Silah tehlikedir

Silahların ve şiddetin açtığı yaraların hiç kapanmadığı ülkelerin başında ABD olduğu dünya çapında biliniyor. Daha az bilinen ise, silahların çocuk ve gençler açısından oluşturduğu tehlike. Uzun süredir, 10-24 yaş aralığındaki ölümlerin nedenleri sıralamasında üçüncü sırada silahlı saldırı var. Silahlı şiddet özellikle siyahları tehdit ediyor: 45 yaşa dek siyah erkekler için silahlı saldırı en yaygın ölüm nedeni.

30 Kasımda Michigan eyaletinde bir lisede yaşananlar silahların ve silah tutkusunun oluşturduğu büyük tehlikeye yeniden gündeme taşıdı. Detroit kenti yakınındaki Oxford Lisesi’nde bir öğrenci, okula getirdiği silahla çevresindekilere ateş etti. Ateş etmeyi kestiğinde dört öğrenci çoktan ölmüş; yedi öğrenci ise yaralı olarak kurtulmuştu.

Silahı kullanan ve bu nedenle hakkında dava açılan 15 yaşındaki Ethan Crumbley olsa da, silahı satın alan Ethan değildi. Silah bir armağandı. James ve Jennifer Crumbley taşıdıkları silah tutkusunu erken yaştan çocuklarına sevdirmek istemekle yetinmeyerek, oğullarına Noel armağanı olarak silah almışlardı.

Oxford Lisesi’nde yaşananlar, bölge kamu savcısı Karen D. McDonald’ın devreye girmesinin ardından ülke çapında tartışılmaya başlandı. Çocukların yararını gözetmesiyle bilinen McDonald, bulunduğu yargıçlık görevinden 2019’da ayrılarak bölge kamu savcısı olmak için aday olmuş ve seçilmişti.

Ocak 2021’de göreve başlayan savcı McDonald, Oxford Lisesi’nde yaşanan katliam ardından bir lise öğrencisinin tek suçlu olarak görülmesinin yanlış olduğunu düşünüyor. Asıl sorunun çocuklarına silah armağan eden ana baba olduğuna inanıyor. Crumbley çifti, Ethan’ın kendisine armağan edilen silahı sevdiğini, ona “yeni güzelim” diye hitap ettiğini çok iyi biliyorlardı.

30 Kasım sabahı Crumbley çifti acilen okula çağrılmış ve kendilerine Ethan’ın bir öğretmeninin bulduğu çizim gösterilmişti. Çizimde bir silah, vurulmuş bir kişi ve gülen bir surat vardı. Ethan, “Her yerde kan var,” diye not düşmüş ama bir de yardım çağrısı eklemişti. Kağıtta, “Bu düşünceler hiç durmuyor. Lütfen bana yardım edin,” yazıyordu.

Crumbley çifti okul yöneticilerine oğullarına silah aldıklarından söz etmemişler, kendilerine oğullarının yardım alması gerektiği söylense de Ethan’ın o gün okulda kalmasını istemişlerdi. Oğullarının çantasında bir silah olabileceğini bilseler de, bu konuda da hiç ses çıkarmamışlardı.

Bu görüşmeden birkaç saat sonra Ethan tuvalete gidecek, sonra elinde silahıyla belirerek çevresindekilere ateş açacaktı. Bir öğrencinin okulda ateş açtığı duyulduğunda Jennifer Crumbley kimin ateş açtığını bildiği için oğluna, “Ethan, yapma!” diye bir kısa mesaj göndermişti.

Savcı McDonald, lisede yaşananların tümüyle önlenebilir olduğunu ama Crumbley çiftinin ısrarla gerekli adımları atmadığını düşünüyor. Saldırı öncesinde Ethan’ın silahı için internette kurşun satın almaya çalıştığı duyulmuş ve bir öğretmen annesine haber vermişti. Haberi alan Jennifer Crumbley oğluna, “Sana kızmadım. Ama bu gibi şeyleri yakalanmadan yapmayı öğrenmelisin,” diye bir kısa mesaj göndermişti.

Savcı McDonald’ın Crumbley çiftini tutuklama kararı, ABD çapında silah karşıtları tarafından memnuniyetle karşılandı. Silah üreticileri ve silah sevdalısı sağcı kesim ise savcıya yönelik karalama kampanyası başlattılar. Crumbley çiftinin nasıl yargılanacağı ve bu davanın ciddi kazanımlar getirip getirmeyeceği henüz belli değil. Ama silahların çocuk ve gençler için oluşturduğu tehlikenin büyüklüğü yadsınamaz. Yalnız okulların değil, toplumun tümüyle silahlardan arındırılması her zaman çocukların ve gençlerin yararınadır.