Evlilik nedeniyle fesihlerde bir yıllık çalışma süresi dolmuşsa kıdem tazminatı alınabilir

SORU: 14.07.2021 tarihinde evlendim. 04.07.2022 tarihinde işten evlilik nedeniyle ayrılmak için dilekçemi versem sürenin dolmasına 10 gün kaldığı için sıkıntı olur mu?

04.07.2022 tarihinde temmuz ayı kıdem tazminatı oranı henüz açıklanmamış olursa yine de tazminatımı temmuz ayı tazminat oranından alabilir miyim? Yasada 1 Temmuz sonrası işten ayrılmalarda yılın ikinci yarısında açıklanan kıdem tazminatı işleme alınır gibi ifade mevcut mudur?

İlginiz için teşekkürler, Saygılarımla.

CEVAP: İyi günler, iyi çalışmalar dilerim. Kadın işçinin evlilik nedeni ile işten ayrılarak kıdem tazminatını alabilmesi için o işyerinde bir yıllık çalışma süresini de tamamlamış olması gerekir. Dolayısıyla öncelikle işyerinde çalışma sürenizin bir yılı geçmesi durumunda bu haktan faydalanabileceğinizi belirtelim.

Bu maddeye dayanarak iş sözleşmenizi feshedebilmek için evlilik tarihinden itibaren feshin bir yıl içinde yapılması gerekmektedir. Burada önemli olan husus bu fesih hakkının bir yıllık süre içinde kullanılması gerekmektedir. Dolayısıyla bir yıllık süre içinde olması koşulu ile evlilik sebebi ile vereceğimiz fesih beyanı ile işten tazminatınızı alarak ayrılabilirsiniz. “Dosyada bulunan evlilik cüzdanı suretinden davacı işçinin 2.8.2008 tarihinde evlendiği, 6.7.2009 tarihli istifa dilekçesine göre sözleşmeli olarak çalıştığı davalı yanında artık çalışmak istemediğini bildirdiği, davacının dava dilekçesinde iş akdini evlenmesi gerekçesi ile feshettiğini beyan ettiği, iş akdinin kanunda öngörülen 1 yıllık süre içerisinde feshedildiği anlaşılmakla davacı işçinin kıdem tazminatı talebinin kabulüne karar verilmesi gerekir” (Yargıtay, 9. HD, 20.05.2014 Tarih, 2012/ 10999 E, 2014 / 16076 K) şeklinde karar vermektedir.

Yasada sorunuzda bahsetmiş olduğunuz şekilde bir düzenleme yer almamaktadır. Kıdem tazminatı hesabında esas alınacak ücret, işçinin son ücretidir. Yani, iş sözleşmesinin feshedildiği anda geçerli olan ücrettir. Bildirim öneli tanınmaksızın ve ihbar tazminatı da ödenmeden (Tam olarak ödenmeden) işverence yapılan fesih durumunda ise, bildirim öneli sonuna kadar işyerinde uygulamaya konulan ücret artışından, iş sözleşmesi feshedilen işçinin de yararlanması ve tazminatının bu artan ücret esas alınarak hesaplanması gerekir.

Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, işçinin brüt ücretidir. O halde, kıdem tazminatı, işçinin fiilen eline geçen ücreti üzerinden değil, sigorta primi, vergi sendika aidatı gibi kesintiler yapılmaksızın belirlenen brüt ücret göz önünde tutularak hesaplanır.

Kıdem tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde ise, İş Kanunu’nun 32. maddesinde yer alan asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler de eklenir. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. Yargıtay ayrıca kararlarında, işçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası prim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dahil ederek, tazminata esas ücrete eklenmelidir şeklinde karar vermektedir.

Son ücret ise, işçinin iş ilişkisi kapsamında iş gördüğü ve ücrete hak kazandığı en son ücreti ifade eder.