Büyük soygunda telafi vakti!

Fotoğraf: Eda Aktaş/Evrensel

Büyüme rakamı açıklandı kel göründü!

Nedir o görünen kel?

Bakalım.

Bu yılın ilk üç ayını kapsayan ilk çeyrek büyümesi yüzde 7.3!

Geçen yılki yüzde 11’lik düzeyin ardından yine oldukça yüksek bir büyüme oranı.

Gel gör ki…

Bu büyümeyi yaratan emekçilere pay düşmemiş. Emeği ile geçinenlerin milli gelirden aldığı pay azalmış.

Geçen yılın aynı döneminde emekçilerin milli gelirden aldığı pay yüzde 35.5! Bu yıl ise bu oran yüzde 31.5.

Kelin ne olduğu çok açık; ülke ekonomisi büyürken, emekçilerin hızla yoksullaşmaya devam etmesi.

Açık ki…

Yüksek enflasyon emekçileri yoksulluk şiddetiyle karşı karşıya bırakırken birilerini zengin etmiş.

Kim bu birileri?

ŞİRKETLER-BANKALAR VE DEVLET KASAYI DOLDURDU

Yılın ilk çeyreğinde büyük kazanç elde edenlerin başında şirketler geliyor.

Holdinglerin…

Demir çelik şirketlerinin…

Kimyasal maddeler ile petrokimya sektörlerinin…Bu yılın ilk üç ayında nasıl devasa kârlar elde ettiklerini daha önce  görmüştük; bilançoları açıklandığında.

Açıklanana göre…

Borsada işlem gören şirketlerin kârları enflasyonu katladıkça katladı.

Geçen yıl ilk çeyrek kârı 45.3 milyar lira.

Bu yıl aynı dönemin kârı 111.2 milyar lira.

Kâr artışı yüzde 145’i geçiyor.

O dönem yüzde 50-60 arasında olan yıllık enflasyonun iki katından fazla bir kâr artışı!

***

Bankalar ise…

Çok daha fazlasını elde etti.

Onların ilk çeyrekteki net kârlarındaki artış yüzde 300’lere vardı.

Bu yüksek kârlar eşliğinde ekonomik büyümede başı finans sektörü çekti.

Ekonominin yüzde 7.3 büyüdüğü dönemde finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 24.2  büyüdü!

Büyüme ortalamasını üçe katladılar!

Hükümete minnet borçlular.

Öyle bir faiz, kredi sistemi kuruldu ki, kazandıkça kazanıyorlar.

***

Yüksek enflasyon ve büyüme ortamında hükümet de kazançlı çıkıyor.

Bir ülkede dolaylı vergiler yüksekse o ülkede yükselen enflasyon hükümetin gelirlerini otomatik olarak artırır. 

Türkiye’de de…

Bolca dolaylı vergi var; özel tüketim vergisi (ÖTV), katma değer vergisi (KDV), motorlu taşıtlar vergisi (MTV)… 

Toplam vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin payı yüzde 70.

Çok yüksek!

Hal böyle olunca…

Enflasyonla, adil olmayan dolaylı vergilere çok adaletsiz bir halka daha ekleniyor. Vatandaş adeta enflasyonla vergilendiriliyor. Devletin kasası doluyor.

Bu durum nisan ayı bütçe verilerinde açıkça görülüyor.

Vergi gelirleri dört aylık dönemde yüzde 78.5 arttı. Aynı dönem enflasyon ortalaması yüzde 60 bile değil.

***

Önce emekçilerin milli gelirden aldığı payın azalmasına bak.

Sonra dönüp şirketlerin, bankaların ve devletin şişen kasasına bak.

Büyüme hikayesinin sonucu net: Çalışanlar sömürüldü, vatandaş soyuldu!

YOKSULLAŞMA SÜRECEK

İki kötü haber var.

Birincisi… Nisan ayında yüzde 70 olan enflasyon daha da artacak.

Çünkü…

Kurlar artıyor, akaryakıt, alkol ve sigara zamları durmak bilmiyor.

Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları artıyor. Artışın Türkiye’deki akaryakıt fiyatlarına büyük oranda yansıması bekleniyor.

