İşçi alacakları için önce ara bulucu zorunluluğu bulunuyor

SORU: İşten çıkarıldım ve bunun üzerine işe iade davası açtım. Ama mahkeme, dava açmadan önce ara bulucuya başvurmadan açtığım için davayı reddetti. Bu durumda ara bulucuya başvurup tekrar işe iade davası açabilir miyim?

CEVAP: İyi günler. Ara buluculuk, İş Kanunu ve İş Mahkemeleri Kanunu’nda yapılan değişiklik ile zorunlu hale getirilmiştir ve iş hukukundan kaynaklı olarak işçilik alacakları ile ilgili olarak dava açılmasından önce ara bulucuya başvuru yapılması zorunlu hale getirilmiştir. İş hukukunda ara bulucuya başvuru zorunluluğu olmadan açılabilecek davalar, iş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile bunlarla ilgili tespit, itiraz ve rücu davaları ile hizmet tespit davalarıdır.

İşe iade davasında da İş Kanunu’nun fesih bildirimine itiraz ve usulü başlıklı 20. maddesinde yapılan değişiklik ile birlikte, işe iade davası açılmasından önce ara bulucuya başvuru zorunlu hale getirilmiştir. Buna göre, iş sözleşmesi feshedilen işçiye, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle, ara bulucuya başvurmak zorunluluğu getirilmiştir.

İşe iade davası da ara buluculuk görüşmeleri sonunda anlaşmaya varılamaması durumunda, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren, iki hafta içinde iş mahkemesinde açılabilecektir. Bu dava dilekçesine ara buluculuk son oturum tutanağının eklenmesi dava şartının yerine getirildiğinin ispatı açısından zorunludur.

Sizin durumunuzda olduğu üzere, eğer ara bulucuya başvuru yapmaksızın işe iade davası açmanız durumunda ise, dava, dava şartı eksikliği nedeni ile usulden reddedilecektir.

Bu durumda ise, kanun işe iade davasındaki dava açma süresinin hak düşürücü süre olmasını da gözeterek yeniden başvuru yapabilmesine ilişkin bir düzenleme getirmiştir. Buna göre, ara bulucuya başvurmaksızın doğrudan dava açılıp bu davanın usulden reddedilmesine dair kararın taraflara tebliğ edilip, kesinleşmesi halinde ret kararının tebliğinden itibaren iki hafta içinde işçi ara bulucuya başvurabilecektir.

Dolayısıyla, eğer, açmış olduğunuz işe iade davasında davanın usulden reddine dair karar tarafınıza tebliği edilmiş ve bu tebliğden itibaren iki haftalık süreniz henüz geçmemiş ise bu durumda ara bulucuya başvuru yapabilirsiniz. 

Tabii bu süreler hak düşürücü süreler olduğu için kanunda belirtilen süreler içinde ara bulucuya başvurulmaması veya dava açılmaması, sürenin geçirilmesi halinde ise maalesef daha sonra dava açma imkanı kalmayacaktır. Hakim, hak düşürücü süreleri re’sen göz önünde bulundurur.