzeyine göre ilkokul eğitimli ailede 272 puanla başlayan başarı ortalaması lisansüstünde 407 puana kadar çıkmaktadır.

Hem anne hem baba eğitiminin birlikte dikkate alındığı durumda bu farklılaşmalar daha da büyüyecektir.

Daha pek çok demografik ve sosyoekonomik değişkenin dahil edilmesi gerekmektedir ki, o zaman bu dengesizlikler daha da ayrıntılı görülebilecektir. Çaresi de ona göre düşünülebilecektir.

b-En Başarısız il Şırnak, Bölge Güneydoğu ve Doğu Anadolu

Toplam 90 sorudan 18 doğru yanıt ortalaması ile Şırnak son sırada yer alıyor. Şırnak’la birlikte Hakkari, Siirt, Şanlıurfa, Ağrı, Mardin, Van, Muş, Diyarbakır, Batman, Ardahan, Bitlis, Kilis, Kars, Iğdır 20-29 doğru yanıt ortalaması ile en alt grupta yer almaktadır.

c-En Başarılı İl Muğla, Bölge Değil İller Önemli

Muğla 44 doğru yanıt ortalaması ile en üst sırada yer alıyor. 90 sorudan 40-44 arası doğru yanıt veren iller şu şekilde sıralanıyor: Zonguldak, Denizli, Çanakkale, Eskişehir, Kırşehir, Trabzon, Rize, Giresun, Tunceli, Muğla.

d-İl İçi Dengesizlikler: En Dengesiz İl Mersin

Burada en çok dikkat edilecek hususlardan biri il içi dengesizlikler.

İl il öğrencilerin 20 başarı grubundaki sayısal dağılımları MEB raporunda verilmektedir. Buradan hareketle ortalamalarının alınıp standart sapmaya bölünmesiyle bir “denge” (veya dengesizlik) puanı elde edersek üç nokta öne çıkmaktadır:

* Başarısız iller başarısızlıkta benzeşmektedir.

* Başarılı iller orta düzeyde bir ayrışma göstermektedir.

* En dengesiz illeri orta başarı gösteren iller oluşturmaktadır.

Örneğin Şırnak, Hakkari, Siirt, Şanlıurfa gibi… yukarıda verilmiş olan başarısız iller birbirinden (ortalamadan) çok uzaklaşmamakta, kısaca başarısızlıkta birbiriyle benzeşmektedir.

Yoksulluklarının da benzer olduğu söylenebilir.

Mersin, en dengesiz ili oluşturmaktadır (100 üzerinden 5’lik oranlar dikkate alınarak ortalamadan standart sapma 22.83). İl içi dengesizlikte en yüksek iller sırayla Kastamonu (10.45), Adıyaman, Karaman, Sivas, Afyonkarahisar, Adana, Aksaray, Hatay, Aydın, Niğde, Tokat, Erzurum, Elazığ, Konya, Manisa, Mersin (22.83) şeklindedir.

e-Bölge İçi ve Bölgeler Arası Dengesizlikler

Bu değerlendirmeler sadece il içi ve iller arası değil bölge içi ve bölgeler arası dengesizlikleri de göstermektedir.

LGS VE YKS ERKENDEN, HAZİRAN BAŞINDA BİTMELİ

Teknik arızalar da çok. Uygulama takvimi bile hatalı. Sınav ve yerleştirmeler yaza kalmadan, karneler verilmeden tamamlanmalıdır. Yazın çocuklar ve aileler daha verimli okumalar, kültür gezileri, kurs programları yaparak vakitlerini geçirmelidir. Bütün yaz sınav ve yerleştirmelerle heba edilmemelidir.