Şekersporlardan geriye ne kaldı ki?

Bugün, 6 Temmuz.

1935 yılında bugün, Türkiye’deki şeker üretiminin daha nizami ve ivmeli ilerlemesi adına Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ kuruldu. Mevcuttaki dört şeker fabrikasının (Turhal, Alpullu, Uşak ve Eskişehir) bağlandığı şirketin sermayesi 22 milyon TL olarak ifade ediliyordu.

Tabii, Türkiye’de şeker fabrikaları denilince özellikle o dönemde Şekerspor akla geliyor. Nitekim 1933 yılında, sonradan çok daha ünlü olacak olan Ankara’daki adaşının aksine, ilk Şekerspor kuruluyor: Alpullu Şekerspor. 22 Haziran 1933’te Edirne Milli Gazete’de çıkan haberle duyurulan bu kuruluşta kulübün yönetimi tamamen fabrika ve hastane personelinden oluşuyor. İlk adı Alpullu Spor olarak ilan edilen kulüp, bir süre sonra (muhtemelen Şeker Fabrikalarının merkezi yönetime geçmesiyle) Şekerspor adını alıyor. Dönemin meşhur futbolcularından Refik Osman Top’un 50’li yıllarda kulübe antrenör olması ve Galatasaray ile Fenerbahçe’nin Alpullu’da Alpullu Şekerspor ile yaptıkları lig maçları dönemin gazetelerinde geniş biçimde yer buluyor… 1965-1966 sezonunda Türkiye Kupası’nda yaptığı maçlardan bu yana Alpullu Şekerspor’dan profesyonel futbol düzeyinde bir haber bulmak namümkün oluyor…

Ancak o yıllarda, başka bir Şekerspor güç kazanıyor! İsmi yıllar yıllar sonra Sergen Yalçın transferiyle ‘ulusal’ düzeyde geniş yer kazanacak olan Şekerspor liglerdeki mücadelesine 1947’de başlıyor başlamasına ama 1958’e dek taşıdığı bu ismi, 1958-1963 yılları arasında Şeker Hilal, 1963-2005 yılları arasında tekrar Şekerspor, 2005-2010 yılları arasında Etimesgut Şekerspor, 2010-2012 yılları arasında Beypazarı Şekerspor, 2012-2013 yılları arasında Çamlıdere Şekerspor, 2013-2014 yılları arasında üçüncü ve son kez Şekerspor, 2014-2015 yılları arasında ise Tutap Şekerspor olarak değiştiren kulüp; amatör liglere düştüğünde Dönemin Başkanı Orhan Kapelman’ın sadece ülkücü futbolcu ve teknik direktörlere şans vereceğini açıklamasını takiben ismini de Turanspor olarak ilan eder.

Çok ama çok uzun yıllar önce futbol arenamızda kısa bir süre boy gösteren Adapazarı Şekerspor veya 2012’den 2014’e dek 3. Lig’de mücadele eden ancak BAL’a düştükten sonra dört yıl mücadele verip, 2018 yılında lige katılmayacağını açıklayan Kayseri Şekerspor gibi örnekleri de gördük.

Günümüzde ise pek çoğu faal olmayan, bünyesinde lisanslı bir futbolcu bulundurmayan ancak ismen, yani yasal olarak varlığını sürdüren bazı Şekersporlar var: Afyon Şekerspor, Ağrı Şekerspor, Borşekerspor, Burdur Şekerspor, Çarşamba Şekerspor, Çorum Şekerspor, Elazığ Şekerspor, Erciş Şekerspor, Erzurum Şekerspor, Eskişehir Şekerspor, Ilgın Şekerspor, Kayseri Şekerspor, Kırklareli Şekerspor, Kütahya Sera Şekerspor, Kütahya Şekerspor, Malatya Şekerspor, Muş Şekerspor, Turhal Şekerspor, Uşak Şekerspor, Şekerspor (bu kulüp Kars merkezli), Yeni Şekerspor, Yenişekerspor ve Yozgat Şekerspor.

Şekersporların bu inişli çıkışlı, resmi kayıtlardan menkul tarihleri ve isimleri aslında tesadüf değil. Rastgele bir şeker fabrikasını seçip aratırsanız, hakkında zaman zaman fabrikanın kapatılıp kapatılmayacağına dair özellikle yerel basında çok fazla haberin çıktığını kendiniz göreceksiniz.

Benzer şekilde, 2018 yılında Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren özelleştirme kararları doğrultusunda Bor, Çorum, Kırşehir, Yozgat, Erzincan, Erzurum, Ilgın, Kastamonu, Turhal, Afyonkarahisar, Alpullu, Elbistan, Muş ve Burdur’daki şeker fabrikalarının satışlarının önünün resmi olarak açılmasıyla bu fabrikalara bağlı işletilen kulüplerin pek çoğunun büyük bir muammanın içine gömülmüş olduğunu varsaymak da zor değil…