Ukrayna’dan yükselen milliyetçilik

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı küçümsenmez bir gericilik kaynağı.

Kruşçev’le başlayan ve SSCB’yi yıkılışa sürükleyen modern revizyonizmin egemenliği, bu ülkede kapitalizmin yeniden inşasının önünü açan ve ondan güç alan –tüm dünyayı etkileyen– bir gericilikti. Şimdi ise SSCB’nin çöküşü ve dağılışının ardından Putin’le toparlanan Rus emperyalizmi dünyada yeni bir gerici dalganın yükselişinin tetikleyicisi oldu.

Rusya’nın Ukrayna saldırısı, sadece Ukrayna halkının başına büyük bir bela açmakla kalmadı. Kendi merkez ülkeleriyle dünyada gericiliği tahkim etme çabasında olan ve Ukrayna üzerinden savaş kışkırtan batılı emperyalistlere aradıkları fırsatı sunarak, birlikte dünya gericiliğinin bir adım daha ilerleyişini örgütlemelerini sağladı.

Şu anda Avrupa’da şoven milliyetçilik dünden daha güçlü.

Örneğin Körfez Savaşına yönelik ciddi bir tepki vardı Avrupa ülkelerinde. Libya’nın bombalanmasına da öyle. Savaş karşıtı barış hareketleri küçümsenmez güçteydi. Avrupa başkentlerinde milyonluk savaş karşıtı gösteriler düzenlenmekteydi. Londra Hyde-Park’ta örneğin 2 milyondan fazla kişi toplanmış ve kentte neredeyse tüm yolları tıkamıştı. Diğer Avrupa ülkelerinde de durum benzerdi.

Bugünse tersine. Şimdi Avrupalı emekçi kitlelerin başta Amerikan emperyalizmi olmak üzere savaş kışkırtıcılığı yapan batılı emperyalistleri hedefe koyan barış mücadelelerinin çok uzağında dünya. Dün kendi burjuvazilerinin savaş politikalarına karşı çıkarak sokak ve meydanları dolduran Avrupalı işçi ve emekçiler, yarın yine değişecek olsa bile, bugün oldukça farklı bir mevzide.

Ukrayna’nın işgal girişimi öncesinde kışkırtıcılıkla başlayıp, Rusya’nın saldırısı sonrasında, gerçekte savaşın kendi savaşları olduğunu bilerek batılı emperyalist burjuvazinin Ukrayna’ya verdikleri en ileriden destek meyvelerini vermiş görünüyor. Batılı emperyalist burjuvazi, ne yazık ki ülkelerinin emekçilerini kendi emperyalist çıkarlarını savunmaya ikna etmede başarılı oldu. Hemen tüm Avrupa’da sadece resmi binalara asılmış Ukrayna bayraklarına tanık olunmakla kalınmadı. Orta sınıfların daha aşağılarına inerek evler Ukraynalı göçmenlere açılmış durumda. Buna halktan halka dayanışma dense bile, hemen hiçbir ülkede silahlanma harcamalarının artırılması ciddi tepkilere neden olmadı. Üstelik hemen tüm online işlemlerin ilk kalemi Ukrayna için toplanması teşvik edilen bağışlara ayrılıyor. Hatta ülkelerin kendi ordularının da bağışlarla onurlandırılmaları talep ediliyor.

Yakın geçmişin ilerici olarak bilinen siyasal örgütleri, örneğin yeşiller birçok ülkede savaş destekçiliğinin başını çekiyor. Almanya’da çevre savunucuları, şimdi çevreyi tahrip eden savaş yanlıları oldu. Sendikalar da örneğin Ukrayna için düzenlenen bağış kampanyalarına aracılık ediyor. Ve savaş yandaşlığı bu örgütlerin sadece üst yönetimleriyle sınırlı değil. İngiltere’den bir örnek, Eğitimciler Sendikası NEU’nun geçtiğimiz günlerde düzenlenen Konferansında yönetimin verdiği savaş olan ülkelere silah gönderilmesine karşı önerinin %60’tan fazla bir çoğunlukla reddedilmesidir. Bir başka örnekse, son 1 Mayıs gösterilerinde bile dağıtılan savaşa destek ve Rusya’dan gaz alımının durdurulması bildirileridir.

Rus işgal girişimi, savaşın gerçekte batılı emperyalistlerle Rusya arasında bir emperyalist savaş olduğunun görülmesini zorlaştırıp halkın Rusya’ya karşı savaşın desteklenmesini haklı bularak desteklemesini kolaylaştırıyor kuşkusuz. Ancak böylelikle emperyalist gericiliklerinin pozisyonları da güçlenip sağlamlaşıyor.

Bu milliyetçi dalganın doğrudan sonucu şu ki, Avrupa’da ücretler yerinde sayarken enflasyon ve fiyat artışlarından şikayetçi olanlar hayatın giderek pahalanmasıyla Ukrayna Savaşının ilişkisini kuramıyor. Ve elbette bizzat savaş destekçiliğinin hayatı pahalandırdığı da anlaşılmıyor. Ya da yükselen milliyetçilik bunun doğal sayılmasını sağlıyor.

Türkiye açısından kıssadan hisse: AKP 7 Haziran 2015’te elinden kaçırmakta olduğu iktidarı savaş ve milliyetçiliği tırmandırarak 1 Kasım’da yeniden yakalamıştı. Şimdi burjuva muhalefet de milliyetçiliği desteklerken benzerini denemekten kaçınmayacaktır!