Sahte harika dünyalar

6 Ocak 2021’de ABD’nin başkenti Washington’daki Capitol binasını talan eden kalabalığı düşündüğünüzde, aklınıza şu soru geliyor: Bu insanlar kim? Nereden geliyorlar?

On yıldan fazla bir süre önce, ABD’li Araştırmacı Gazeteci Chris Hedges, bu hareketin kökenlerini araştırdı ve onun hakkında bir kitap yazdı. Hedges daha önce New York Times için dış ülkelerde muhabir olarak çalışıyordu ve 2005 yılına kadar savaşları, kıtlığı ve başarısız devletleri ele aldı. Daha sonra 2007’de “Amerikan Faşistleri” başlıklı çok dikkat çekici kitabını yayımladı. Alt başlık: “Hristiyan Sağ ve Amerika’daki Savaş” (“Amerikan Faşistleri. Hristiyan Sağ ve Amerika Savaşı”).

Avrupa’da 16. yüzyıl Kalvinizmine kadar uzanan bu Kuzey Amerika dinsel uyanış hareketinin izinde Hedges, konunun derinliklerine indi ve bu sosyal akımın içsel nedenlerini araştırdı. Hareket, “Güçlü iç ve dış düşmanların korkusundan kaynaklanıyor ve bir süredir kurnazlık ve kaos içinde hareket ediyor” diye yazdı.  “İç ve dış ‘hayalet düşmanlar’, inananları korku içinde ve tetikte tutmaya hizmet etti, harekete katılmayanlara karşı baskıcı önlemleri desteklemek için her zaman hazırdılar” diye devam etti Hedges.

Neoliberalizm 1980’lerde ve 1990’larda iktidara geldiğinde, bir yandan toplu halde hapse atılan yoksulluktan muzdarip siyahların arkasında, diğer yandan da bunu takip eden birçok beyaz işçinin pahasına politika yaptı. İşçiler, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması NAFTA yüzünden yerli üretim tesislerindeki işlerini kaybetti ve daha önce küresel mücadelelerle artan ücretlerini kaybederek işlerinden atıldı. Bir röportajda Hedges, NAFTA’yı “Toplu sözleşmelerle belirlenen iyi ücretli işleri yok edecek ve onları saat ücreti üç ABD dolarına çalışılan Meksika gibi yerlere taşıyacak felaket bir ticaret anlaşması” olarak nitelendirdi.

Hristiyan sağ, her şeyi kucaklayan inancıyla, aldatılan beyaz işçilere harika dünyalar açtı ve onları ayrıcalıklı ve zenginlere karşı bir savaşa sürükledi. Hedges’in tarif ettiği şekliyle Amerikan Hristiyan faşizminin özü budur. Ve bunun daha da kötüye gitmesi bekleniyor. Hedges kitabın kapak metninde “Hareket, uyanış çağrısıyla takipçilerinin çaresizlik ve öfkesini artırdı” diyor. Bu hareketin arkasındakilere “Tek gereken 11 Eylül benzeri başka bir ulusal krizdir ve Hristiyan sağı, ABD demokrasisini yok etmek için uyumlu bir şekilde hareket edecektir” diye yazmıştı. Hareket böyle bir krizi bekliyor. İşte o an gerçekte kim oldukları ortaya çıkacak: “Faşizmin Amerikalı mirasçıları.”