Evrensel size boyun eğmez!

Geride bıraktığımız yılı, Basın İlan Kurumunun Evrensel’e yönelik devam eden ‘İlan durdurma’ kararı ile tamamlamıştık. Bu yılı da, Evrensel’in 25. yaş kutlamasına dair TELE1’de yayımlanan videosu nedeniyle gazetemize verilen ceza ile karşılıyoruz.

Hatırlanacağı gibi, Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), bu reklamı gerekçe göstererek TELE1’e “Terörü övmek, teşvik etmek, terör örgütlerini güçlü veya haklı göstermek” gibi akıl almaz bir gerekçe ile üst sınırdan idari para cezası verilmesini kararlaştırmıştı.

Bize yönelik ceza ise, Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü tarafından verildi.

Söz konusu video toplam 45 saniye. Cezaya gerekçe yapılan görüntü ise 2 saniye. Cezası da, 20 bin 953 TL.
Ceza konusu şu şekilde ifade edilmiş: “Kuruluşunuza ait televizyon reklamlarında 6502 sayılı Kanun’un 61'inci maddesine aykırılık.”

Devamından bir bölüm de şöyle: “Kuruluşunuzun ‘TELE1’ logolu televizyon kanalında 08.07.2020 tarihinde yayınlanan ‘Zamlar karşısında açlıkla sınanan, insanca yaşamak isteyen milyonların sesi!..’ ibareli reklamlarında; bir kız çocuğunun terör örgütünü simgeleyen bez parçasını tuttuğu görsellere yer verildiği, bu durumun yasadışı davranışlara göz yuman, bu davranışları özendiren ve destekleyen unsurlar içerdiği dolayısıyla; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin; 5/c maddesinin, ‘Kamu düzenini bozan, şiddet hareketleri ile yasadışı veya kınanacak davranışlara yol açan, göz yuman, bu davranışları özendiren veya destekleyen unsurlar içeremez.’…”

Reklam Kurulunun, 08.12.2020 tarihli kararındaki gerekçeler bu şekilde başlayıp sıralı olarak devam ediyor. Zaten konuya dair haberi de bugün gazetemizde bulacaksınız.

Cezaya gerekçe yapılan görüntü, bir kız çocuğunun 2015 yılı Newroz kutlamalarında sarı, kırmızı, yeşil renklerden oluşan bir şal ile birlikte bir fotoğrafı. Dediğimiz gibi, bu video 45 saniye ve bu fotoğraf da sadece 2 saniye görünüyor.

2 saniyelik o fotoğraf, önce, iktidarın yayınlarından rahatsız olduğu için sistemli bir biçimde hedefe koyduğu TELE1 kanalına yönelik susturma operasyonunun gerekçesi yapıldı, şimdi de Evrensel’e yönelik iktidarın mali kuşatmasını destekleyen bir para cezasının gerekçesi yapılıyor.

İktidarın bu kez Ticaret Bakanlığının ilgili birimi kanalıyla ürettiği cezai argüman bir yanıyla trajik, bir yanıyla trajikomik.

Bir daha söyleyelim. Fotoğraftaki kız çocuğunun tuttuğu sarı, kırmızı, yeşil renklerden oluşan şalda herhangi bir örgütün simgesi yok. Varsa kanıtlayın, niye şu ana kadar bu konuda tek bir kanıt gösteremediniz?

Eğer bu renklerin Kürt halkının, sadece Türkiye’de değil, her yerde ulusal bayram olarak kutlanan Newroz miting ve etkinliklerinde taşınan aksesuarlardaki çağrışımını “bölücü” bulduğunuzu söylüyorsanız bu da sizin sorunlu algınız.

Bu sorunlu algı trajikomik bir fıkra haline geldi yakın Türkiye tarihinde. Dünyanın ilk elektrikli trafik lambası 5 Ağustos 1914’te ABD’nin Ohio eyaletinde bulunan Cleveland kentine yerleştirilmişti. O dönemdeki lamba sistemi bugünden farklı olarak kırmızı ve yeşilden ibaretti.

Zaman içinde üç renkli kullanılmaya başlanan trafik lambaları dünyanın büyük şehirlerinde hızla yayılırken New York, Paris ve Berlin’de de trafik ışıkları 1920’lerde kuruldu. Türkiye’de ilk trafik lambası ise, 1929’da İstanbul’a yerleştirildi.

Türkiye’de Kürt sorunu etrafındaki çatışmalı dönemin damgasını vurduğu 1990’lı yıllarda Batman’daki trafik lambaları ‘Bölücü renkleri’ simgelediği iddiasıyla sarı lambalar devre dışı bırakılmış ve bir süre sadece kırmızı ve yeşil renkli lambalar kullanılmıştı.
30 yıl sonra aynı kafa yine devrede.

Newroz mitingleri bu ülkede yasal değil mi? Mitinglerde kullanılan o şallara dair bir yasak kararı var mı? O şalların bir örgütü temsil ettiğine dair kanun eğer varsa -biz bilmiyoruz, hadi bizi aydınlatın- hangi kanundur?

Evrensel, bu saçma sapan gerekçeli cezaya da boyun eğmeyecek elbette. Dava açacağız ve bütün süreçleri işleteceğiz.

 Ve halkların kardeşliğini, haber alma hakkını esas alan yayıncılığımızı da tavizsiz sürdüreceğiz. Bu da size dert olsun!