İşe iade kararından sonra aylık prim ve hizmet belgeleri SGK’ye vermeli

SORU: Merhaba Devrim Hanım. Öncelikle yazılarınızı beğenerek takip ettiğimi belirtmek isterim. Bizlere çok yardımcı oluyorsunuz. Bunun için de ayrıca teşekkür ederim. Benim soruma gelince; 2016 yılında işverenim beni işten çıkardı. SGK’ye de “Anlaşmalı olarak işten ayrıldı” şeklinde bildirimde bulunduğundan işsizlik maaşı alamadım. Ben de onlara işe iade davası açtım ve davayı kazandım. İşe başlamak için resmi olarak müracaatta bulundum. Beni işe almadılar. Biz size haber veririz dediler ve gönderdiler. Avukatım aracılığı ile ihtar çektim ve icra takibi başlattım. Karşı taraf da icrayı durdurdu. Biz de itirazın iptali davası açtık ve ayrıca icra inkar tazminatı da istedik. Hâlâ daha duruşmalar devam ediyor.

Buraya kadar herşey normal görünüyor, soruma tekrar dönecek olursak, işverenim benim boşta geçen süreye ait 4 aylık ek SGK bildirgelerimi vermesi ve işten çıkış kodumu düzeltmesi gerektiği halde bunu yapmıyor. Bunların takibini benim mi yapmam lazım veya kesinleşmiş mahkeme kararı ile SGK’ye şikayette bulunsam gerekli düzeltmeler yapılır mı? En azından işsizlik ödeneğim boşa gitmesin.

Vereceğiniz cevap için şimdiden çok teşekkür eder iyi günler dilerim.

CEVAP: İyi günler, ilginize teşekkür ederim. İşe iade davaları sonunda verilen feshin geçersizliğine ve işçinin işe iadesine dair kararlar, bir eda davası olarak değil, tespit davası olarak kabul edilmektedir. Zira, mahkeme de kararında, “feshin geçersizliğinin tespitine” şeklinde kararlarını yazmaktadır. Bu açıdan bu kararın bir tespit niteliğinde olması işçi açısından işe başlamasına rağmen, sizin durumunuzda olduğu gibi bazı olumsuz sonuçlar da doğurmaktadır.

Genel kural, yani kanunda yazılı kanun metnine göre (İş Kanunu madde 21), feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur. Ancak, işveren ödemekle yükümlü olduğu bu miktarı ödemediğinde, işe iade davasının bir tespit davası olması niteliğinden kaynaklı olarak ilamlı icra takibi değil, ilamsız icra takibi yapılabilmektedir. İlamsız icra takibinde ise, borçlunun itiraz hakkı geniştir ve sizin durumunuzda da işveren bunu sonuna kadar kullanıyor. Bu durumda, ise yapılacak iş itirazın kaldırılması davası açmak olacaktır.

İşveren, işçinin usulüne uygun başvurusu üzerine işe başlatmaz ise, işçinin işe başlamak için işverene yaptığı başvurunun tebliğ alındığı tarihi takip eden ayın 23’üne kadar ek aylık prim ve hizmet belgeleri SGK’ye vermelidir. Sorunuzda belirttiğiniz üzere, işverenin bunu yapmaması, durumunda şikayet üzerine idari para cezası ödemekle karşı karşıya gelebilecektir. İşe iade kararlarına istinaden geriye yönelik verilecek ek bildirgeler ile ilgili olarak özel süreler belirlendiğinden, işverenlerin bu süreye uymamaları durumunda şikayet üzerine, idari para cezası, gecikme cezası ve gecikme zammı ile karşılaşmaları söz konusu olabilmektedir.

Ancak, burada sizin dikkat etmeniz gereken bir diğer husus da boşta geçen ücret ve işe başlatmama tazminatı alacağına dair başlatmış olduğunuz ilamsız icra takibine karşı işverenin yapmış olduğu itirazın niteliğidir. İşveren, örneğin yaptığınız başvurunun makul sürede olmadığını, işe başlama başvurusunun 10 günlük süre içinde olmadığı gibi gerekçelerle itiraz etmiş ise, bu durum sonucunda mahkeme kararına göre fesih tarihi değişeceği için SGK, devam eden mahkemenin kararını bekleyebilir.