08 Ocak 2021 19:01

Whatsapp’tan kaçış

Farklı renklerde Whatsapp ikonları

Görsel: Gerd Altmann/Pixabay

Paylaş

Whatsapp’ın 2.5 milyar kullanıcısı son bir iki günde uygulamayı açtıklarında Whatsapp’ın koşullarını ve gizlilik ilkesini güncellediğini belirten bir uyarı ile karşılaştı.

Uyarı, yapılan değişikliklerle ilgili olarak üç başlığı öne çıkartıyor ve sözleşmeyi kabul edip etmediğinizi soruyordu:

  • Whatsapp hizmeti ve verilerinizi nasıl işlediğimiz.
  • İşletmelerin Whatsapp sohbetlerini saklamak ve yönetmek için Facebook tarafından barındırılan hizmetleri nasıl kullandığı.
  • Facebook şirketi ürünlerinde entegrasyonlar sunmak için Facebook ile nasıl çalıştığımız.

Bu başlıkların altında ise daha ufak puntolar ve daha silik renklerle 8 Şubat’ta yürürlüğe girecek bu sözleşmeyi kabul etmemeniz halinde Whatsapp’ı kullanmaya devam edemeyeceğiniz notu düşülmüştü. Bu zararsız görünümlü başlıkları kabul etmeden önce detaylarını merak edenleri ise uzunca bir metin bekliyordu.

2014’te Facebook tarafından 19 milyar dolara satın alınan Whatsapp, 2016’da Facebook ile veri paylaşımına katılmak istemeyen kullanıcılarına tek seferlik bir hak sunmuştu. Uzunca sözleşme metnini üşenmeyip de okuyanlar gördü ki bu yeni sözleşme bu hakkı ortadan kaldırmakla kalmıyor üstüne hem çeşitli verilerinizi toplamak için hem de bunu Facebook’un kardeş şirketleri ile paylaşmak için onayınızı istiyor. Sözleşme Avrupa Birliği (AB) dışında kalan ülkeler için aşağı yukarı böyle. AB üyesi ülkeler için ise Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) nedeni ile verileri üçüncü taraflarla doğrudan paylaşmaları mümkün olmadığından uyarı tek bir başlıktan oluşuyor.

Sözleşmenin detaylarına indikçe verilerimize sahip olmayı ve bunu üçüncü taraflarla paylaşmayı ne kadar çok istedikleri de ortaya çıkıyor. Whatsapp’ın cihazlarımızdan toplamasına ve üçüncü taraflarla paylaşmasına izin vermemizi beklediği veriler şöyle: Hesap bilgileri, şifrelenmiş halde mesajlar, bağlantılar, kullanım bilgileri, Whatsapp aracılığı ile yapılan ödeme işlemlerinin bilgileri, telefon modeli, işletim sistemi, tarayıcı, IP adresi, telefon numarası, servis sağlayıcı ve operatör bilgileri, konum, çerezler… Bu dev veri yumağına ek olarak -ister telefon numaranızı rehberinde bulunduran bir arkadaşınız kaynaklı olsun isterse de hizmet aldığınız bir başka şirket- üçüncü tarafların hakkınızda sağlayacağı veriler için de kulanım ve paylaşım onayı istiyor Whatsapp.

Bu kadar veri ile bir kullanıcının detaylı profilini çıkartmak ve kullanıcıların hareketlerini detaylı takip etmek mümkün. Bu veriler anonimleştirilse dahi anonimleştirilmiş verilerden kullanıcının kimliğine ulaşabilecek kadar çok veriden bahsediyoruz. Whatsapp’ın sahibi Facebook’un kişisel verilerin korunması konusundaki sicilinde ise Cambridge Analytica gibi skandallar mevcut. Facebook’un en önemli gelir kapısı olan reklam satışında bu verilerin kullanılmama olasılığı zaten sıfıra yakın. Buna ek olarak Facebook hükümetlerden gelen -haklı ya da haksız- kullanıcı verisi taleplerini en olumlu yanıtlayan sosyal medya şirketi. Tablo böyle iken Whatsapp’a “Al verilerimi tepe tepe kullan” demek, “Beni fişle” demenin de ötesinde “Beni en ince detaya kadar fişle” demek anlamına geliyor.

Çevrimiçi iletişim açısından Whatsapp güçlü bir araç olsa da tek değil. Signal gibi güçlü ama güçlü olmasının da ötesinde kişisel verilerin korunması açısından Whatsapp’tan daha güvenli uygulamalar mevcut. Ancak bugüne kadar bu uygulamalara büyük çaplı geçişler pek olmamıştı. Bu yeni sözleşme Whatsapp’tan kurtulmak için bir olanak sunuyor. Şirket içi haberleşmeden arkadaş gruplarının haberleşmesine kişilerin çoğunlukla tek başına kullanmaktan vazgeçmesinin mümkün olmayabileceği alanlarda da Whatsapp’ın oldukça yaygın olması ise ciddi bir handikap. Bu tip gurupların Signal’e taşınması Whatsapp’tan kaçışı ivmelendirebilir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa