Mobbinge uğradığınız için sözleşmenizi feshedebilirsiniz

SORU: Merhaba. Dokuz yıldır çalışmakta olduğum işyerimde 10 ay önce birim yöneticim tarafından onur kırıcı ve aslı olmayan ithamlara maruz kaldım. Bunlar yetmezmiş gibi vardiya değişikliği ve bant değişikliği yaptı. Bundan sonra nerede çalışacağım diye sorduğumda “Ne önemi var!” diyerek bana hiçbir açıklama yapmadı. Ben de bunun üzerine genel müdüre şikayette bulundum ancak değişen çok da bir şey olmadı. Bugün 10 ay geçmesine rağmen yaşadığım onur kırıcı ve aşağılayıcı tavırlarını hâlâ daha dün yaşamışım gibi etkisinden kurtulamadım, psikolojim bozuldu. Mutsuz huzursuz ve isteksiz olarak işe gidiyorum. Bu da beni bunalıma sokuyor. Bu durumda iş sözleşmemi feshetsem hak talep edebilir miyim? Teşekkürler.

CEVAP: İyi günler. Öncelikle geçmiş olsun. İşçi açısından haklı nedenle derhal fesih sebepleri 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. Maddesinde düzenlenmektedir. Bu maddenin “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı kısmın (b) bendinde: “İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa...” hükmü ve (c) bendinde ise yine, “işveren işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa...” hükmü yer almaktadır. İşçi kendisine yönelik hakaret, tehdit, tacizde bulunan işverene karşı bu maddeye dayanarak iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir ve kıdem tazminatının bu durumda haklı nedenle bir fesih olduğu için kendisine ödenmesi gerekir.

Ancak, bu durumda İş Kanunun 26. Maddesinde yer alan “derhal fesih hakkını kullanım süresi” başlıklı madde sizin durumunuz açısından öne çıkmaktadır.

Bu düzenlemeye göre “25’inci maddelerde gösterilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere dayanarak işçi veya işveren için tanınmış olan sözleşmeyi fesih yetkisi, iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu diğer tarafın öğrendiği günden başlayarak altı iş günü geçtikten ve her halde fiilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl sonra kullanılamaz.”

Sizin olayınıza hakaret ve onur kırıcı eylemlerin üzerinden 10 ay geçtiğini belirtmişsiniz. Bu durumda öğrenme ile başlayan 6 günlük süre açısından zaman geçmiştir. Yargıtay uygulamada, bu gibi durumlarda iş sözleşmesinin 6 günlük süre içinde feshini aramaktadır. “Davalının davacıya hırsızlık isnadında bulunduğu tartışmasızdır. İşçinin bu ağır hakaret karşısında işyerini terk ettiği ve bu terkin haklı nedene dayandığı anlaşıldığından davacının kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken red kararı verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir” hükmüne vararak, işçinin bu ağır hakaret karşısında işyerini terk etmesini haklı fesih olarak değerlendirmiştir (Y9HD.21.6.2010, E. 2008/33721 K. 2010/119564).

“İşyeri ikinci müdürünün davacıya hitaben, sen hırsızsın, ödemeyene şerefsiz derler, şeklinde hakaret olayı nedeniyle işçi hizmet akdini haklı nedenle feshetmiştir.” (9.HD. 2006/14009 E. 2006/32253 K. 11.12.2006)

Dolayısıyla, sizin bu durumda iş sözleşmesini bu yukarıda belirtmiş olduğum maddelere göre değil, hâlâ devam eden hakaret ve onur kırıcı eylemler, çalışma koşullarının sizin için zorlaştırılması gibi durumlar varsa bu durumda işyerinde mobbinge uğradınız için iş sözleşmenizi feshedebilirsiniz.