Fortnite’ın Apple ve Google ile savaşı

Fortnite, ilk olarak 2017’de piyasaya sürülen Windows, MacOS, Nintendo Switch, Xbox One, PlayStation 4, Android ve iOS’ta oynanabilen ücretsiz bir oyun. Fortnite, 78 milyon aktif aylık oyuncu sayısıyla battle royal oyunları arasında ilk sıralarda yer alıyor. Oyundaki görevleri tamamlayarak kazanılan oyun içi para birimi V-bucks, dışarıdan para karşılığında da satın alınabiliyor. V-bucks kostüm ve benzeri kozmetik değişikliklerin yanı sıra ekstra içerikleri etkinleştirmek için de kullanılabiliyor. Ücretsiz sunulan oyunun asli gelirini bu V-bucks satışları oluşturuyor. Oyun içi satın almalar bugüne dek Apple ve Google’ın sundukları kanal üzerinden bu şirketlere yüzde 30 komisyon vererek gerçekleştiriliyordu. Fortnite’ın geliştiricisi Epic’in, Apple ve Google’ı baypas eden doğrudan bir ödeme yöntemi duyurarak oyun içi para birimi V-bucks’ın satış fiyatını düşürdüğünü açıklamasının ardından Apple ve Google bu hareketin uygulama mağazalarının kurallarına aykırı olduğu gerekçesiyle Fortnite’ı uygulama mağazalarından çıkardılar. Google, Android’de kendisinin dışındaki uygulama mağazalarına izin verdiğinden bu Android kullanıcıları açısından büyük bir sıkıntı değil. Fortnite Google’ın mağazası dışındaki mağazalardan da kolayca yüklenebiliyor. Öte yandan Apple’da-Android’de rootlamaya karşılık gelen- jailbreak yapmadığınız sürece Apple’ın uygulama mağazası dışında kalan uygulamaları yükleme şansınız yok.

Epic tam olarak bu tepkiyi bekliyor olmalı ki Apple ve Google’ın uygulama mağazalarından çıkartılmasının ardından birkaç saat içinde Apple ve Google’a karşı detaylıca kaleme alınmış oldukça uzun birer yasal başvuruda bulundu. Sadece yasal başvuruyla da yetinmeyen Epic, kızgın bir oyuncu kitlesini Apple’a karşı kışkırtabilecek nitelikte bir videoyu da kısa süre içinde yayımladı. Apple’ın Macintosh için hazırladığı Orwell’in 1984’ünden esinlenen eski bir reklamı ile dalga geçen videoda oyuncular Apple uygulama mağazası tekeline karşı tepki göstermeye çağrılıyor. Epic’in hamlesini Apple’ın ABD Senatosunda uygulama mağazasındaki tekel konumu nedeni ile ifade vermesinden pek de uzun olmayan bir süre sonra gerçekleştirmesinin de tesadüf olması düşük bir olasılık. Önümüzdeki günlerde Epic’in Fortnite üzerinden Apple ve Google’a karşı açtığı savaşın nasıl gelişeceğini göreceğiz ancak bütün bu savaşın çatışmalarını izlemenin Fortnite izlemekten daha eğlenceli olacağı neredeyse kesin.

Kafa karışıklığını baştan önleyelim, Apple ve Google devasa kapitalist şirketler ama Epic de öyle küçük esnaf falan değil. Ağustos 2020 itibari ile Epic’in firma değeri 17 milyar dolar civarında. Uygulama mağazaları konusunda ise tablo epey karışık. Google yüklenen uygulama sayısı açısından pazarın yüzde 70’inden fazlasını elinde tutarken mobil uygulamalara ödenen paranın yüzde 60’ından fazlası Apple uygulama mağazası içinde dönüyor. Özetle hem maddi gücüyle hem de Fortnite üzerinden topladığı hayran kitlesiyle diş gösterebileceğine inanan Epic, Apple’a ödediği haracı azaltmak ya da bundan kurtulmak için hamle yapıyor. Epic hisselerinin yüzde 48.4’ünün halihazırda ABD-Çin ticaret savaşlarının parçası haline gelen WeChat’in sahibi Tencent’de olduğunu da not düşelim.

Kullanıcı açısından ise durum daha farklı. Satın aldığımız cihazlarda yapabileceklerimizin üreticinin izin verdikleri ile kısıtlı tutulması başlı başına bir sorun. Microsoft’un bilgisayarınıza ne kurduğunuza karıştığını bir an için hayal edin. Evi sanki satın almamışsınız da kiralamışsınız gibi eski ev sahibi gelip “Hayır, oraya çivi çakamazsın” diyor. Apple’ınki gibi sıkı denetlenen uygulama mağazalarının güvenlik açısından avantaj olduğu ve yüzde 30’un bu iş için makul bir ücret olduğu iddia edilebilir. Ancak Apple’ın mağazasındaki sıkı güvenlik tedbirleri çeşitli zararlı uygulamaların mağazaya sızmasını engellemiyor. Mevzu sadece güvenlik de değil. Çin’le yapılan görüşmelerden sonra Apple, Çin’deki uygulama mağazasından on binlerce uygulamayı bir çırpıda kaldırabiliyor. Henüz bizim bu sistemlerde istediğimizi yapabilme ihtiyacımız satın aldığı traktörü tamir edebilmek için hacklemek zorunda kalan çiftçilerin ihtiyacı kadar büyük olmayabilir. Ancak Deli Dumrul modeli geçenden 5 geçmeyenden döve döve 10 akçe alan sistemlerin giderek yaygınlaşması -ki Apple masaüstünde de bu yönelimde- açık, özgür, şeffaf sistemlerin önemini tekrar tartışmamızı da gerekli kılıyor.

Epic Games, Fortnite'ı uygulama marketlerinden kaldıran Apple ve Google'a dava açtı