Büyük kumar

Türkiye’de halkın günlük yaşamını doğrudan ilgilendiren en temel ekonomik göstergeler bozulmaya başladığında, iktidar çevrelerinin temel yaklaşımı, yaşanan sorunları ya görmezden gelmek ya da yaşanan krizi geçici olarak görmek oldu. Nitekim çarşı, pazar ve mutfaktaki yangın her geçen gün büyürken Erdoğan “Göreceksiniz, bir kez daha kriz bizi teğet geçecek” diyerek soruna ne kadar ciddi yaklaştıklarını gösterdi.

Siyasi iktidar milyonlarca insanın geleceğini tehlikeye atan büyük bir kumar oynarken, halkın tek gerçek gündemini günlük yaşamını doğrudan etkileyen ve giderek ağırlaşan ekonomik sorunlar oluşturuyor. Sürekli yükselen döviz kurları nedeniyle TL’de yaşanan değer kaybı ve satın alma gücünde ülke tarihinin en dramatik düşüşünün yaşanması, milyonları ülke tarihinin en büyük yoksullaşma süreciyle karşı karşıya bıraktı.

Erdoğan’ın ekonomik krizle ilgili ‘zihin açıcı’ açıklamaları yetmezmiş gibi, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Bu model tutmazsa üzülürüm. Bitersek hep beraber biteceğiz. Kazanırsak hep beraber kazanacağız” diyerek ekonomide büyük bir kumar oynadıklarını itiraf etti. Yetmedi patron kimliğiyle “Sen maaş alıyorsun, en fazla neyini kaybedersin? Enflasyonun altında ezilirsin; ama ben bu iş düzelmezse eğer 1000 çalışanımla beraber bütün varlığımı kaybederim, bunu göze alır mıyım?​” diyerek hem iktidarın sınıfsal karakterini bir kez daha ortaya koydu, hem de halka ne kadar tepeden baktıklarını gösterdi.

Türkiye’de başta ücretli emekçiler olmak üzere, geniş halk kesimlerinin gelirleri ile harcamaları arasındaki makasın hiç olmadığı kadar açıldığı bir dönemden geçiliyor. Sadece birkaç ay içinde ekonomide yaşanan dalgalanma 2022 bütçesindeki gelir ve gider kalemlerini altüst etmeye yetti. Bu hafta Meclisten geçmesi beklenen 2022 Merkezi Yönetim Bütçesi tasarı olarak sunulduğunda bütçe büyüklüğü 188 milyar dolardı. Yeni ekonomi modeli sayesinde iki ay içinde 120 milyar dolara düştü. İktidarın oynadığı ekonomik kumarın daha başındayken yaşanan kayıp 68 milyar lira. Döviz kurlarındaki ani yükselme nedeniyle bütçe giderlerinin, özellikle faiz giderlerinin ne kadar artacağını bugünden tahmin etmek mümkün değil. Bu durum 2022’nin ilk yarısında ek bütçe hazırlamanın kaçınılmaz olduğunu gösteriyor.

Erdoğan ve iktidarının ekonomide yaşanan tarihi çöküşe rağmen bildiğini okumaya devam etmesi sadece ülkenin değil, halkın ekonomisini de tıkanma noktasına getirdi. Temel tüketim ürünlerine günlük, hatta saatlik zamlar geliyor. 2022’de ücret ve maaşlarda yapılacak artışın 2021’de yaşanan erimenin gerisinde kalması beklenirken, 2022’nin ilk yarısında TÜİK’in enflasyonunun yüzde 40’a ulaşması, halkın yaşadığı gerçek enflasyonun ise yüzde yüzü aşması şaşırtıcı olmaz.

Ülkenin dört bir yanında ‘Geçinemiyoruz’ başlığı altında imza kampanyaları, basın açıklamaları, mitingler yapılıyor. Çarşıda pazarda fiyat etiketlerine bakanlar sürekli artan fiyatlar nedeniyle tepki gösteriyor, isyan ediyor. Toplumun büyük bölümünü etkisi altına alan ekonomik kriz koşulları ve hayat pahalılığına karşı biriken öfkenin boyutları tahmin edilemiyor.

Bugüne kadar ekonomide atılan tehlikeli adımlarda ısrarın sürdürülmesi halinde önümüzdeki aylarda bugünkü tablodan çok daha kötü ve ağır sonuçların yaşanmaması için neden yok. İktidarın geçmişte defalarca yaptığı gibi ülkenin geleceğiyle ilgili olarak oynadığı büyük kumar, Albert Einstein’ın “Aynı şeyi tekrar tekrar yapıp farklı sonuçlar beklemek ahmaklıktır” sözünün ne kadar doğru olduğunu gösteriyor.