KÇÖ kapsamındaki işçi tam çalıştırılıyorsa dava açabilir

SORU: Merhaba çalıştığım şirket daha önce nisan, mayıs ve haziran 2020’de kısa çalışmaya gitmişti. Resmi olarak 8 gün çalışıldı göstermişti. Fakat geriye kalan eksik maaş miktarını tamamlamıştı. Daha sonra aralık, ocak ve şubat için başvurdu. Bu sefer aralık, ocak ve şubatta çalışılmadı diye gösterilmiş. Devlet yüzde 60 oranında maaşı yatırıyor. Fakat bu sefer geriye kalan ücretleri tamamlama mecburiyetinin olmadığını söyleyerek tamamlamıyor işveren. Kısa çalışma benim adıma çıktı. Benim işim zaten hep baştan beri uzaktan olduğu halde kısa çalışmaya benim adıma gidiliyor. Fakat şirketin asistanı şirketin kısa çalışmada olmadığını söyledi. Bu durumda benim ne gibi bir hakkım var? ALO 170’e şikayette bulundum sadece kısa çalışma benim adıma yapıldı diye. Ama onlar da denetime gitmiyorlar. Benim aralık, ocak, şubat ayı için tam maaş isteme hakkım var mı? Ne tavsiye edebilirsiniz? Teşekkürler.

CEVAP: İyi günler. Kısa çalışma ödeneği, genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulama olarak tanımlanmaktadır. Kovid-19 pandemisinde de zorlayıcı neden olarak kabul edilmiş ve geçtiğimiz yılın 26 Mart’ından itibaren uygulanagelmektedir.

Kısa çalışma ödeneğine işveren başvuru yapabilir. Kısa çalışma ödeneğine başvurabilmesi için işverenin işyerinde belirli sayıda işçi çalıştırmasına dair bir şart bulunmamaktadır.

Dolayısıyla sorunuzda belirtmiş olduğunuz sadece sizin adınıza kısa çalışma ödeneği için başvuru yapılmış olması, işyerindeki faaliyetin durması ve üçte bir oranında azalması ile bir durum olacaktır. Örneğin işyerinizde 30 kişi çalışmakta ve sadece size kısa çalışma ödeneği için başvuru yapılmışsa, bu durumda işyerinde ayrımcılık ilkesinin ihlalinden ve işverenin eşitlik yükümlülüğüne aykırı davranmasından söz edilebilir.

İşçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için; kovid-19 salgını kapsamında, kısa çalışmaya tabi tutulan işçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte çalışma sürelerini ve prim ödeme şartlarını sağlamış olması (Son 60 gün hizmet akdine tabi olmak kaydıyla son 3 yıl içinde 450 gün prim ödemiş olması) şartı aranmaktadır. Normal uygulamada yapılması gereken uygunluk denetimi ise yine salgın kapsamında alınan tedbirler kapsamında ertelenmiştir. İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.

Dolayısıyla, sorunuzda belirtmiş olduğunuz şikayetinizin ne zaman inceleneceği, maalesef bu süreçte son derece belirsiz.

Kısa çalışma döneminde asıl amaç, işyerinde azalan üretimin işçilerin işini kaybetmeden bu süreci atlatmalarında destek olabilmektir. Ancak, işyerinde kısa çalışma şartları olmadığı halde, örneğin, aynı çalışma koşulları devam ediyorsa kısa çalışma, amacına uygun kullanılmamaktadır.

Eğer işveren sizi çalıştırdığı halde ücretinizi eksik olarak ödemeye devam ediyor ise, bu durumda kısa çalışma döneminde de tam zamanlı olarak çalıştığınızı belirterek ücretinizin tam olarak ödenmesi için dava açabilirsiniz. Eğer, bahsetmiş olduğunuz aralık, ocak, şubat ayı için çalışmıyor iseniz kanımca tam ücret talep etme hakkınız bulunmamaktadır. İşyeri kısa çalışma döneminde olduğu halde tam kapasite çalıştığını ise, bahsetmiş olduğunuz denetimler ile ispatlanmansı mümkün olabilecektir. Ancak, bu da maalesef yukarıda da belirtmiş olduğumuz üzere kanımca, belirsiz bir sürecin sonucunda olabilecektir.