1 Temmuzda elektrik fiyatlarına gelecek zam oranının yüzde 86 olduğu ifade ediliyor.

Rusya-Ukrayna savaşının sürmesi küresel gıda fiyatlarını tetikliyor.

Hepsi ama hepsi enflasyonu daha yukarı taşıyacak gelişmeler.

İkincisine gelince… Hükümetin, ‘Yaz aylarında gıda fiyatları düşecek’ tezi de hayal!

Zira…

Gıdayı iki ayırmak gerekiyor; meyve sebze ve diğerleri.

Enflasyon hesabındaki gıdanın beşte birini meyve sebze oluşturuyor. Kalan yüzde 80’ini ise diğer ürünler...

Meyve sebze fiyatları yaz aylarında ucuzlar.

Nitekim mayısta meyve sebze fiyatları yüzde 5 civarında ucuzladı.

Fakat gıda grubunun geri kalanındaki fiyat artışları yüzde 20’lere dayandı.

Gıda grubunun yüzde 80’ini oluşturan ürünlerdeki artışlar meyve ve sebzedeki ucuzlamayı dörde katladı.

Bu da demektir ki…

Yıllık yüzde 100’ü aşmış durumda olan gıda enflasyonu yüzde 115’i bulacak!

Yoksullaştıkça…

Toplam harcamalarında gıdanın payını zorunlu olarak artıran emekçiler için kara haberdir bu! Aynı zamanda emekçilerin enflasyonu yüzde 100’ün üzerinde yaşadıklarının da göstergesi.

Gıda…

Elektrik…

Kira…

Üstüne bir de sigaraya ha bire vergi. (Ne alaka demeyin dünyanın birçok yerinde olduğu gibi, Türkiye’de dar-düşük gelirli emekçilerin sigara tüketimi daha yüksek. Zamlar emekçileri sigaradan vaz geçirtmiyor, onların cüzdanına el uzatıyor).

Emekçilere cehennem yani…

Hem milli gelirden az pay hem de cebine sürekli tırtık!

ÜCRET ZAMMI ŞART OLDU

Böylesi büyüme ortamında dahi…

Gelirleri eriyen emekçiler için önümüzdeki dönem sadece enflasyon tehlikesi yok.

Önümüzdeki dönem ekonominin daha düşük tempoda büyüyeceğinin işaretleri var. Tempo düşmesinin de faturasının emekçilere çıkarılacağı aşikar! 

Baksanıza…

İstanbul Sanayi Odasının açıkladığı ‘Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu listesinin zirvesinde yer alan TÜPRAŞ’a…

İşçi atma listesi hazırlamış. 

2021 yılındaki toplam 136.8 milyar TL’lik net üretimden satış rakamına rağmen

***

Emekçiler için felaketlerin katlandığı…

Şirketlerin, bankaların kârlarının enflasyonu ikiye üçe katladığı…

Emekçilerin ise feci yoksullaştığı…

Böylesi bir ortamda artık şu talepler acil hale geldi:

  • Ücretlerin, yoksulluk sınırının üzerinde insanca yaşayacak bir düzeye çıkarılması.
  • Enerji, temel tüketim maddeleri ve konut kirası başta olmak üzere zamların durdurulması ve yapılan zamların geri alınması.
  • İşten atmaların yasaklanması.
  • İşçilerin, emekçilerin temel ve ucuz gıdaya ulaşımının sağlanması.

***

Büyüme rakamlarının anlattığı hikaye budur!

EVRENSEL'İNMANŞETİ

Yüksek voltajlı teşvik

Yüksek voltajlı teşvik

Erdoğan-Şimşek programıyla emekçilerin bir ayı daha gıdaya gelen yüksek zamlar ve eriyen ücretlerle geçti. Özelleştirmelerle ihya edilen sermaye gruplarına ise sadece bir ayda ‘üretmedikleri elektrik’ için 1 milyar lira teşvik verildi. Sanayi patronları da çalıştırdıkları her kadın işçi için devletten artık daha fazla teşvik alacak.

BİRİNCİSAYFA
SEFERSELVİ
2 Mart 2025 - Sefer Selvi

Evrensel'i Takip Et