İmparatorluğun gözyaşları

Şaşırtıcı bir şekilde aniden oldu. Taliban, neredeyse tek bir kurşun bile atmadan Kabil düşene kadar şehir şehir, köy köy, eyalet eyalet Afganistan’ı ele geçirdi. ABD siyasi sınıfı, başkentin aniden ele geçirilmesi üzerine sıcak timsah gözyaşları döktü, çoğu, emperyal utançtan görünüşte kurtulmak için daha fazla ABD askeri gönderilmesini talep etti. Elbette, Amerikalıların silahlandırdığı, finanse ettiği ve güya eğittiği 20 yıllık proje unutuldu. ABD’nin eğittiği birlikler Taliban’la savaşma ihtimaliyle karşı karşıya kaldı ve bir yaz kaldırımındaki dondurmadan daha hızlı eridiler.

Rahmetli Filistinli Entelektüel Edward Said, 2003 tarihli bir makalesinde şu dersi veriyordu: “Her imparatorluk, dünyanın diğer imparatorluklarından farklı olduğunu ve görevinin yağmalamak ve kontrol etmek değil, eğitmek ve özgürleştirmek olduğunu söyler. Bu fikirler o imparatorlukta yaşayan hiçbir şekilde ülke halkı tarafından paylaşılmıyor, ancak bu, Amerikan propaganda ve siyasi aygıtının, Araplar ve İslam hakkında korkunç derecede az şey bilen Amerikalılara emperyal bakış açısını dayatmasını engellemiyor.”

Afganistan savaşı, başladığında adı “Sonsuz Özgürlük Operasyonu”ydu. Birkaç yıl sonra Irak’a Özgürlük Operasyonu adıyla Irak savaşı başlatıldı. Ne ad verirseniz verin, ama her iki ulus daha mı özgür? Ve on yıllarca süren savaştan sonra muazzam kayıplar dışında geriye ne kaldı?