Kerpiç 2019 - Köyceğiz uluslararası toplantısı

5 Eylül 2019 günü Köyceğiz’de “Kerpiç 2019” toplantısı (sempozyumu) vardı, Muğla ilinin Köyceğiz ilçesinde… Açılış konuşmasını yapmamı istiyorlardı. Kerpiç ile yaptığım yapıları, tasarımları göstermemi de… Prof. Dr. Bilge Işık böyle dilemiş, örgütlemişti.

Toplantıda yetmişin üzerinde bildiri sunulacaktı. Bu benim için bile inanılmaz bir sayıydı.

Bu sonuca kolay kolay gelinmemişti. Başaranları, Bilge Işık’ı kutlamak, gerçekten boynumuzun borcuydu.

Ben daha çocukken (ilkokulun üçüncü, bilemediniz dördüncü sınıfında tanışmıştım kerpiç yapımıyla) evimize yapılacak bir ek için Kıntış (anılan adı) ustayı çağırmıştı babam. Yapılacak işin boyutlarını söylemiş, gerekenleri alıp olayı üstlenmesini istemişti.

Ben, tüm iş bitirilene dek, Kıntış ustanın eteğinden ayrılmamıştım.

Bir gün, Prof. Dr. Orhan Acıpayamlı’nın konu üzerinde bilimsel bir yazısını okuduğumda şaşırmamıştım desem yalan olur. Demek kerpiç bir bilimin çalışma alanına girebiliyordu.

Daha sonra, mimarlık eğitimimin ardından, yaşamlarını toprakla yapıya adamış iki kişiyi tanıdım.

Prof. Dr. Ruhi Kafescioğlu ile onun yetiştirdiği Prof. Dr. Bilge Işık…

Ruhi Kafescioğlu, yüz yaşını aşalı bir-iki yıl oldu, inandığı yoldan hiç ayrılmadı. Hiç yorulmadı. Kerpiç çamuruna yüzde on alçı karıştırarak yeni bir gereç, “Alker” elde etti.

Bilge Işık da bu yolda yeni yollar denedi. Kalıbın içine döktü kerpiç çamurunu. Çok sayıda yapılacak yapılar için uygulamanın hızını artırdı.

Onlara ülkemiz adına, yetiştirdikleri öğrenciler adına sağ olsunlar, var olsunlar diyorum.

Kerpiç, Anadolu’nun, en azından 12 bin yıllık kültür geçmişinde başından beri kullanılagelen yapı gereci…

Bu gün de örneğin Konya’da yapıların yarısı kerpiç ile yapılıyor. Almanya’da İkinci Yeryüzü savaşından sonra yapıların yüzde 45’inde kerpiç kullanılmış. Biliyor muydunuz?

Türkiyeli olup da, insanlarının neredeyse yarısının yaşama ortamını oluşturan kerpiçle yapı yapmasını bilmemek olabilir mi? Eğitim kurumlarında kerpicin öğretilmemesi anlaşılabilir mi? Kimin için yetiştiriliyor bu mimarlar?

Kerpiçin, bir yandan yapı gereci olarak kullanılması zorunlu olan kimi yörelerimiz için bilinmesi gereklidir. Bir yandan da, çağdaş sanılan yapı gereçlerinin seçiminde yol gösterici olması kaçınılmazdır. Çünkü kerpiç,

 elde edilmesi en kolay gereç,

taşıma giderlerini en aza indirgeyen,

radyoaktif olmayan,

ağulu (zehirli) olmayan

nemi ayarlayan, börtü böceği yaşatmayan,

her türlü yapım yöntemine uyabilen,

sigara dumanını, havayı temizleyen bir gereç.

Bu nedenle yeni yapı gereçlerinin nitelik ölçüsü… Çağımızın tüm ağulu gereçlerine yol göstericilik yapıyor. Bütün yeni yapı gereçlerinin, yukarıda saydığım nitelikleriyle nasıl olmaları gerektiğine örneklik ediyor. Oysa Batı’nın bize kakaladığı, iş birlikçilerinin satışlarını sağladığı gereçler sağlığımızla oynamıyorlar mı?

Doğru mu böyle olması? Bindiğimiz dalı kesmiyor muyuz?

Kerpici bütün mimarlık okullarında 3-5 günlük seminerlerle tanıtmalıyız gençlerimiz.