Cumhurbaşkanına yüzde 9 zam emek mücadelesi için ne anlama geliyor?

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 2020 yılında maaşına yüzde 9 zam yapılmak istenmesi kamuoyunda tepkiyle karşılanıyor.

Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanan 2020 bütçe taslağında, Cumhurbaşkanı’nın 74 bin 500 TL olan maaşı 6 bin 750 TL zam yapılarak 81 bin 250 TL’ye çıkarılıyor. Cumhurbaşkanı’na yapılan yüzde 9’luk zam, eski cumhurbaşkanları, eski başbakanlar, milletvekilleri ve milletvekili emeklilerine de yansıyacak!

Yani devletten en yüksek maaş alan kesime de otomatik olarak yansıyor Cumhurbaşkanı’na yapılan yüzde 9’luk maaş zammı!

Bu zamla Erdoğan, dünyada en çok maaş alan cumhurbaşkanları sıralamasında 4’üncü sıraya yükselmiş olacak!

2020 bütçesinde en düşük memur maaşı da (“Memur asgari maaşı”diyebiliriz) 2 bin 623 lira olarak belirlendi. Yani en düşük memur maaşı cumhurbaşkanı maaşının 32’de 1’i kadar olacak!

Ki işçi, memur ya da herhangi bir emekçinin gözünde maaş, kendisi ve ailesinin geçim parasıdır. Çünkü geçim için gerekli; yiyecek-içecek, kira, çocukların okul masrafları, elektrik, doğalgaz, su, iletişim... tüm diğer masraflar maaştan ödenir.

Ve elbette ki vatandaş da; ne kira, ne taksit, ne yeme içme, elektrik, su, doğal gaz, çocukların okul masrafı... olmayan ve her masrafı devlet tarafından ödenen Cumhurbaşkanı Saray’da oturduğuna göre, “Bu zam nedendir?​” diye soruyor?

Nitekim Emek Partisinin Kocaeli İl Sekreteri Adem Korkmaz da, eliyle bir afiş yapıyor; afişe de, “Geçinemeyip ay başını zor getiren C. Başkanına 6 bin 750 lira zam. 2020’de aylık maaşı 81 bin TL. Görüyorsunuz anlatmaya gerek yok” diyerek yazıp asıyor. Ama polis Adem Korkmaz’ı, “Cumhurbaşkanına hakaret ettiği” gerekçesiyle gözaltına alıyor!

Demek ki, asgari ücretin açlık sınırının altında olduğu ve nüfusun yüzde 18’inin açlık sınırının altında bir gelirle yaşamak zorunda kaldığı bu ülkede cumhurbaşkanının maaşının 40 asgari ücrete çıkarılması gayet normal ama bunu diğer insanlara duyurmak “cumhurbaşkanına hakaret” oluyormuş!

Ancak öyle görünüyor ki, resmen yasaklansa bile bu tartışma herhalde, asgari ücret tartışmalarıyla daha da alevlenerek sürecek.

Çünkü, Cumhurbaşkanı’na yapılan yüzde 9’luk zam sadece “Cumhurbaşkanı’yla ya da en yüksek maaşlı kesimle sınırlı bir zam”dan çok daha fazlasını ifade ediyor. Çünkü geçen yıl Cumhurbaşkanı’nın maaşına yapılan yüzde 26 zam, asgari ücrete de yüzde 26 zam yapılması için kriter gösterilmişti.

Dahası yüzde 9 zam, 2020 yılı “beklenen enflasyonu”ndan sadece 0.5 puan fazladır. Eylül ayında yayımlanan yeni ekonomik programda (YEP) 2020 enflasyon beklentisinin yüzde 8.5 olması ve YEP’te TİS’lerin “beklenen enflasyon” kriterine bağlanmasının istendiği dikkate alındığında, Cumhurbaşkanı’na yapılan yüzde9’luk zammın sadece Cumhurbaşkanı’na yapılan zam olarak anlamamak gerektiğini göstermektedir.

Dolayısıyla;

- Önümüzdeki günlerde gündeme gelecek olan “asgari ücretin” yüzde 9 dolayında bir zamla bağlanmak isteneceğini ve “Bakın biz adil davranıyoruz, Cumhurbaşkanı’na ne zam yaptıysak asgari ücretliye de aynı zammı yapıyoruz, daha ne istiyorsunuz!” denilip “kriz koşulları”nın da yanına eklenerek, asgari ücrete yüzde 9 zamda ısrar edileceğini,

- Halen süren metal TİS’i ve petrol tesisleri ve lastik fabrikalarıyla ilgili TİS’lerde de patronların Cumhurbaşkanı’na yapılan “yüzde 9 zam”mı ve “beklenen enflasyon” kriterini bir dayatma olarak masaya getireceklerini söylemek yanlış olmaz.

İşçiler ve sendikaları bu iki gerçeği bilmek ve ona göre tavır almak durumundadırlar.

2018 yılı sondaki asgari ücret zammı ve 2019 içinde bağıtlanan kamu TİS’leri ve tekstil ve TÜPRAŞ TİS’lerinde yıllık zammın yüzde 9’u aşmadığı dikkate alındığında, Cumhurbaşkanı’na yapılan yüzde 9’luk zammın hem asgari ücret zammı hem de TİS’ler için bir“tehdit” olduğu açıkça görülmektedir. Bu yüzden de “Cumhurbaşkanı’nın maaşı” sistemin teşhiri için önemlidir ama bu, yukarıdan beri dikkat çekilen “tehdit”lerin üstünü örtmemelidir.

Tartışılan konunun, 4 Kasım’dan itibaren Mecliste komisyonlarda ele alınmaya başlanacak olan 2020 bütçesinin içeriğinin ve amacının teşhiriyle birleştirilmesi, olup bitenin anlaşılması için ayrıca önemli olacağı da besbellidir.