AB yaptırımları

Gözler AB liderlerinin 10-11 Aralık’taki zirvesinde. Türkiye’ye yönelik yaptırım kararları alınacak mı, yoksa yine uyarı ile mi yetinilecek? Aslında ekimde bir uyarı yapılmış, Aralık zirvesine kadar süre verilmişti. Türkiye’nin Doğu Akdeniz ve Libya’daki faaliyetleri ve Yunanistan ile olan sorunları aralık zirvesinin gündeminde. Bu kez uyarıdan daha sert bir tepki bekleniyor. İki gün sonra göreceğiz.

Türkiye’yi bekleyen sadece aralık zirvesinde alınması mümkün olabilecek yaptırım/yaptırımlar değil. AB tarafından yeni kabul edilen insan hakları ihlallerine karşı yaptırım prosedürü yürürlüğe giriyor. ABD’deki Magnitsky Ambargo Kanunu gibi AB Global İnsan Hakları Ambargolar Rejimi Avrupa Konseyi tarafından kabul edildi. ABD Papaz Brunson’nun serbest bırakılmaması nedeniyle, Magnitsky Kanunu’nu uygulayarak Adalet Bakanı Gül ve İçişleri Bakanı Soylu’ nun ABD’ye girmesini yasaklamış ve ABD’de varsa mal varlıklarının bloke edilmesine karar vermişti.  Şimdi benzer kararlar AB tarafından Türkiye aleyhine alınabilir. Örneğin Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğu konusunda bazı yaptırımlar gündeme gelebilir. AB Dışişleri Bakanları toplantısı sırasında Taner Kılıç’a verilen ceza ve tutukluluğu kulislerde gündeme gelmiş. Bu kez Gül ve Soylu’nun AB ülkelerine girişinin yasaklanması ve mal varlıklarının bloke edilmesi kararı verilebilir. Tabii, bu kararların aralık zirvesinde alınması mümkün değil. Ama, bu yola gidileceği konusunda doğrudan ya da dolaylı uyarı yapılabilir.

AKP iktidarı AB zirvesi öncesi yargı reformu falan diyerek bir hamle yaptı ama sonra bunun çok yararı olmayacağını düşünmüş olmalı ki fazla üstüne gitmedi. Şimdi, bizsiz olmaz, bize mahkumsunuz klasik söylemine döndü. Fakat, bizi iterseniz Rusya’ya doğru yöneliriz tehdidi yapacak hali de yok. Çünkü, Ukrayna sorunu nedeniyle Rusya ile son yılların en gerilimli günlerini yaşıyor. Türkiye’nin Ukrayna’ya İHA ve SİHA satması ve yenilerini satmak için anlaşma yapması, hatta Ukrayna ile ortak SİHA yapımı projeleri Rusya’yı kızdırıyor. Türkiye’nin Yukarı Karabağ Savaşı’nda İHA ve SİHA’ları ile Azerbaycan’a destek vermesi ve savaşta bunların etkili rol oynaması Rusya’yı rahatsız etmişti. Şimdi, Rusya’ya kaptırdığı bölgeleri geri alma hazırlığı yapan Ukrayna’da benzer şeyler yaşamak istemiyor.

Bakalım bu süreçten nasıl geçecek AKP iktidarı?