Kadın satrancında devrim!!

2022 Türkiye Kadınlar Satranç Şampiyonası sona ererken, 2012 yılında göreve gelen Türkiye Satranç Federasyonu Başkanı Gülkız Tulay’ın kadın satrancına yaptığı katkıyı görmek adına on yıllık icraatlarını masaya yatırmanın zamanı geldi de geçiyor bile. Her söyleminde kadın satrancına yaptığı katkıları anlatmaktan dilinde tüy biten başkanın ne anlatmaya çalıştığını yıllardır anlayamadığım için verileri istatiksel bilgilere dökerek anlayabileceğimi ve nerede haksızlık yaptığımı düşünmeye başladım ve sanırım buldum.

2012-2022 yılları arasında Türkiye Kadınlar Şampiyonalarına katılan sporcu sayıları aşağıdaki grafikte yer almaktadır.

Bu grafiğe bakarak sporcu sayılarında harika bir istikrarsızlık ve plansızlık örneği sergilendiğini ve bunun ancak böyle becerikli bir yönetim anlayışı ile gerçekleşebileceğini söylemek mümkün. Eminim bu yönetim on yıl daha görev yapsa bu grafikteki istikrarsızlık istikrarını sürdürmeye devam edebilir.

Kadın sporcu sayısındaki bu anlamsız durumun aslında yönetimle ilgisi yok. Asıl gerçek, kadın sporcuların dıj güjlerle iş birliği yaparak yönetimi zor durumda bırakmaya çalışması (Ben de dıj güjlerle iş birliği yaptığım için oradan biliyorum).

Sporcu sayısında elle tutulamayan bu artışa ek olarak sporcu kalitemizin de artmış olabileceğini düşünerek Türkiye Kadınlar Şampiyonasının on yıllık rating ortalamalarına bakmaya karar verdim. Aşağıdaki grafikte paylaşıyorum.

Sporcuların gücündeki artış sizin de dikkatinizi çekmiş olmalı. On yıllık periyottaki bu artış adeta mucizevi. 2021’deki bu inanılmaz artışın sebebini anlamak için bir önceki grafiğe bakmalısınız. 2021 yılı, on yıllık süre boyunca en az katılımın olduğu (32 kişi) turnuva olmuş. Bu da kanımca Gülkız Tulay’ın “Ne kadar az satranç sporcusu olursa o kadar başarılıyız” düşüncesini adeta perçinlemektedir. Mesela bu yıl ilk üçü belirlemek için sadece en güçlü üç sporcu katılsaydı turnuvanın rating ortalaması 1592 değil 2282 olacaktı. Ama dediğim gibi kadın sporcular Gülkız Hanım’ı başarısız gibi göstermek için turnuvaya katılarak rating ortalamasını düşürmektedirler.

Diğer yandan 2012-2022 yılları arasında bu turnuvalarda verilen ödül miktarında da muhteşem bir artış var. 2012’de toplam ödül 17 bin 500 TL iken on yıl sonra ödül neredeyse üç katına çıkarılmış 58 bin TL olmuş. Her ne kadar 2012 de dolar 1,80 TL, bugün 14,90 TL olsa da, biz maaşımızı dolarla almadığımıza göre ödülleri de dolar kuru üstünden değerlendirmek doğru olmaz. Federasyon yöneticilerinin günlük 90 dolar olan yurt dışı harçlarının dolar üstünden değerlendirilmesini gündeme getirmek de ancak kötü niyetli kişilerin işi olabilir. Tabii ki bu saçmalığa şahsen ortak olamayacağım.

Ancak geçmiş yıllarda verilen mısır patlatma makinesi, ütü, dijital baskül, titreşimli saç düzleştiricisi, şifalı bitki çayı gibi hediyelerin verilmemiş olması son derece üzücü ancak Arzum sponsorluğunda bu tip özel ödüllerin verileceği yönergede belirtilmiş. Sanırım dıj güjlerin bunu kullanmasını istemeyen yönetim haklı olarak ödülleri gizleme kararı almış.

Son olarak Türkiye Kadınlar Şampiyonasına sporcu gönderemeyen yani göndermeyen, böylece “az sporcu, yüksek başarı” felsefesine destek olan illere bakalım. Aşağıdaki haritada kırmızı ile gösterilen illerde Kadınlar İl Birinciliği yapılmadığından Türkiye Kadınlar Şampiyonasına sporcu gönderilmemiştir.

Türkiye Satranç Federasyonunun on yıldır görevde olan Kadın Başkanı Gülkız Tulay ve ekibinin kadın satrancında yarattığı muhteşem başarının daha somut olarak gösterilmesi mümkün değildir.

Düşünün, satranç bilmeden bu kadar başarılı olan bir başkanın satranç öğrenmesi durumunda neler yapabileceğini. Satranç, analiz ve planlama sanatıdır, o yüzden bence hiç iyi olmazdı.

Geçmiş Dünya Emekçi Kadınlar Günü kutlu olsun.