Erdoğan yönetimi, 2021’de en çok ABD ve AB ile uğraşmak zorunda kalacak!

2021 elektrik (yüzde 5), doğal gaz (yüzde 1), köprüler ve otoyollara (yüzde 25-26) zamla başladı.

İç politikada ise; yasaklar, Demirtaş, Kavala davaları, derneklere kayyum, türban ve Ayasofya’nın açılmasının yeniden gündeme getirilmesi... başta olmak üzere muhalefete yönelik karalamalarına bir gün bile ara vermeden devam eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, muhalefeti ezme stratejisini yeni yılda da sürdüreceğini gösterdi.

Ama 2020’den 2021’e geçerken yaşanan en önemli gelişmelerden biri de dış politikadaydı.

2020 biterken, 30 Aralık günü, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “yılsonu basını bilgilendirme toplantısı”nda ABD-Türkiye ilişkilerini de değerlendirdi.

Bakan Çavuşoğlu ABD ile ilişkileri değerlendirirken; “Yaptırım kararı yanlıştır, 2021’de yeni yönetimle biz ilişkileri ileri götürmeye hazırız. Umarım yeni yönetim de bu anlayışta olur” dedikten sonra, “S-400 konusu da hep gündemdeydi. S-400’ler için ABD ile ortak çalışma grubu oluşturuldu, teknik görüşmeler başladı” diyerek, bu son gelişmeyi, ABD ile ilişkilerde olumlu gidişatın müjdesi olarak verdi!

ÇAVUŞOĞLU NE DEMEK İSTEDİ?

Ancak bu açıklamaya ABD’den, diplomaside sık görülmedik biçimde, derhal bir yalanlama geldi.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, S-400 yaptırımları ve F-35’lerle ilgili bir çalışma grubunun olmadığını söyledi. “Yaptırımların mevcut karşılıklı askeri iş birliği üzerindeki etkisine ilişkin rutin çalışma düzeyinde istişareler var. Ancak bu ortak bir çalışma grubu değil” diyen ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, “14 Aralık’ta Pompeo tarafından açıklanan yaptırımların tam olarak uygulanması konusunda mutabıkız” demeyi de ihmal etmedi.

Bakan Çavuşoğlu ve ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsünün açıklamaları, belki kısa ama karşılıklı mesajlar içeriyor olması bakımından son derece önemli.

Önce Çavuşoğlu’nun ne demek istediğine bakalım.

Bakan Çavuşoğlu, “yıl sonu değerlendirmeleri”nde, “Eyyy Amerika” denen günlerin geride kaldığını, bunun yerine sorunları görüşerek çözme çizgisine geldiklerini, Biden yönetiminin de bu görüşte olmasını dilediklerini söylüyor. Burada da kalmıyor Çavuşoğlu, “S-400’ler için ABD ile ortak çalışma grubu oluşturuldu” diyerek, olmamış bir şeyi de olmuş gibi duyuruyor!

Çavuşoğlu, böyle “Olmamış bir şeyi olmuş” gibi gösteriyorsa, her halde bunu, yanlış bir bilgilendirme ya da kamuoyunu aldatmak için yapmamıştır. Bu yüzden de Çavuşoğlu’nun S-400’le ilgili yaptığı açıklaması; “Biz S-400’ler konusunda, sonunda ABD’nin isteklerine evet diyeceğimiz bir müzakereye hazırız. Bunun için bir çalışma grubu oluşturalım. Sonuçta ABD ne derse öyle çözeceğiz” demektir!

2021 ‘SOPA’NIN ÖNE ÇIKIP ‘HAVUÇ’UN ŞARTLI DEVREYE SOKULACAĞI BİR YIL OLACAK

Hiç kuşkusuz, konu ne olursa olsun karşı tarafı masaya oturtarak, “Bir çalışma grubu kurmak” ABD diplomasisinin tipik özelliğidir. Bunu, Türkiye’nin Suriye’ye yönelik askeri operasyonlarında da açıkça gördük.

Çavuşoğlu bunu bildiği için “S-400 konusunu görüşmek üzere bir çalışma grubu kurulduğu”ndan söz ediyor. Ama ABD tarafı, bu sefer herhalde Çavuşoğlu’nun da beklemediği biçimde, bu öneri gibi açıklamayı reddediyor!

ABD yönetimi, bu tutumuyla; “S-400 konusu bizim için artık görüşmelerle çözülecek bir konu değildir. S-400’leri tamamen devreden çıkardığınızı açıkladıktan sonra, yaptırımlar üstünde konuşabiliriz” demiş olmaktadır.

ABD’nin bu tutumu;

ABD Senatosunun 2021’in ilk günü, Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarını da içeren Savunma Bakanlığı bütçesini ikinci kez kabul ederek, Trump’ın vetosunu etkisiz hale getirmesiyle,Biden’ın Beyaz Saray koltuğuna oturmasına üç haftadan az bir zaman kalmasıyla,AB’nin, Doğu Akdeniz krizinde Türkiye’ye yönelik yaptırımların kapsamını belirlemek için ABD yaptırımlarını, özellikle de Biden’ın göreve başlamasını beklediği dikkate alındığında, Türkiye ile ABD ve AB arasındaki ilişkilerin yaptırımlar tarafından belirlenen bir döneme girildiğini söyleyebiliriz. Dolayısıyla 2021, artık tarafların açıkça da ifade etmekten imtina etmediği “havuç-sopa” politikasında “sopa”nın öne çıkıp, “havuç”un sopanın etkisine göre ve şartlı olarak devreye sokulacağı bir yıl olacak gibi görünmektedir.

YAPTIRIMLARLA HİZAYA GETİRİLECEK BİR MÜTTEFİK ÜLKE

Merkez Bankasının kasasının “eksi 50 milyar dolar” olduğunun ortaya çıkmasından beri, Erdoğan başta olmak üzere tek adam yönetiminin sözcülerinin, iç politikada dincilik ve milliyetçilik propagandasını sürdürse de dış politika söz konusu olduğunda birer Amerika ve Avrupa “muhibi” gibi konuşmaya başladıklarını izliyoruz.

Çünkü Erdoğan yönetimi Suriye, Libya, Doğu Akdeniz, Kafkasya, Balkanlar politikasında yeni Osmanlıcı, yayılmacı amaçlarla tabiri caizse, çarpacağı duvarlara varmıştır. Nitekim son beş-altı yıl içinde, Suriye’de açmaza sürüklenince, Libya’ya, Libya’da adım atamayınca Doğu Akdeniz’e, orada bir sonuç alamayınca da kendisini Kafkasya’ya vurmuştur!

Yeni Osmanlıcı, yayılmacı dış politikanın sonucu olarak bölge ülkeleri Türkiye’yi “tehdit” olarak görür hale gelirken, bölgeye müdahale eden emperyalistler için de, batı emperyalizminin vazgeçilmez ama “yatırımlarla”, olmazsa “yaptırımlarla” hizaya getirilmesi gereken bir ülke konumuna sürüklenmiştir.

Kısacası 2021’in, Erdoğan yönetimi için, ABD ve AB ile ilişkilerde Türkiye’nin çok zorlanacağı bir yıl olacağı şimdiden apaçıktır.

Biden’ın ABD başkanlık koltuğuna oturması ve mart ayındaki AB zirvesinde yaptırımlarla ilgili alınacak karar, ABD ve AB’nin Erdoğan yönetimi ile ilişkilerinin zorluk derecesini gösterecektir.