Sağlık sebepleri işçi için haklı fesih nedenidir

SORU: Ben üç senedir cam fabrikasında çalışıyorum. İki senedir vajina kanamaları oluyor, hiç kesilmiyor, sürekli ağrılarım oluyor. Doktora gidiyorum çare bulunmuyor. İşim ağır, cam kaldırıyorum, paketlere koyuyorum. İşyerinde dört beş kere rahatsızlandım, işimi bırakıp hafif işlerin olduğu başka fabrikalarda çalışmak istiyorum ama tazminatımı da yakmak istemiyorum, almak istiyorum. Sağlık raporunu alıp fesih yapılırsa başka işte çalışmam mümkün mü? Teşekkürler.

CEVAP: Öncelikle geçmiş olsun diliyorum. Kadın işçiler açısından bu kadar ağır bir iş kolunda çalışmak ve sorunuzda bahsetmiş olduğunuz ağır kaldırmak, sıcak bir ortamda çalışmak, sadece bel ağrısı, bel, boyun fıtığı gibi rahatsızlıklar değil, ayrıca kadın hastalıkları açısından da sorunları tetiklemektedir. Ancak, bu durumun her şeyden önce bir doktor raporu ile belgelenmesi gerekmektedir.

İş Kanunu’nun 24. maddesi işçi açısından haklı nedenle fesih sebeplerini düzenler. Maddenin alt başlıklarından bir tanesi ‘sağlık sebepleri’ başlığı olup, “a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olması ve b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulması” şeklindedir.

Sağlık nedeniyle fesih hakkının doğabilmesi için yapılan işin, işçinin yaşamı veya sağlığı için tehlike yaratması hususunun gerekliliğidir. Bu durumda yukarıda da belirtmiş olduğum üzere yaptığınız işin vajinal kanamalara neden olduğunu veya işyerinde ağır çalışmanızın sizde yoğun strese neden olduğu ve bu steresten kaynaklı kanamalarınızın olduğunu doktorun rapor şeklinde açıklaması ve bu işin sizin için ağır olduğunu ve işyerinde daha hafif bir iş yapmanız gerektiğini de belirtmelidir.

Uygulamada Yargıtay da hastalığın işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli olduğunun sağlık raporunda belirtilmesini aramaktadır. “Hastalığın işyerindeki koşullardan kaynaklandığı doktor raporuyla ispat edilmeli, bunun için gerekiyorsa işyerinde inceleme yapılmalıdır. Tehlikenin haklı neden oluşturması için geçici veya sürekli olması bu noktada önem taşımamaktadır. İşin tehlike oluşturup oluşturmadığı tespit edilirken objektif koşullar yanında, işçinin yaşı, vücut ve sağlık durumu, cinsiyeti gibi subjektif koşullar da dikkate alınır. Hangi hastalıkların yapılan işin niteliğinden doğduğu ise her somut olayın özellikleri dikkate alınarak belirlenmelidir” şeklinde kararlar bulunmaktadır. (Yargıtay 22.HD. 2013/6958 E. 2014/6362 K. 18.03.2014)

Bu şekilde bir rapor ile işverene başvurup işyerinde daha hafif bir işte çalıştırılmanızı talep edebilirsiniz. Ancak, işveren bunu yapmaz ise iş sözleşmenizi haklı nedenle sağlık sebepleri ile feshettiğinizi belirten bir dilekçe -istifa değil- yazarak işverene vermeniz gerekir. İşveren kıdem tazminatını ödemez ise bu durumda tazminat alacağı için iş mahkemesinde alacak davası açmanız gerekecektir. Bu davadan önce de yasal olarak ara bulucuya başvurmanız gerekir.