Wordle ve verilerimiz
Wordle oyunundan ekran görüntüsü
Önce yurt dışındaki çeşitli haber sitelerindeki makalelerle, ardından da sosyal medyada zaman akışımızda görmeye başladığımız yeşilli, sarılı, grili kutucuklarıyla tüm dünya gibi kısa sürede aşina olduk Wordle’a. Günde bir kere beş harfli bir kelimeyi altı tahminde bulmaya çalışmanın bu kadar yayılabileceğine gözlerimizle görmesek inanmayabilirdik. Oyunun mekanikleri yeni ya da bilinmeyen mekanikler değildi. Çeşitli sayı ve kelime tahmin oyunlarında on yıllardır kullanılmakta olan mekanikleri Josh Wardle, kendisi ve partneri için bir oyuna çevirmişti. Oyunun 2021 ekiminde kamuya açılmasının ardından ilk etapta çok fazla alıcısı da yoktu: Kasım ayı başlarında günde sadece 90 kişi siteye geliyordu. Aralık 2021’de Wardle’ın oyunun sonuç tablosunu bugün o çok aşina olduğumuz renkli kutucuklarla Twitter’da paylaşabilme seçeneğini eklemesinin ardından Wordle hızla yayıldı. 1 Ocak 2022 itibari ile günlük 300 bin oyuncu barajı aşılmıştı. Aynı ayın sonunda New York Times’ın (NY Times) açıklanmayan, “yedi basamaklıların alt sıralarında bir miktara” Wordle’ı satın aldığı duyuruldu ve oyun 10 Şubat’ta resmi olarak NY Times’ın web sitesine taşındı.
NY Times’ın son yıllardaki içerikleri ödeme duvarlarının arkasına saklamaya dayalı gelir modeli göz önünde bulundurulunca bu birkaç milyon dolarlık “yatırım”ın nasıl kullanılabileceğine dair kullanıcıların ilk aklına gelen NY Times’ın Wordle’ı ödeme duvarlarının arkasına saklayarak sadece abonelerin erişimine açma ihtimali idi. NY Times Wordle oynamak için abone olmamızı talep etmeye henüz başlamamış olsa da bu tahsilata başlamadığı anlamına gelmiyor. NY Times tahsilatı şimdilik abonelik ücreti cinsinden değil verilerimiz cinsinden yapıyor. Birkaç gündür Wordle’ın NY Times sitesindeki sürümüne çok sayıda üçüncü şahıs reklam takip kodu eklenmiş durumda. Bu tip kodların asli işlevi tarayıcı üzerinden ulaşabildiği çeşitli verilere dayanarak kullanıcıların davranış modellerini belirlemek ve bu modeller üzerinden ilgi alanlarına göre daha nokta atışı reklamlar sunmak. Yani NY Times şimdilik yatırımını Wordle üzerinden topladığı reklam verileri ile kâra çevirmeye çalışıyor. Üçüncü şahıslara toplatılan bu verinin salt NY Times’ın kendi reklamları vb. için kullanılacağını düşünmek ise naif.
Yanılsama olmasın, bugün gireceğiniz o ya da bu site, beriki ya da öbürü uygulama bu tip reklam takip kodları içeriyor. Eğer Privacy Badger ya da benzeri bir tarayıcı eklentisi kullanmıyorsanız bu kodlar verilerinizi topluyor. Ancak NY Times’ın Wordle’a yaptığı ödeme -özellikle de Wordle oynamak için NY Times’a abonelik zorunluluğu getirilmezse- bu toplanan verilerin değeri açısından bir fikir vermesi nedeni ile önemli.
Verilerimiz, reklamcılar için milyonlarca dolar değerinde. Ve evet bu verileri çoğunlukla ayırdında olmadan pek çok siteye bilinçsiz bir gönüllülükle teslim ediyoruz. Verilerini daha az teslim etmek isteyen bilinçli kullanıcılar ise karanlık örüntü labirentlerinde uçsuz bucaksız yolculuklarla boğuşmak durumunda kalıyor. Privacy Badger gibi eklentilere, çeşitli tarayıcı seçeneklerine ve VPN vb. araçlara dayanan bireysel tedbirler tümüyle yeterli olmasa da en azından bir başlangıç olabilir.
- Yapay Zekanın arkasındaki görünmez maliyet 04 Ocak 2025 04:26
- Geniş dil modellerinde yeni rakip: DeepSeek V3 28 Aralık 2024 04:26
- Çocukları çevrimiçi tehlikelerden kim koruyacak? 14 Aralık 2024 04:24
- Sosyal medyaya yaş sınırlaması çocukları koruyabilir mi? 30 Kasım 2024 04:50
- Medyanın arama tekeli ile imtihanı 23 Kasım 2024 05:01
- Teknoloji patronları ABD seçiminin galiplerinden 09 Kasım 2024 04:32
- Platformlar ve yayıncılar çevrim içi radikalleşmenin neresinde? 19 Ekim 2024 06:56
- Hamam böceği yuvası mutfakta değil 10 Ekim 2024 04:55
- ‘Yerli ve milli’lik siber güvenliğin neresinde? 21 Eylül 2024 06:01
- Sızan/sızmayan veri ve sonrası 14 Eylül 2024 04:54
- Modern İskenderiye Kütüphanesi yanarken 07 Eylül 2024 04:43
- Genç oyun geliştiricilere vadedilen kabus 24 Ağustos 2024 05:58