İşyerinden kaynaklanmayan hastalıklar haklı fesih sebebi sayılmaz

Soru: Merhaba, Hepatit B taşıyıcısıyım. 7 yıldır klima üretimi yapan bir firmada çalışıyorum. Acaba sağlık durumum gerekçesi ile iş sözleşmemi tek taraflı feshedebilir miyim? Kıdem tazminatımı alabilir miyim?

Cevap: İşçinin haklı nedenle fesih sebepleri 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde 3 bent altında düzenlenmektedir. 1. Bentte “sağlık sebepleri” başlığı altında iki çeşit durum öngörülmüştür.

Bunlar: “a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.

b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa.”

Burada görüldüğü üzere, işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini sağlık gerekçeleri ile feshedebilmesi için işin yapılmasının işçi için veya sizin durumunuzda başkaları için tehlikeli olacağının öngörülmesidir.

İşçi, çalıştığı ortamda, bulaşıcı hastalığa yakalanan işçi ile sürekli temas halindeyse ve bu onun durumunu tehlikeye sokuyorsa bu durumda iş sözleşmesinin hastalık sebebi ile feshedebilir. Örneğin, bir işçi verem hastalığına yakalanmış ve tedavisinde gerekli özeni göstermiyorsa aynı ortamda çalışanların da bu hastalığa yakalanma riskleri olacağından çalışan da bu durumdan tedirgin olursa işçi haklı nedenle iş akdini feshedebilir.

Hastalık taşıyıcısı işçi açısından da iş sözleşmesini haklı nedenle fesih olanağı bulunmaktadır.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu da bir kararında Hepatit B taşıyıcısı ve hastası olan ve gıda sektöründe çalışan bir işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebileceği sonucuna varmıştır.

“Somut olayda davacı işçinin çalıştığı yerin gıda işyeri olduğu, bu nedenle hastalığı bulaştırma riskinin çok yüksek olduğu, bu işyerinde çalışmasının yakalandığı hastalığın niteliği de düşünüldüğünde işçi yönünden yaşamsal risk doğurabileceği anlaşılmakla, iş sözleşmesinin işçi tarafından haklı olarak feshedildiği, dolayısıyla kıdem tazminatı almaya hak kazanmıştır.” (Yargıtay 9. HD 13.02.2008 tarih 2008/9133 E. 2008/126 K.)

Ancak, Yargıtay bir başka kararında ise bunun aksi doğrultusunda karar vermiş ve işçinin iş sözleşmesini sadece Hepatit B hastalığı nedeni ile feshetmiş olmasını haklı nedenli fesih olarak kabul etmemiş ve işçini kıdem tazminatı talebini reddetmiştir. (Yargıtay 9. HD, 16.05.2007 Tarih, 2006 / 27796 E, 2007 / 15292 K) “Burada işçinin kendisinin değil, başka işçinin veya işverenin hastalık durumu önemlidir. Somut olayda ise davacı işçinin kendisinin hastalığını ileri sürerek işverenin fesih hakkını kullanmasını istemesi, bunun işveren tarafından kabul edilmemesi üzerine iş sözleşmesini feshetmesi söz konusudur. Yasaya göre akdi fesih hakkı bulunmayan davacının iş sözleşmesini feshi haklı değildir Bu durumda kıdem tazminatı isteminin reddi gerekirken mahkemece yazılı şekilde kabulü hatalıdır.”

Dolayısıyla, burada Yargıtayın aradığı koşul işin hasta olan işçi tarafından yapılmasının işçi ve diğer işçiler için bir tehlike oluşturup oluşturmadığıdır.

İşçi açısından sağlık nedeniyle fesih hakkının doğabilmesi için yapılan işin, işçinin yaşamı veya sağlığı için tehlike yaratması gereklidir. Bu tehlike işin niteliğinden kaynaklanmış olmalıdır. İşin niteliğinden doğan bu hastalıklar çoğu zaman meslek hastalıklarıdır. Yargıtay da işyeri koşullarından kaynaklanmayan hastalıkları bu madde hükmüne göre haklı fesih nedeni saymamaktadır.

Hastalığın işyerindeki koşullardan kaynaklandığını ispatlamak için doktor raporu aranmaktadır. Yargıtayın yerleşik içtihadına göre hastalığın işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli olduğunun da sağlık raporunda belirtilmesi gerekir. (Yargıtay 9. HD 20.09.2004 tarih 2004/4481 E. 2004/19426 K.)