ABD’deki katliamlardan oyunlar mı sorumlu?

ABD’nin Teksas ve Ohio eyaletlerinde geçtiğimiz hafta sonu gerçekleşen ve otuz kişinin öldürüldüğü, onlarca kişinin de yaralandığı saldırıların ardından pazartesi günü konuşan Trump katliamların suçunu video oyunlarına yıktı: “Toplumumuzda şiddetin yüceltilmesini engellemeliyiz. Bu, bugünlerde oldukça yaygın olan dehşet verici ve korkunç video oyunlarını da kapsıyor.” Bu, Trump’ın oyunları ilk suçlayışı değil. 2018 şubat ayında Florida’da 17 kişinin öldürüldüğü okul saldırısının ardından video oyunlar ve filmlerdeki şiddetin gençlerin düşüncelerini biçimlendirmede etkili olduğunu iddia etmişti.

Bu tip katliamlardan video oyunların sorumlu tutulması Trump’tan daha eski. ’90’ların sonunda ABD’de bir lisede yaşanan bir katliamın faillerinin “Tıpkı Doom oynamak gibi” cümlesini kurduklarının ortaya çıkmasından beridir bu tip her katliamda basit ve makul(!) bir suçlu olarak oyunları sunan açıklamalar politikacılar tarafından yapılageldi. Suçun kaynağını yoksullukta, işsizlikte, yabancı düşmanlığında, ırkçılıkta, ateşli silah yasalarında ve daha olası yüzlerce olgunun bileşkesinde aramaktansa video oyunları bir “öcü” olarak gösteren açıklamalar özellikle de video oyunlardan yeterince nasibini almamış bir kitle için en azından bir dönem için ikna ediciydi. Ancak o dönemler geçti. Video oyunlar eskisi gibi kolayca öcü olarak gösterilebilecek kadar az sayıda kişi tarafından oynanmıyor. Dünyadaki oyuncu sayısı iki buçuk milyara dayandı. Dolayısıyla oyunlar kitlelerin eskisi kadar uzaktan baktığı şeyler değil. Bu tip saldırıların sadece ABD’de yoğun bir şekilde yaşanıyor olması, kişi başına video oyun harcamasında ABD’den daha yukarıda olan Kore Cumhuriyeti ve Japonya gibi ülkelerde pek yaşanmaması da Trump’ın iddiasının aksi yönünde bir veri sunuyor. Bu alanda yıllardır yapılan yüzlerce çalışmadan hiçbirinin oyunların gerçek hayatta şiddete yol açtığına dair en ufak bir veri ya da kanıt sunamaması da cabası.

Elbette bu, oyunlar pirüpak anlamına gelmiyor. Oyun üreticileriyle silah üreticileri arasındaki lisans anlaşmalarından tutun da bazı oyunlarda kullanılan beyaz fosfor gibi etik olarak tartışmalı silahlara, oyunlar aracılığıyla yürütülen propagandadan oyunlara ayırdığımız zamana dek pek çok şeyi tartışmamız gerek. Ancak bu tartışmaların hiçbiri ABD’deki saldırılarla alakalı değil. ABD’deki saldırılar açısından tartışmamız gereken daha önemli başlıklar var: Gençlerin yarı otomatik hücum tüfekleri ve binlerce mermi edinebilmesine izin veren yasalar, Ulusal Tüfek Birliğinin yürüttüğü lobi faaliyetleri, Trump’ın yabancı düşmanı söylemleri ve politikaları…

http://bit.ly/2Z2uKqV