Özeleştiri

Son yazımda belirttiğim gibi bu hafta satranç turnuvalarındaki amatörce hatta acemice yaptığım hatalardan bir seçki sunacağım. Bunu yaparken amacımızın hatalardan ders almak olduğunu unutmadan başlayalım.  Aşağıdaki diyagramda beyazlarla oynayan ben, beraberlik olmasını istemediğim için basit 36.Şe4 yerine özensizce 36.g4?? oynadım. Bunu yaparken rakibimin h4 süremeyeceğini bu durumda h piyonunu düşüreceğimi sandım. Satrançta hamleyi yaptıktan sonra sonucu görmek çok acı vericidir.

36.g4?? [Oysaki 36...h4 37.Şg2 e4! 38.dxe4 d3 39.Fc3 Ae5 (d geçer piyonu yüzünden at alınamaz) 40.Şh3 Axc4 41.f4 Axa3 42.Şxh4 Ab1 43.Ff6+ Şf8 ve siyah kolayca kazanır. Neyse ki rakibim de bana ayak uyduruyordu] 36…hxg4?!+ 37.Şxg4 Şe6?(e4! fikri hala kazanıyordu 37...e4 38.Sf4 exd3 39.Fc1 Şd6 40.Şe4 Şc5 41.Şxd3 Ae5+ 42.Şc2 Axc4) 38.f4 a4 39.Fc1?? [Israrla ve ahmakça beraberliği reddediyorum 39.Şf3 Şf5 40.fxe5 Axe5+ 41.Şe2 Ac6 42.Şf3= Rakibim de kazanmamak konusunda ısrarcı 39...Aa5 40.fxe5 Ab3 41.Ff4 Ac5 42.Şf3 Axd3 kazanır] 39…exf4?? (genellikle kaybeden son hatayı yapandır) 40.Şxf4 Şd6 41.Şe4 Şc5 42.Fb2 b5 43.cxb5 Ae7 44.Fxd4+ Şxb5 45.Ff6 Af5 46.Şd5 Ae3+ 47.Şe6 Ac2 48.d4 1–0

Kabul ediyorum ki kendi adıma berbat bir oyun. Bu oyunda rakibimin kötü oyunu sayesinde kazanmış olsam da bu anlayış daha kuvvetli rakipler karşısında felaketle sonuçlanır.

 Aşağıdaki diyagramda siyah taşlarla avantaj elde edip sonra rehavete kapılınca başıma gelenler korku filmi gibiydi. Önce nasıl avantaj sağladığıma bakalım. Aşağıdaki diyagramda siyahın fikrini bulmaya çalışın.

13…. g5! 14.Fxg4 Axg4 15.Fxg7 gxh4! 16.h3 [16.Fxf8?? hxg3 hemen kazanır] 16...hxg3 17.Vxg4 Vxg4 18.hxg4 gxf2+ 19.Şxf2 Şxg7 Varyanta girerken buraya kadar hesaplamıştım. Diyagram.

 20.Ac3 e6 21.Kh1 Ad7 22.d4 f5? [22...h6 yeterli idi ancak zaten kazandığımı düşünüyordum. Ne büyük hata. Bir piyon üstünlüğü bile bu tip oyunsonlarında çoğu zaman kazanmak için yeterlidir. Tabi rakibin kuvvetli bir inisiyatifi yoksa!!]

Gayet iyi kazanç şanslarımın olduğu konumda çok değil altı hamle sonra fazla piyona sahip olduğum için lanet ettim. Aşağıdaki diyagram oyunun 28’nci hamlesinden sonraki konumu gösteriyor.

Bu kayıp konumda rakibimin hataları sonucunda 61’nci hamlede beraberlik yapabildim. Oyunun nereden nereye geldiğini gördükçe hiç gurur duymuyorum.

Eğer yeterince satranç sorusu çözmez ve yine yeterince cesur davranmazsanız galibiyeti hak edemezsiniz. Şimdiki diyagramda siyahlarla oynadığım kazanç konumda yapacağım hamleleri incelerken 37…Ke1 Hamlesini görmüştüm ve rakibimin g5 süreceğini ya da Ke2 oynayacağını tahmin ediyordum. Diyagram.

                37…Ke1! 38.Ke2 hamlesine karşı nasıl kazanacağımı hemen fark ettim. 38…Kd1 39. Kf2 Vc1 ve beyazlar g5 sürmek için çok geç kalıyordu. Şimdi 38 g5’e bakmalıydım. 37...Ke1 38.g5 Vc1 39.gxf6+ Şf8 40.Kf1 Vg5+ 41.Fg4 Ke3 ve kazanıyordum. Ne var ki analizler sırasında tahta bulanıklaşmıştı, ya rakibim 41.Fg4 yerine 41.Vg4 oynarsa ne olacaktı? Saatime baktım sanırım birkaç dakikam kalmıştı ve kazancı göremiyordum, oysa 41.Vg4 Vd2+ 42.Kf2 Vc1 aynı fikirle kazanıyordu. Zaman darlığında hata yaparsam kaybedecektim belki de. Oysa diyagramdaki konumda kritik bir karar vermem gerekiyordu. Ve yeterince cesur olamayıp maalesef beraberliğe razı gelen varyantı seçtim 37…g5?? 38.Vh3 Kc2 39.Ff5 Kxf2+ 40.Şxf2 Vc2+ 41.Şe1 Vb1+ 42.Şe2 Vc2+ 43.Şe1 Vc1+ 44.Şe2 ½-½

Son söz ‘’Kötü oynayıp kazanmaktansa iyi oynayıp kaybetmeyi tercih ederim’’.