Real Madrid’in ‘unutulmuş’ ve ‘kayıp’ başkanları

34 La Liga, 19 Kral Kupası, 13 Şampiyonlar Ligi, 4 Süper Kupa, 2 UEFA Kupası şampiyonluğu… Bunlar, futbol tarihinin en başarılı kulübü Real Madrid’in müzesini süsleyen görkemli eserler. Tam 120 yıl önce, 6 Mart 1902’de Julian Palacios ve Katalan Juan Padros & Carlos Padros kardeşlerin öncülüğünde “Madrid Football Club” olarak kurulan, tarih içinde önemli değişimler geçiren kulübün adı bugün kazanmakla, başarıyla eş anlamlı. Ancak vaziyet her zaman bu kadar parlak değildi, öyle ki bazı dönem ve figürleri unutmak ya da silmek gerekti.

Tarihi klişelerle, siyah-beyazlarla okuyanlar Real Madrid’i “Franco’nun takımı” olarak tanımlamayı severler. Özellikle bizim çevrelerde bu iş korkunç bir “Bu ne tarihsizliktir” seviyesinde. İspanya İç Savaşı’nı Madrid’in Barselona’ya Real Madrid’in FC Barcelona’ya karşı yürüttüğü bir savaş zannedenlerin sayısı az değil. Oysa başkent Madrid, savaşın en yoğun ve en kanlı cephesiydi. 28 Mart 1939’da halka, 36 aylık kuşatmanın ardından savaşın kaybedildiğini radyo aracılığıyla duyuranlardan biri Kulübün Eski Başkanı Rafael Sanchez Guerra’ydı. Guerra, faşistlerin zaferinin an meselesi olduğu anlaşıldığında ve üst düzey siyasetçilerin çoğu ülkeyi terk ettiğinde dahi Madrid’den ayrılmamıştı. Tutuklandı, ömür boyu hapse mahkum edildi, 1944’te afla serbest kaldı, yeniden tutuklanacağı anlaşılınca Fransa’ya gitti ve sürgündeki Cumhuriyetçi hükümette görev aldı. 1959’da karısının ölümü sonrası onun da hayattan bir beklentisi kalmadı. Son arzusu ülkesinde ölmekti. 2 Nisan 1964’te, İç Savaş’ın resmen sona ermesinden 25 yıl 1 gün sonra öldü. Ülkenin en hareketli günlerinde kısa bir süre başkanlığını yaptığı kulüp, artık Avrupa’nın zirvesindeydi ama işin doğrusu o artık pek hatırlanmıyordu. Sid Lowe’un tanımlamasıyla Real Madrid’in “unutulmuş” başkanıydı. Yine de son ziyaretçileri arasında Başkan Santiago Bernabeu ve Ferenc Puskas, Paco Gento gibi yıldızlar vardı.

Kulübe 1924’ten bu yana ev sahipliği yapan Chamartin Stadyumunun yıkılmasının önlenmesinde oynadığı rolle 1935’te başkanlığa seçilmişti. Tüm üyelere oy hakkı getirmesi ve bilet fiyatlarını düşürmesiyle kulübü halka yakınlaştırmıştı. Ancak İç Savaş işleri değiştirdi. Barselona’da olduğu gibi Madrid’de de işçi komitelerinin kurumlara el koyduğu (incautación) dönemde Madrid Futbol Kulübü (Real unvanı 1931’de İkinci Cumhuriyet’in kurulmasıyla kaldırılmıştı) bunu biraz da önlem olarak kendi kendine yaptı. Kulüp bu süreçte “Birinci amacı faşistlere karşı savaşmak” olan bir yapıya büründü. Tesisler direniş kuvvetlerine açıldı ve ilk iş olarak geliri Vallecas’taki halk milislerine bağışlanmak üzere Atletico Madrid’le dostluk maçı organize edildi. Kulübün Bu Dönemdeki Başkanı Guerra gibi en fazla sosyal demokrat olarak tanımlanabilecek, merkez çizgideki bir siyasetçi değil Antonio Ortega adlı bir komünistti. Franco güçlerinin Madrid’e girmesinin ardından katledilenlerden biri de oydu. Savaş sonrası yeniden yapılanan, 1943’te Franco rejimiyle daha sıcak ilişkileri olan Santiago Bernabeu’yu başkanlığa getiren kulüp, Ortega’nın başkanlığını “incautación” sürecinin bir dayatması olarak gördü ve resmi kayıtlarından sildi. Böylece Antonio Ortega da, Madrid’in “kızıl” yıllarının “kayıp başkanı” olarak “unutulmuş” Guerra’nın yanındaki yerini aldı.