18 Şubat 2022 21:34

Wordle ve verilerimiz

Wordle oyunundan ekran görüntüsü

Wordle oyunundan ekran görüntüsü

 

Paylaş

Önce yurt dışındaki çeşitli haber sitelerindeki makalelerle, ardından da sosyal medyada zaman akışımızda görmeye başladığımız yeşilli, sarılı, grili kutucuklarıyla tüm dünya gibi kısa sürede aşina olduk Wordle’a. Günde bir kere beş harfli bir kelimeyi altı tahminde bulmaya çalışmanın bu kadar yayılabileceğine gözlerimizle görmesek inanmayabilirdik. Oyunun mekanikleri yeni ya da bilinmeyen mekanikler değildi. Çeşitli sayı ve kelime tahmin oyunlarında on yıllardır kullanılmakta olan mekanikleri Josh Wardle, kendisi ve partneri için bir oyuna çevirmişti. Oyunun 2021 ekiminde kamuya açılmasının ardından ilk etapta çok fazla alıcısı da yoktu: Kasım ayı başlarında günde sadece 90 kişi siteye geliyordu. Aralık 2021’de Wardle’ın oyunun sonuç tablosunu bugün o çok aşina olduğumuz renkli kutucuklarla Twitter’da paylaşabilme seçeneğini eklemesinin ardından Wordle hızla yayıldı. 1 Ocak 2022 itibari ile günlük 300 bin oyuncu barajı aşılmıştı. Aynı ayın sonunda New York Times’ın (NY Times) açıklanmayan, “yedi basamaklıların alt sıralarında bir miktara” Wordle’ı satın aldığı duyuruldu ve oyun 10 Şubat’ta resmi olarak NY Times’ın web sitesine taşındı.

NY Times’ın son yıllardaki içerikleri ödeme duvarlarının arkasına saklamaya dayalı gelir modeli göz önünde bulundurulunca bu birkaç milyon dolarlık “yatırım”ın nasıl kullanılabileceğine dair kullanıcıların ilk aklına gelen NY Times’ın Wordle’ı ödeme duvarlarının arkasına saklayarak sadece abonelerin erişimine açma ihtimali idi. NY Times Wordle oynamak için abone olmamızı talep etmeye henüz başlamamış olsa da bu tahsilata başlamadığı anlamına gelmiyor. NY Times tahsilatı şimdilik abonelik ücreti cinsinden değil verilerimiz cinsinden yapıyor. Birkaç gündür Wordle’ın NY Times sitesindeki sürümüne çok sayıda üçüncü şahıs reklam takip kodu eklenmiş durumda. Bu tip kodların asli işlevi tarayıcı üzerinden ulaşabildiği çeşitli verilere dayanarak kullanıcıların davranış modellerini belirlemek ve bu modeller üzerinden ilgi alanlarına göre daha nokta atışı reklamlar sunmak. Yani NY Times şimdilik yatırımını Wordle üzerinden topladığı reklam verileri ile kâra çevirmeye çalışıyor. Üçüncü şahıslara toplatılan bu verinin salt NY Times’ın kendi reklamları vb. için kullanılacağını düşünmek ise naif.

Yanılsama olmasın, bugün gireceğiniz o ya da bu site, beriki ya da öbürü uygulama bu tip reklam takip kodları içeriyor. Eğer Privacy Badger ya da benzeri bir tarayıcı eklentisi kullanmıyorsanız bu kodlar verilerinizi topluyor. Ancak NY Times’ın Wordle’a yaptığı ödeme -özellikle de Wordle oynamak için NY Times’a abonelik zorunluluğu getirilmezse- bu toplanan verilerin değeri açısından bir fikir vermesi nedeni ile önemli.

Verilerimiz, reklamcılar için milyonlarca dolar değerinde. Ve evet bu verileri çoğunlukla ayırdında olmadan pek çok siteye bilinçsiz bir gönüllülükle teslim ediyoruz. Verilerini daha az teslim etmek isteyen bilinçli kullanıcılar ise karanlık örüntü labirentlerinde uçsuz bucaksız yolculuklarla boğuşmak durumunda kalıyor. Privacy Badger gibi eklentilere, çeşitli tarayıcı seçeneklerine ve VPN vb. araçlara dayanan bireysel tedbirler tümüyle yeterli olmasa da en azından bir başlangıç olabilir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa