Devamsızlık her durumda patrona haklı fesih imkanı vermez

SORU: Merhabalar, ben bir kurumda çalışıyordum. 2020 yılında annem ve kız kardeşim kovid-19 oldular ve ben de o sırada yıllık izindeydim. Fakat yıllık iznim dolmuştu. Rapor günüm de dolduğu için rapor alamadım ve işyerinden 10 günlük ücretsiz izin talep ettim. Annemin, kız kardeşimin kovid olduğuna dair belgeleri gönderdiğim ve mail attığım halde beni 10 gün işe gelmedi diye yansıtarak haksız şekilde 29. madde üzerinden işten çıkardılar. Halen daha işsizlik maaşı alamıyorum ve bu konu hakkında neler yapabilirim bilmiyorum. Bana bu konuda bilgi verir misiniz? Hukuk yoluyla işlem başlatsam kazanır mıyım? Şimdiden teşekkürler, saygılarımla.

CEVAP: İyi günler ve geçmiş olsun. İş Kanunu’nun 25. maddesinde işveren açısından haklı nedenle fesih sebepleri düzenlenmiştir. Maddenin “Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı II fıkrasında g) “İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına 2 iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda 3 iş günü işine devam etmemesi” hali düzenlenmiştir.

Dolayısıyla buna dayanarak işverenin iş sözleşmenizi devamsızlık nedeni ile feshetmiş olması halinde öncelikle devamsızlığınızın haklı nedene dayalı olduğunu ispatlamanız gerekmektedir. Sorunuzda sizin devamsızlığınıza dair ilgili belgeleri işverene iletmenize rağmen kabul etmemiş ise bu durumda açacağınız davada bu durumun haklı nedenle bir devamsızlık olduğunu ispatlamanız gerekmektedir.

İşçinin işe devamsızlığı, her durumda işverene haklı fesih imkanı vermez. Devamsızlığın haklı bir nedene dayanması halinde, işverenin derhal ve haklı nedenle fesih imkanı bulunmamaktadır (Yargıtay 9. HD. 9.5.2008 gün, 2007/16956 E, 2008/11983 K). İşçinin hastalığı, aile fertlerinden birinin ya da yakınlarının ölümü veya hastalığı, işçinin tanıklık ve bilirkişilik yapması gibi haller, işe devamsızlığı haklı kılan nedenlerdir. Mazeretin ispatı noktasında, sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadığı sürece özel sağlık kuruluşlarından alınan raporlara da değer verilmelidir. (Yargıtay 9. HD, 2011/ 9842 E, 2013/ 13792 K, 08.05.2013 Tarih)

İşveren tarafından yapılan bu feshe karşı açabileceğiniz davalar işe iade davası veya bu feshin haklı bir fesih olmaması nedeni ile kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarınız için alacak davası olacaktır.

İşe iade davasında, işveren tarafından gösterilen sebebin yani, yapmış olduğunuz devamsızlığın geçerli bir sebep olmadığı sebebi ile işe iade davası açabilirsiniz. İşe iade davası açmak için, işverenin fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle, ara bulucuya başvurmak zorunludur. Eğer, ara buluculuk görüşmeleri sonucunda anlaşmaya varılamaması halinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren, iki hafta içinde de iş mahkemesinde dava açılması gerekmektedir.

Eğer, işe iade davası açmak istemezseniz, kıdem tazminatınız ve diğer işçilik  alacaklarınız için iş mahkemesinde alacak davası açmanız gerekecektir. Bu dava için de yasa gereği önce ara bulucuya başvurmak gerekmektedir.