Sağlık nedeniyle yapılan fesihte kıdem tazminatı ödenir

SORU: 100 işçinin çalıştığı bir işyerinde, 5 yıldır vasıfsız işçi statüsünde, belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçi, kalp krizi sonucu hastaneye kaldırılıp bypass ameliyatı geçirdikten sonra sağlık sorunları nedeniyle 15 hafta işe gidemiyor. İşçinin iş sözleşmesinin feshi, işveren tarafından yazılı olarak bildirildikten sonra işçi kıdem tazminatına hak kazanır mı? Ve işçinin kötü niyet tazminatı talep etme hakkı var mıdır?

CEVAP: İyi günler. Öncelikle geçmiş olsun diliyorum. İşveren açısından haklı nedenle derhal fesih sebepleri 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmektedir. Bu maddede fesih halleri, -sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri ve zorlayıcı sebepler- başlıkları altında üç bentte toplanmıştır. Tüm bu belirtilen sebepler içinde, işçinin iş sözleşmesi, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller başlığı altında düzenlenen sebepler ile feshedilirse, işçiye kıdem tazminatı ödenmez. Bunun dışında kalan haller dışında, yani işçinin iş sözleşmesi zorlayıcı nedenler veya sağlık nedeni ile feshedilirse, bu durumda işveren işçiye kıdem tazminatını ödemekle yükümlüdür. Dolayısıyla, sorunuzda belirtmiş olduğunuz durumda işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.  

Sağlık nedeni ile işverenin derhal fesih hakkının düzenlendiği durumlar ise, “a) İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa veya sakatlığa uğraması halinde, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi; b) İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması ve (a) alt bendinde sayılan sebepler dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17. Maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğması” durumlarıdır.

Sorunuzda bahsetmiş olduğunuz işçinin bildirim süresi 8 haftadır. Eğer, işçinin bu bildirim süresi işe gitmediği, daha doğrusu gidemediği için 8+6 haftayı aşarsa iş sözleşmesi işveren tarafından sağlık sebepleri ile kıdem tazmunatı ödenerek feshedilebilir. Sorunuzdan anladığım kadarı ile bunun şartları oluşmuştur ve işçi bu fesihten sonra kıdem tazminatı hak kazanır.

Kötü niyet tazminatı talep etme hakkı vardır. Zira talep etme ve kanunda ve mahkeme içtihatları ile oluşan yargı pratiği ile hak kazanma farklı şeylerdir.  Ancak, herhangi bir dava açması durumunda kötü niyet tazminatına hak kazanamaz. Zira, kötü niyet tazminatı, daha ziyade, iş güvencesinden yararlanamayan işçinin, belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından kötü niyetli olarak feshedilmesi hallerinde, işverene hukuki bir yaptırım olarak uygulanmaktadır. Kaldı ki işyerinde sorunuzda belirttiğiniz üzere, 100 işçi çalışmaktadır. Bu açıdan, işçinin, işverene kötü niyet tazminatı talebinde bulunmak yerine işyerinde geçirilen kalp krizinin bir iş kazası olarak nitelendirilmesi durumunda, bundan kaynaklı maddi ve manevi tazminat davası açmasında hukuki yararı vardır.