Beraberlik mi? Asla

Satrançta beraberlik konusunda söylenecek çok şey var. Özellikle anlaşmalı beraberliklerin satrançseverleri mutlu etmediği çok açık. Dünyada rakibinizle konuşup anlaşmaya vararak oyunu aniden bitirebileceğiniz başka bir oyun yok. Beraberlik teklifi satrançsever için kötü bir alışkanlık gibidir. Satranç turnuvaları, korktuğu için beraberlik teklif edip pişman olan oyuncularla doludur. “Aslında kazanıyormuşum ama oyun berabere bitti”. Neden? “Çünkü beraberlik teklif ettim”. Eğer iyi konumda olduğunuzu düşünüyorsanız kazanmaya çalışmak yerine neden beraberlik teklif edesiniz ki? Kötü konumda iseniz beraberlik teklifiniz rakibinize saygısızlık değilse nedir? Eğer oyun eşitse ve doğru oynamaya devam ederseniz zaten kaybetmeyeceksiniz. Sizden güçlü bir oyuncuya karşı umut veren bir konumunuz varken beraberlik teklif ettiğinizde önemli bir galibiyeti kaçırmış olacağınız gerçeğini unutmamalısınız. Rakibiniz aynı konumda size beraberlik teklif edecek mi? Asla. Bu bile savaşmaya devam etmeniz için geçerli bir nedendir. Büyük ustalar ancak zayıf rakiplerine karşı kötü konuma düştüklerinde, “Büyük Usta” unvanının etkisini kullanarak, beraberlik teklif ederler ve acemiler de hemen bu oltaya takılırlar.

Öncelikle kendinize şunu sorun; rakibim neden beraberlik istiyor? Kazanca yakın bir konumunuz var ve bu durumdan kurtulmak istiyor olabilir mi? Karışık bir konumda on dakikanız kalmış ve rakibiniz beraberlik teklif ediyor. Teklif kafanızın içinde dönüp duruyor, diğer yandan varyantları analiz etmeye çalışıyorsunuz. At e4’e Kale c1 var sonra Fil g3 oynasam… Hım, yoksa beraberlik teklifini kabul mü etsem? Geçmiş olsun.

Denk bir rakiple oynadığım bir oyunu anımsıyorum. 60 dk+30 sn eklemeli oyun temposunda rakibimin altı, benimse bir dakikam kalmış ve o ana kadar sadece birer at ve birer piyon değişimi olmuş. Tahtada neredeyse bütün taşlar var ama zaman yok (resmen delilik). Rakip hamlesini yapıyor ve beraberlik teklif ediyor. Saate bakıyorum. 58, 57, 56… Oyunda her şey olabilir tıpkı 25 hamle önce oyun ilk başladığı andaki gibi. 35, 34, 33… saniyeler su gibi akıp gidiyor. Hamleyi buldum. Oynamalı mı, teklifi kabul mü etmeliyim, hiç düşünmedim. 12, 11, 10… kaybedeceğim tek şey önümdeki oyun, daha önce kaybettiğim ve unutmayı başardığım yüzlerce oyundan hiçbir farkı olmayan. 4, 3, 2… hamleyi yapıp saate bastım, çünkü teklif geldiği andan beri teklifi değil hamleyi düşünüyordum. Rakibim tıpkı beklediğim gibi verdiğim tepkiden şok olmuş, teklifi reddetmiş olmamı anlamlandıramamış olmalı ki sandalyesinden düşüyordu. Büyük bir meydan okumaydı. Oyunun kalanını her hamlede kazandığım 30 saniye ile tamamladım. Sonuç ne mi oldu? Ne önemi var ki, çok iyi bir oyun oldu.

Analiz Satranç geçtiğimiz hafta 46. kitabı olan, Satrançta 101 Oyunsonu Tavsiyesi’ni yayımladı. 50 Öğretici Satranç Dersi ve Satrançta Kazanmanın 50 Yolu eserlerinden de tanıdığımız FM Steve Giddins, bu çalışmasında oyun sonu pratiğinde faydalı olacak örnekleri ”101 Tavsiye” başlıkları altında açıklamalar eşliğinde okurlarıyla buluşturuyor. Kitap hakkında fikir verebilecek bir fragman. Diyagram.

At Finallerinde Alan Unsuru

48...Ag7! 49 Ad1 Af5 (At f5 karesinde her şeyi yapıyor) 50 Ac3 Şh3! Rakip kampa daha da fazla sızabilmek için.51 f3? (51 Ad1 Şg2 52 Ac3 Axe3! Siyah yine kazanırdı)  51...Şg2! 52 fxe4 f3+ 53 Şd2 f2 0-1