İyi geceler Afganistan

Sakin ve soğukkanlı bir Amerikan Başkanı, ABD askeri birliklerinin toplam sayılarının yüzde onundan azının Afganistan’dan çekileceğini açıklıyor. Bunu da imparatorluğun sınırlarını maskeleyen ihtiyat dolu bir ifadeyle yapıyor. Kısalığıyla dikkat çeken söyleviyle Başkan Barack Obama esasen başarısını ilan etti. Afganistan’a bölgesini koruma konusundaki sorumluluklarını hatırlatan bir ders verdi ve askeri birliklerin gelecekte de çekilmeye devam edeceğini belirtti. ABD’nin sınır ötesi savaşlarını yaşayan herkes geçmişte benzer açıklamalar duydu. Fakat daha önce Obama’nın ABD’nin “bir imparatorluk” olmadığını söylediğini duyduklarından şüpheliyim. Bu durum, liderlerinin ABD hevesleriyle tepeden inme seçildiği, silahlandırıldığı ve değiştirildiği bir düzine Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkesi için yeni bir haber olabilir. Bu bitiş değil; ancak bitişin başlangıcıdır. Ve bu durum eski Sovyetler Birliği işgalinden çok da farklı bir şekilde bitmiyor. Ne de olsa her iki imparatorluk da zenginliklerini ve isteklerini kaybettiler.

2008 sonlarında baş gösteren, dünyayı sallayan ekonomik krizin şafağında ABD sınırlı kaynaklara sahipti. Aynı zamanda o zamanki anketler süregelen savaşa olan desteğin giderek azaldığını gösteriyordu. Dramatik olarak yüksek işsizlik oranları arasında yaklaşan seçimlerde, askeri geri çekilmeler hoşnutsuz Demokrat seçmeni yeniden canlandırabilir.

Başkan, aynı zamanda El Kaide’nin felç edilmesinin ve Taliban’ın aşağılanmasının da sonradan pazarlık masasına getirileceğini ima etti. Fakat Taliban aşağılanmaktan çok uzak. Sadece bir ay önce Afganistan’ın en büyük şehirlerinden birini vurdular; 30 saat boyunca abluka altına aldılar ve önemli askeri ve hükümet binalarına kolaylıkla saldırdılar. Birkaç düzine adam, intihar bombacıları ve küçük silahlar kullanarak valinin sarayını, polis nakil merkezini ve birkaç askeri binayı bastılar. Kandahar’daki saldırıda bir tanık, mermi kovanlarının sokakları “Fırtınadan sonraki dolu yağmuru” gibi vurduğunu söyledi.

Kandahar sadece büyük bir şehir değil, Güney Afganistan’daki en büyük şehir ve başlıca NATO üslerinden biri. Bir Kandaharlı “Yakındaki binaları işgal edip kendilerini konuşlandırarak valiliği ve haber alma teşkilatını nasıl vurabildiler?​” diye sordu. Kendi sorusunun cevabını vererek, Kandaharlı Muhammed Ömer Sati “Ya güvenlik güçleri yetersizdi ya da aralarında koordinasyon yoktu” dedi. Taliban ABD’nin geri çekilmesi konusunda hevesli, çünkü o zaman hesaplaşma zamanı gelecek. İmparatorluklar da bireyler gibi yorulabilir. Afganistan’ın “imparatorluklar mezarlığı” olarak anılması boşuna değildi.